حال این روزهای بازار سرمایه طوفانی است؛ از دو هفته گذشته بورس وارد دوران رکود شده و زمینه اضطراب بسیاری از سهامداران را فراهم کرده است. سهامدارانی که به امید کسب سودهای میلیونی اقدام به دریافت کد سهامداری کرده اند.
در روزهای پایانی هفته گذشته بود که شاهد رکوردشکنی ریزش معاملات در بازار سرمایه بودیم و شاخص بورس در این برهه با کاهش حدود ۱۱ هزار واحدی همراه شد. این ریزش همچنان ادامه‌دار است و باعث شد بسیاری از سهامداران تازه وارد عطای این بازار را به لقای آن ببخشند و به منظور جلوگیری از ضررهای بیشتر اقدام به خروج از این بازار کنند.
زمانی که علت این ریزش را از سوی کارشناسان جویا می‌شویم نظرات متعددی از زبان این کارشناسان در خصوص روند معاملات این روزهای بازار سرمایه مطرح می شود،.
تعدادی از کارشناسان معتقدند بخش گسترده‌ای از این ریزش ناشی از ترس سهامداران و تصمیم برای خروج هر چه زودتر از این بازار است؛ عده ای دیگر سهامداران حقوقی را مقصر می دانند و عده ای دیگر معتقدند روند کنونی بازار طبیعی و بعد از هر رشد چشمگیر باید در انتظار اصلاح شاخص بورس بود.
نمی‌توان نگرانی عمیقی را برای بازار سرمایه متصور شد
سعید اسلامی امروز (یکشنبه) در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به افت این روزهای شاخص بورس اشاره و بیان کرد: نوسانات موجود در بازار علاوه بر مسایل بنیادی ناشی از موضوعات رفتاری و روانی از سوی سهامداران بوده است.
وی به سرمایه‌گذاران حقیقی که تجربه سرمایه‌گذاری به صورت بلندمدت در بازار سرمایه را ندارند و تحت تاثیر جو روانی بازار به صورت مستقیم اقدام به سرمایه‌گذاری در بازار کرده اند، تاکید و بیان کرد: این افراد برای مدت زمان کوتاه با حجم گسترده‌ای از نقدینگی وارد بازار سرمایه شدند و بعد از کسب سود موردنظر تصمیم به خروج از این بازار گرفتند؛ بنابراین انتظار می‌رفت که این سهامداران با انتشار خبری مبنی بر پیش‌بینی‌های صورت گرفته برای اصلاح شاخص بورس تصمیم به فروش سهام خود بگیرند.
اسلامی با بیان اینکه در چند ماه گذشته بخش بزرگی از معاملات بورس بر روی سهم‌های کوچکی که از پایه‌های بنیادی قوی برخوردار نیستند انجام شده است، گفت: به طور معمول انتظار نمی‌رود سرمایه گذاران از طریق تحلیل‌های بنیادی قوی برای سرمایه‌گذاری در این سهم ها وارد بازار سرمایه شده باشند.
این کارشناس بازار سرمایه معتقد است: ورود سهامداران غیرمتخصص به صورت مستقیم در بازار سرمایه را می‌توان دلیل موجهی برای اصلاح شاخص بورس عنوان کرد.
وی می گوید: به طور طبیعی نباید بازار را فقط از طریق شاخص کل مورد قضاوت قرار داد بلکه باید دید همچنان در این بازار فرصت‌های لازم برای سرمایه‌گذاری وجود دارد یا خیر؟
اسلامی افزود: در بسیاری از مواقع شاهد هستیم که سهام موجود در بورس به صورت دسته جمعی رشد می‌کنند و یا با افت همراه می شوند اما در برخی مواقع بازار حالت طبیعی خود را طی می‌کند و در این زمان برخی از سهم ها در حال افزایش و برخی دیگر در حال کاهش هستند.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در وضعیت کنونی با انتخاب سهام بنیادی می‌توان قادر به کسب بازدهی بود، گفت: فعالان با تجربه بورس می‌دانند موفقیت در بازار سرمایه سرمایه‌گذاری به صورت طولانی مدت است نه اینکه سهامداران در زمان کوتاه وارد این بازار شوند و به سرعت تصمیم به خروج از این بازار بگیرند.
وی با اشاره به اینکه اکنون نمی‌توان نگرانی عمیقی را برای بازار متصور شد، گفت: با توجه به وضع موجود احتمال کاهش قیمت برای برخی از سهم‌ها وجود دارد اما همچنان از طریق تحلیل‌های صورت گرفته می توان اقدام به ارزیابی سهام خوب در بازار برای سرمایه گذاری کرد که این مسایل مستلزم انتشار اخبار سیاسی تاثیرگذار در کشور است.
اسلامی با بیان به اینکه به لحاظ بنیادی شاخص بیش از اینها ریزش نخواهد داشت، افزود: اگر در بازار خبری مبنی بر احتمال افزایش نرخ طلا و سکه و یا تغییر نرخ سود شبکه بانکی منتشر شود ممکن است حجم گسترده‌ای از نقدینگی که به دنبال سرمایه‌گذاری به صورت کوتاه مدت هستند بازار خود را عوض کنند.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، در شرایط فعلی که هیچ خبر جدی بازار را تهدید نمی‌کند پیش بینی ریزش شاخص بورس عجیب است.
وی با بیان اینکه بازارهای مالی باید همیشه آمادگی اینگونه رشدها را داشته باشد، گفت: متاسفانه فرصت خوبی را برای ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه و افزایش سرمایه شرکت‌های حاضر در بورس را از دست دادیم.
اسلامی خاطرنشان کرد: تاکنون صندوق‌های سرمایه‌گذاری به رشد و توسعه خوبی دست یافتند، نهادهای تخصصی مانند شرکت‌های سبدگردان و تامین سرمایه‌ها با توجه به کمبودهای موجود نسبت به ده سال گذشته به خوبی رشد یافتند.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: افرادی که از تخصص کافی برای سرمایه‌گذاری در بورس برخوردار نیستند بهتر است به صورت غیرمستقیم و یا از طریق نهادهای تخصصی اقدام به سرمایه گذاری در بورس کنند و کمتر تحت تاثیر فضای روانی قرار بگیرند.
وی با بیان اینکه بازار سرمایه نیازمند نگاه بلندمدت و ماندگاری بلند مدت در بازار است، گفت: برندگان اصلی بازار کسانی هستند که به صورت بلند مدت در بازار ماندند و افت بازار را هم مشاهده کرده اند.
بازار سرمایه بدون افت و خیز معنا ندارد
در ادامه «مصطفی امید قائمی» کارشناس بازار سرمایه به خبرنگار ایرنا گفت: بازار همیشه نمی‌تواند صعودی باشد اگر قرار باشد بازار همیشه صعودی و یا نزولی باشد دیگر فعالیت در این بازار معنایی ندارد.
وی با بیان اینکه اگر قرار باشد بازار افت و خیز نداشته باشد به صورت رسمی ماهیت خود را از دست خواهد داد، افزود: بازار باید با افت و خیز همراه باشد، این موضوع طبیعت بازار است و به هیچ عنوان نمی‌توان بازار را از این موضوع دور کرد.
امید قائمی با بیان اینکه اکنون بازار در رکود به سر می‌برد و به هیچ عنوان نباید برای این عامل دنبال مقصر گشت، اظهار داشت: در همه دنیا بازارهای سرمایه گذاری با صعود و نزول همراه می‌شود، فقط سرمایه‌گذاران باید نقطه صعود و خروج را به خوبی تشخیص دهند و در سرمایه‌گذاری احتیاط کنند که وقتی بازار با رکود همراه شد از بازار خارج شوند.
امید قائمی خاطرنشان کرد: اگر سرمایه‌گذاران سهم خود را براساس تحلیل فاندامنتال خریداری کرده باشند با ریسک و زیان کمتری مواجه می‌شوند.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: رقم ۱۱ هزار واحد برای ریزش شاخص بورس زیاد است اما باید درصد ریزش را نسبت به رشد شاخص در نظر گرفت، زمانی هست که شاخص کمتر از ۱۰۰ هزار واحد بود ۱۱ درصد ریزش به عنوان رقم بالایی تلقی می‌شد اما اکنون که شاخص به بیش از ۳۰۰ هزار واحد رسیده است ۱۱ هزار واحد رقم بالایی نیست.
به گفته وی، اکنون نمی‌توان نام این کاهش را ریزش دانست بلکه اسم آن به عنوان اصلاح تلقی می شود.
وی با بیان اینکه اکنون روند بازار در موقعیت بحران قرار ندارد، گفت: باید برنامه ریزی صورت گیرد تا دیگر شاهد ایجاد صف فروش در بازار نباشیم و سرمایه‌گذارن جدید که وارد بازار شده‌اند به سرعت تصمیم به فروش سهام خود نگیرند.
امید قائمی با بیان اینکه در چند وقت اخیر با یک دوره طولانی از رونق همراه بودیم بنابراین احتمال طولانی شدن دوره رکود طولانی وجود دارد، افزود: با توجه به اخبار مثبتی که قرار است از شرکت‌ها در بازار منتشر شود باید دید اثر آن در بازار به چه صورتی خواهد بود.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه سهامداران تازه وارد باید کمتر برای سرمایه‌گذاری در این بازار ریسک کنند، گفت: این سهامداران باید از طریق سبدهای سرمایه گذاری وارد این بازار شوند و از یک سهم خریداری نکنند.
به گفته وی، به نظر می‌رسد ریسک برای برخی از افراد به عنوان اصلی‌ترین ماهیت سرمایه گذاری تلقی می شود و در صدد انجام ریسک به صورت سنگین هستند تا شاید از این طریق به سود سنگین دست یابند، این افراد بهتر است تا به دنبال سهم های پرریسک و سهم هایی که در بازار پایه وجود دارند و از استانداردهای لازم برای سرمایه گذاری برخوردار نیستند، نروند.
ریزش شاخص بورس مقصر ندارد
«حمید میرمعینی» کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا خاطرنشان کرد: برای افت چشمگیر بازار سرمایه نباید دنبال مقصر گشت به هر حال اصلاح شاخص بورس روند طبیعی بازار است که بعد از هر دوره رشد باید آن را تجربه کرد.
وی با تاکید بر اینکه برای تعیین رونده آینده بازار باید منتظر اخبار و اتفاقات جدید بود، افزود: این اخبار و اتفاقات می‌توانند منفی باشد که جهت شاخص بورس را نزولی خواهد کرد و برعکس به دلیل اخبار مثبت شاهد ادامه روند صعودی شاخص بورس خواهیم بود.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: اطلاعات و قیمت فعلی سهام تا دو روز گذشته حاوی اطلاعات مثبت شرکت‌ها بود که بر روی روند بازار و سودآوری شرکت‌ها اثر گذاشت اکنون اطلاعات جدیدی باقی نمانده که بتواند بر روی قیمت سهام شرکت ها تاثیر بیشتری را بگذارد.
وی گفت: از این به بعد روند بازار وارد دوره استراحت خواهد شد و باید در انتظار اخبار جدید که تعیین کننده روند بازار هستند، باشیم.
میرمعینی با بیان اینکه سهامداران تازه وارد مقصر در افت شاخص بورس نیستند، گفت: روند فروشی که در بازار اتفاق افتاد توسط حقوقی‌ها شگل گرفت، افراد حرفه ای در این برهه از زمان بهتر توانستند سقف قیمتی را شناسایی و اقدام به فروش کنند.
میرمعینی روند کنونی بازار را طبیعی اعلام کرد و افزود: بازار نیازمند استراحت است، باید تا مدتها به این روند بازار عادت داشته باشیم تا خبر جدید بیاید و روند اصلی بازار را مشخص کند.
وی خاطرنشان کرد: اکنون گزارش ۶ ماهه شرکت ها را در پیش داریم که به نظر می رسد این گزارش ها ارزنده و مطلوب خواهد بود اما گزارش تولید، فروش و سودآوری شرکت های کوچک را باید بررسی کرد که به نظر گزارش این شرکت ها قادر به پاسخگویی نیازهای بازار نیست.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: این امر منجر می‌شود تا حدودی در قیمت سهام شرکت‌های کوچک شاهد ریزش باشیم اما شرکت‌های بزرگ که شاخص ساز هستند با مشکل چندانی مواجه نیستند.
وی با بیان اینکه سهامداران تازه وارد در دوران رونق و رکود بازار نمی‌توانند به صورت تخصصی اقدام به سرمایه‌گذاری کنند، افزود: این سهامداران بهتر است تا از طریق شرکت‌های مشاور سرمایه گذاری، صندوق های سرمایه گذاری و شرکت های سبدگردان دست به این اقدام بزنند و افق سرمایه‌گذاری را به صورت میان مدت در نظر بگیرند و نباید به صورت مستقیم خود وارد خرید و فروش سهام شوند.
میرمعینی با اشاره به اینکه نگاه عمده‌ای که در ۶ ماه گذشته به بازار وجود داشت به صورت سرمایه‌گذاری نبود بلکه به عنوان نگاه سفته‌بازانه و نوسان‌گیری بوده است، گفت: اگر نگاه به بازار به صورت تحلیل، بنیادی و سرمایه گذاری بود شاهد تعداد زیادی از شرکت های ارزنده و بنیادی بودیم که هممچنان به ارزش ذاتی خود نرسیدند.
میرمعینی افزود: این شرکت‌ها به رغم ارزندگی و کم ریسک بودنشان مورد اقبال بازار قرار نگرفتند در حالی که اگر نگاه موجود به بازار به صورت سرمایه‌گذاری بود شاهد این ریزش‌ها در شاخص بورس و حباب قیمتی نبودیم.
وی گفت: از این به بعد روند بازار متعادل و منطقی‌تر خواهد شد و دیگر نمی‌توان بازده چشمگیری را که تا چند ماه گذشته در بازار شاهد بودیم مشاهده کنیم مگر در صنعت‌های خاص به دلیل اتفاقات خاص.
میرمعینی خاطرنشان کرد: سهام بانکی، فرآورده‌های نفتی و فلزات اساسی پتانسیل رشد دارند اما همچنان از ارزش ذاتی خود فاصله دارند.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: اگر اخبار خوش سیاسی بیاید که باعث شود تا محدودیت ناشی از تحریم را کاهش دهد شرکت‌های پتروشیمی جزو بهترین شرکت هایی خواهند بود که در آینده به عنوان شرکت پیشرو معرفی شوند.