فرهاد دانشجو به دنبال تاسیس بانك دانشگاه آزاد

روزنامه تهران‌امروز نوشت: «فرهاد دانشجو به عنوان رئيس جديد دانشگاه آزاد معرفي شد.»؛ حوالي ساعت 19:30 چهارشنبه، 21 دي ماه بود كه اين خبر در خبرگزاري‌ها و سايت‌ها منتشر شد و دهان به دهان و پيامكي بين مردم چرخيد. همه از پايان دوران 10838 روزه ‌عبدالله جاسبي حرف مي‌زدند و سكانداري فرهاد دانشجو.

همه درگير همين بحث‌ها بودند كه به يك‌باره خبرهاي ضد و نقيضي منتشر شد؛ جاسبي از در ساختمان نياوران بيرون آمد و اعلام كرد كه «در اين جلسه 2 نظريه وجود داشت. يک نظريه اين بود که با کانديداهاي رياست دانشگاه آزاد تک‌تک مصاحبه شده و با آن‌ها صحبت کنيم تا برنامه‌هاي خود را اعلام کنند و سپس تصميم‌گيري صورت گيرد. عده‌اي ديگر از اعضاي هيات امنا مخالف اين نظريه بودند و اعلام مي‌کردند که نبايد با کانديداهاي رياست دانشگاه آزاد مصاحبه شود. اين اختلاف نظر منجر به يک ساعت بحث در جلسه شد و بالاخره به جمع‌بندي لازم نرسيديم.

در انتها پيشنهادهاي مختلفي ارائه شد و حتي پيشنهاد شد با کانديداهاي رياست دانشگاه آزاد که اکنون در دفتر هيات امنا حضور دارند مصاحبه کنيم و مابقي آنها هفته آينده مصاحبه شوند و آنگاه تصميم‌گيري شو‌د که باز هم اين پيشنهاد مورد موافقت گروهي که وزراي کابينه در آن هستند و ۵ نفرند قرار نگرفت.‌ به همين دليل از سوي رئيس هيات امنا اعلام راي نشد و جلسه در حقيقت ابتر ماند.» او اعتقاد داشت كه چون اعلام رأي توسط رئيس هيات امنا صورت نگرفته بود، اين رأي‌گيري شکل قانوني ندارد. دبير هيات موسس دانشگاه آزاد اسلامي هم پس از پايان جلسه هيات امناي اين دانشگاه براي تعيين رئيس جديد، حوالي ساعت 24 همين روز اطلاعيه‌اي را صادر کرد.

حميد ميرزاده در اطلاعيه‌اش آورده‌ بود كه «برخي از اعضا بدون اينکه رياست هيات امنا‌ اعلام راي کند، با نوشتن راي خود و تنظيم صورت جلسه از ادامه حضور ساير نامزدها در جلسه جلوگيري کردند و جلسه به شکل يکطرفه‌اي به بن بست کشيده شد که رئيس هيات امنا‌ اعلام کرد اين نحوه اقدام غير قانوني و فاقد اعتبار است زيرا بايد پس از حضور نامزدها و اعلام مراتب راي گيري توسط رئيس هيات امناء، اخذ راي انجام مي‌شد. بدين‌ترتيب جلسه مورخ 21/ 10/ 90 هيات امناء دانشگاه آزاد اسلامي بدون نتيجه قانوني پايان يافت.»

اما از سوي ديگر حجت‌الاسلام محمديان، رئيس نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري هم با حضور در جمع خبرنگاران، اعلام كرد «در اين جلسه بر اساس راي اكثريت اعضاء فرهاد دانشجو به عنوان رئيس جديد دانشگاه آزاد به شوراي عالي انقلاب فرهنگي معرفي شد. وزير علوم طبق ماموريتي که از جلسه قبل داشت گزارش روند معرفي کانديداهاي رياست دانشگاه آزاد را مطرح کرد و در نهايت گزينه‌هايي که رياست دانشگاه آزاد را قبول کرده بودند، معرفي شدند. البته پيش از اين سوابق علمي و اجرايي گزينه‌هاي رياست دانشگاه آزاد براي اعضاي هيات امناء ارسال شده بود.

در اين جلسه پس از اينکه تمامي اعضا مطالعه لازم را نسبت به گزينه‌هاي رياست دانشگاه آزاد انجام داده بودند در جلسه درخواست شد که اعضاي هيات امنا کانديداهاي منتخب خود را معرفي کنند. پنج نفر از اعضاي هيات امناي دانشگاه آزاد آقاي فرهاد دانشجو را به عنوان کانديداي خود براي رياست دانشگاه آزاد انتخاب کردند و با توجه به اکثريت آرا وي رأي لازم را آورده و ان‌شاءالله به شوراي عالي انقلاب فرهنگي معرفي مي‌شود.» به هر حال اين جلسه با انتخاب فرهاد دانشجو، رئيس سابق دانشگاه تربيت مدرس به رياست پيشنهادي دانشگاه آزاد انتخاب شد. او در گفت‌و‌گويي تفصيلي با تهران امروز، درباره جزئيات اين جلسه، اختلافات اعضا و برنامه‌هاي آينده‌اش براي رياست اين دانشگاه توضيحاتي داد كه در ادامه مي‌خوانيد.

نتيجه جلسه روز 21 دي ماه را آقاي هاشمي، رئيس هيات امنا بايد تاييد كنند يا آقاي دانشجو، وزير علوم؟

تعيين رئيس جديد دانشگاه آزاد در جلسه روز 21 دي ماه مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي بود و اعضاي شورا از وزير علوم خواسته بودند تا رئيس پيشنهادي را به آنها معرفي كند. به همين خاطر براي تاييد يا عدم تاييد دليلي ندارد و بر اساس اساسنامه اكثريت اعضا به رئيس پيشنهادي راي مثبت دادند و كسي نمي‌تواند اين راي را وتو كند. جلسه هم با صميميت بين اعضا تمام شد.

جلسه شوراي عالي انقلاب فرهنگي كي تشكيل خواهد شد؟

من در جريان نيستم كه اين جلسه كي تشكيل خواهد شد اما نتيجه جلسه هيات امنا قطعا به شوراي عالي انقلاب فرنگي اعلام مي‌شود. اگر آنها تصويب كنند كه بنده رئيس جديد دانشگاه آزاد خواهم بود و اگر هم تصويب نكنند، مي‌توانند هم درباره شخص و هم درباره روند راي گيري اظهارنظر كنند. اما دكتر مخبر دزفولي به عنوان ناظر شوراي عالي انقلاب فرهنگي در جلسه حضور داشتند و تاييد كردند.

چرا 4 نفر از اعضاي هيات امنا در راي گيري براي رئيس پيشنهادي شركت نكردند؟

قرار بر اين بود كه تك تك افرادي كه به اين جلسه دعوت شده بودند

بر اساس مصوبه جلسه قبلي 21 روز فرصت داشته باشند تا سوابق و اطلاعات هر كسي را كه مي‌خواهند به عنوان كانديدا معرفي كنند، بررسي كنند. اما وقتي جلسه تشكيل شد اين 4 نفر عقيده داشتند كه تمامي كانديداها بايد در اين جلسه حضور داشته باشند تا با آنها گفت‌وگو شود و ويژگي‌هاي هر كدام بررسي شود. قرار بر اين شد كه اگر تا ساعت 2-3 نصفه شب هم كه شده صبر كنيم تا تكليف رئيس جديد مشخص شود اما بقيه اعضا مي‌گفتند اگر نيامدند مي‌توانيم هفته ديگر جلسه را ادامه بدهيم. ما هم گفتيم اگر كسي مريض باشد يا عذري داشته باشد و نتواند بيايد تكليف چيست كه گفتند جلسه را عقب‌تر مي‌اندازيم. اكثريت اعضاء اين موضوع را به صلاح ندانستند و نيازي به تاخير نديدند، لذا بر اساس اعلام وزيرعلوم، قرار بر راي گيري شد.

گزينه مورد نظر اين 4 نفر چه كسي بود؟

اتفاقا ما مطرح كرديم كه گزينه مورد نظر شما، آقاي ميرزاده كه در جلسه حضور دارند. از طرفي هم گزينه مورد نظر بقيه اعضا هم كه بنده بودم در جلسه حاضر بودم و امكان بررسي هر دو گزينه براي همه اعضا وجود داشت ولي آن 4 نفر مخالف بودند و مي‌گفتند همه گزينه‌ها بايد در اين جلسه حاضر شوند و در روند راي گيري شركت نكردند.

ظاهرا آقايان افروز و زارع هم به عنوان كانديداهاي احتمالي در محل ساختمان حضور داشتند تا در صورت نياز در جلسه حضور پيدا كنند.

بله، متاسفانه كسي از دفتر هيات امنا با آنها تماس گرفته بود تا اين دو نفر هم بيايند. البته اگر قرار بود چنين شود همه كانديداها بايد حضور مي‌يافتند. به هر حال درست است كه اختلاف نظر در فضا وجود داشت اما در فضايي آرام و بدون دغدغه سلايق مختلف اظهارنظر كردند.

بعد از جلسه با آقاي هاشمي هم برخوردي داشتيد؟

آقاي هاشمي از افرادي هستند كه از اول انقلاب زحمات زيادي كشيده‌اند. بعد از جلسه با ايشان روبوسي و خداحافظي كردم و ايشان هم بزرگ منشانه از اعضا خواستند اگر مشكلي پيش آمده همديگر را ببخشند. صبح آن روز هم با آقاي هاشمي رفسنجاني جلسه‌اي داشتم و خواستم كه اگر ايشان مخالف حضور بنده هستند اعلام كنند كه ايشان اظهار داشتند كه شما مثل ساير اعضاء مي‌توانيد به عنوان كانديداي رياست دانشگاه آزاد شركت كنيد.

پس چرا آقاي ميرزاده، دبير هيات امنا با صدور بيانيه‌اي بعد از پايان جلسه اعلام كردند كه جلسه هيچ نتيجه قطعي نداشته است؟

5 راي مثبت داده شده و برخي افراد هم نظر خودشان را داشتند و در راي گيري شركت نكردند. به هر حال مي‌خواستند يك جوري نظر خودشان را اعمال كنند. درباره آن بيانيه هم بايد از آقاي ميرزاده سوال كنيد. راي گيري تا قبل از نماز مغرب و عشاء انجام شد و نتيجه راي‌گيري را آقاي محمديان اعلام كردند و قرار است اين نتيجه به شوراي عالي انقلاب فرهنگي اعلام شود. شايسته است اعضاي هيات امناي هم به راي اكثريت اعضاء كه رسم مردمسالاري ديني است، احترام بگذارند.

پيش‌بيني مي شد كه رئيس جديد چهره اي نزديك به آقاي هاشمي يا آقاي احمدي نژاد باشد. شما به اين نكته اعتقاد داريد كه چهره نزديك به دولت بوديد؟

دانشگاه امروز‌به دنيا نيامده است كه بتوان اين گونه گفت. آقاي هاشمي خودشان 8 سال رئيس دولت و در دوره ديگري رئيس مجلس ‌ و همزمان رئيس هيات امنا بودند. از همان زمان هم وزير علوم و وزير بهداشت به دليل در ارتباط بودن اين دو وزارتخانه با دانشجويان در هيات امنا حضور داشته‌اند. بنده و آقاي صمدي هم كه اعضاي هيات علمي دانشگاه هستيم و هيچ كدام دولتي نيستيم. از طرف ديگر دانشگاه آزاد قدرت نيست كه بتوان آن را تقسيم كرد. دانشگاه آزاد قدرت آموزشي و پرورشي بزرگ است.

شما قبل از اين جلسه بارها اعلام كرده بوديد كه علاقه‌اي به حضور در پست رياست دانشگاه آزاد نداريد. چه شد كه كانديداتوري براي رياست در دانشگاه آزاد را قبول كرديد؟

من اول اعلام كردم كه علاقه‌اي ندارم در اين مسئوليت باشم تا اگر به اجماع رسيدند يا تكليف شد كانديدا شوم. بعد از اين تصميم و قبل از اين جلسه دوستان از جاهاي مختلف تماس گرفتند و از اعضاي هيات امنا هم خواستند كه كانديدا باشم. آنقدر تقاضاها زياد شد كه من احساس كردم درست نيست از زير بار اين مسئوليت شانه خالي كنم. حالا هم كه انتخاب شده‌ام سعي مي‌كنم با نظر هيات امنا، جامعه علمي و دانشجويان برنامه‌هاي دانشگاه به صورت كاملا علمي پيش برود و سعي مي‌كنم مسائل سياسي نشوند. من آدم ميانه‌‌رويي هستم و اصلا اهل تندروي و كندروي نيستم. بايد از امكانات دانشگاه آزاد كمال استفاده را برد تا بين فارغ‌التحصيلان دانشگاه‌هاي دولتي و دانشگاه آزاد تفاوتي وجود نداشته باشد. بايد وجه‌هايي كه از دانشگاه آزاد در بيرون درست شده، اصلاح شود.

به نظر شما مهم‌ترين مشكلي كه در دوران رياست آقاي جاسبي وجود داشت چه ايرادي بود؟

آقاي جاسبي 29 سال براي اين دانشگاه زحمت كشيده‌اند و بايد به طور مفصل مورد ارزيابي قرار بگيرند و نمي‌توان با گرفتن يك ايراد زحمات ايشان را ناديده گرفت. بايد هر نقطه قوتي كه وجود دارد را نتيجه توفيق اعضاي هيات امنا و مسئولان مختلف دانشگاه دانست. همان طور كه نقاط ضعف هم حاصل عملكرد همه اين دوستان است. يكي از اصلي‌ترين مشكلات اين دانشگاه تمركز بيش از حد تصميمات در مركز دانشگاه است كه باعث شده كنترل كم و كيفيت فدا شود. بعضي جاها رشد كمي نامطلوبي ايجاد شده كه در اين دوران بايد تاثير كيفي شكل بگيرد و سياست‌هاي تمركززدايي را فعال كنيم. هر كدام از واحدها بايد داراي شاخصه‌هاي خودشان باشند.

برنامه‌هاي آينده شما براي مديريت در دانشگاه آزاد مشخص است؟

فعلا كه زود است و بايد شوراي عالي انقلاب فرهنگي تصميم بگيرد تا من اطلاعات، بودجه‌ها و بخش‌هاي ديگر دانشگاه آزاد را بررسي كنم تا برنامه‌هايم را مشخص كنم. اما از جمله سرفصل‌هاي مدنظر بنده در دانشگاه آزاد ارتقاي كيفي دوره‌هاي كارشناسي و پايين‌تر و جلوگيري از توسعه كمي اين دوره‌ها مگر در مواقع ضروري است. براي دوره‌هاي كارشناسي ارشد و دكترا را هم بايد به صورت موازي بايد توسعه كمي و كيفي داد. علت توسعه كمي اين است كه تقاضاي جامعه براي ورود به دوره‌هاي تحصيلات تكميلي زياد است. همچنين در بحث ساختاري، سازماندهي و ساماندهي نيز بايد تمركززدايي صورت گيرد، به اين نحو كه به واحدها و مناطقي كه شاخص‌هاي كيفي را دارند بايد اختيارات بيشتري ارائه شود. در حال حاضر تصميمات جزئي نيز در مركز انجام مي‌شود كه اين تصميمات بايد درست و كارشناسي شده به سمت واحدها سوق يابد. بايد هر كدام از آنها بتوانند به صورت مستقل تصميم بگيرند و در تصميم‌گيري‌ها شركت كنند. بايد از آن حالت سنتي كه همه چيز در مركز باشد دربيايد و بايد بستري فراهيم كنيم كه تا دانشجوها، اساتيد و همه اعضا بتوانند در كيفيت كار دانشگاه آزاد موثر باشند. از طرفي در مسائل معرفتي و شناخت دانشجويان هم بايد به اسلام و شيعه پرداخت. هر چند دنياي معرفت، دنياي بي‌انتهايي است اما با ورود به بحث‌ كرسي‌هاي آزادانديشي و مسائل ديگر بستر اين موضوع را فراهم خواهيم كرد.

در تركيب مديران و مسئولان اين دانشگاه تغييراتي انجام خواهيد داد؟

دانشگاه آزاد پر از نيروهاي خوب و دانشمند است و اين‌طور نيست كه همه‌ دانشگاه آزادي‌ها بايد عوض شوند و اگر كسي هم تغيير كرده‌ به اين معني نيست كه خوب كار نكرده است. بنابراين آنهايي كه در برنامه توسعه كيفي ضروري است تغيير كند تغيير صورت خواهد گرفت و در جاهاي ديگر از آنها استفاده مي‌شود، اما تغيير به اين معنا نيست كه كساني كه جابه‌جا شده‌اند مشكلي داشته‌اند. اين از جمله اختياراتي كه به هر حال هر رئيسي دارد اين است كه جابه‌جايي‌هايي انجام دهد. با نظر هيات امنا بايد تغييرات به گونه‌اي باشد كه خود دانشجويان احساس كنند اين تغييرات راه تكامل است.

يكي ديگر از دغدغه‌هاي هميشگي دانشجويان و والدين آنها بحث شهريه بالاي اين دانشگاه است. براي اين مورد هم برنامه‌اي در نظر گرفته‌ايد؟

شهريه‌ها بزرگ‌ترين منبع هزينه‌اي هزاران عضو هيات علمي، امكانات و ساختمان‌هاي اين دانشگاه است كه همه از طريق همين شهريه‌ها تامين مي‌شود. ما در نظر داريم كميته‌اي اقتصادي تشكيل دهيم تا بتوانيم از منابع مالي اين دانشگاه بهترين استفاده را داشته باشيم. با گردش 1400 ميليارد توماني دانشگاه در سال مي‌توان بانك دانشگاه آزاد را راه‌اندازي كرد تا منابع ديگري براي هزينه‌هاي اين دانشگاه فراهم شود و خردخرد از شهريه‌ها دانشجوها كاسته شود.

يكي ديگر از مسائل مربوط به دانشگاه آزاد رياست آقاي جاسبي بر 41 واحد علوم تحقيقات اين دانشگاه است كه به صورت مجزا اداره مي‌شود. آيا مديريت اين واحدها زير نظر دانشگاه آزاد نيست؟

اين واحدها هم كه شعبه مركزي‌اش در تهران و بقيه شعبه‌هاي آن در استان‌هاي ديگر است زير نظر دانشگاه آزاد اداره مي‌شود. واحدهاي شهرستان هم وابسته به همان استان هستند.

به عنوان آخرين سوال، الان در آستانه انتخابات مجلس هستيم. آيا دانشگاه آزاد ابزاري براي اين انتخاب خواهد بود؟ شما چه استرات‍‍ژي‌اي را در اين باره دنبال خواهيد كرد؟

دانشگاه آزاد يك باشگاه سياسي نيست. اگر اين اتفاقات در گذشته هم بوده اشتباه بوده و اگر در آينده هم وجود داشته باشد اشتباه است. دانشگاه محل آموزش و پژوهش است و بايد جاي فكر، انديشه و محل دفاع از حق باشد. دانشگاه آزاد نبايد يك بازوي سياسي و محل دعواي جناح‌هاي سياسي باشد.