پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : آیا اخیراً متوجه وجود غده یا برآمدگیهایی زیر پوست خود شدهاید؟ آنها احتمالا تودههای چربی به نام لیپوما هستند که نرم بوده و بین پوست و ماهیچه ایجاد میشوند.
لیپوما (لیپوم) تودههای چرب و نرمی هستند که درست در زیر پوست واقع شدهاند. آنها معمولاً در افراد میانسال ظاهر میشوند اما ممکن است در افراد با سنین مختلف نیز دیده شوند. این برآمدگیها ممکن است بسیار بزرگ شوند و تعدادشان زیاد شود که با توصیهی پزشک برداشته میشوند.
لیپوما تودهی سرطانی نیست و اغلب در بین گروه سنی 45 تا 55 سال دیده میشود.
علائم لیپوما
لیپوم میتواند در هر نقطه از بدن ظاهر شود. آنها معمولاً دارای این مشخصات هستند:
- در زیر پوست واقع شدهاند: این برجستگیها یا تودههای راش مانند در ناحیه گردن، شانهها، پشت، شکم، بازوها و رانها دیده میشوند.
- هنگامی که لمس میشوند، نرم هستند: این تودهها به راحتی با فشار انگشت حرکت میکنند.
- معمولاً از نظر اندازه کوچک هستند: لیپومها معمولاً کمتر از 2 اینچ (5 سانتیمتر) قطر دارند، اما اگر به موقع درمان نشوند، میتوانند رشد کنند.
- میتوانند دردناک باشند: لیپوم ها اگر رشد کنند و به رگهای مجاور فشار وارد کنند و یا در صورت وجود رگهای خونی متعدد میتوانند دردناک باشند.
علل ایجاد لیپوما
علت لیپومها به طور کامل مشخص نیست. آنها میتوانند ژنتیکی یا خود به خود به وجود بیایند. در اکثر موارد، اگر تعداد این تودهها زیاد شود، ممکن است یک دلیل ژنتیکی برای آن وجود داشته باشد. چندین عامل ممکن است خطر ابتلا به لیپوم را افزایش دهد که شامل موارد زیر است:
ژنتیک
ژنهای ما مسئول طرح همه چیز در مورد ما هستند؛ مانند تعیین اندازه و ظاهر بدنیمان، شخصیتمان و اینکه چگونه به عوامل بیماریزا و آسیبها پاسخ میدهیم. آنها از والدین به ما منتقل میشوند و نسلهای بیشماری از تکامل و پیشرفت را در برمیگیرند. با این حال، گاهی اوقات، کد ژنتیکی ما ممکن است دچار مشکلاتی شود که میتواند زندگی ما را دشوار و یا حتی تهدید کند. تصور میشود لیپوما میتواند ناشی از چنین نقص ژنتیکی باشد که از والدین ما به ارث میرسد؛ اما خوشبختانه جای نگرانی نیست زیرا ضرری ندارد.
افزایش سن
پیری اجتنابناپذیر است. چیزی که هیچ یک از ما از آن راه رهایی نخواهیم داشت. پیری تأثیرات بیشماری بر بدن ما میگذارد؛ مثلا باعث تغییر ظاهرمان میشود، متابولیسممان را کُند میکند، دردها شایعتر میشوند و ما نیز احتمال ایجاد نقص و ناهنجاریها در پوست و نقاط دیگر بدنمان را بیشتر خواهیم کرد. لیپوم بیشتر در افرادی مشاهده میشود که سنشان بالا رفته است و این نشان میدهد که سن یک عامل است. لیپوم هم در زنان و هم در مردان میانسال و در محدودهی سنی 45 تا 55 سال مشاهده میشود.
آسیبدیدگی
وقتی دچار آسیبی میشویم، بدنمان به طور خودکار وارد فرآیندهایی میشود که کمک میکند تا آن عارضه بهبود یابد. این به معنای ترمیم استخوانها، بهبود زخمها، محافظت در برابر بیماریها و عفونتها و موارد دیگر است. اگرچه بدن ما در این امر کاملاً مؤثر است، اما همیشه همه چیز خوب پیش نمیرود.
لیپومها اغلب پس از آسیبدیدگی کشف میشوند، که این به وضوح نشان میدهد که آسیب ممکن است علت ایجاد آن باشد. از طرفی این احتمال هم وجود دارد که صدمات به جای اینکه باعث ایجاد لیپوماها شوند، آنها را که قبلاً در آنجا بودهاند، نشان دهند.
لیپوماتوز چندگانه خانوادگی
لیپومها تقریباً همیشه بیضرر هستند و معمولاً ندید گرفته میشوند، مگر این که بخواهید به دلایل زیباییشناسی آنها را حذف کنید. لیپوماتوز چندگانه خانوادگی یک بیماری نادر است که باعث میشود لیپومهای متعدد در بدن ایجاد شوند. اینها نه تنها تعدادشان زیاد است بلکه میتوانند بزرگ شوند و به طور بالقوه تحرک را کاهش داده و مشکلات دیگری ایجاد کنند. در چنین موارد شدید، اغلب جراحی انجام میشود تا لیپوم ها برداشته شوند.
لیپوم بیشتر در افرادی مشاهده میشود که سنشان بالا رفته است و این نشان میدهد که سن یک عامل است. لیپوم هم در زنان و هم در مردان میانسال و در محدودهی سنی 45 تا 55 سال مشاهده میشود
آدیپوزیس دولوروسا
لیپوماتوز چندگانه خانوادگی که قبلاً ذکر شده است یک بیماری ارثی است. Adiposis dolorosa نیز یک وضعیت مشابه آن است، به استثنای اینکه ارثی نیست. علت این بیماری نادر هنوز مشخص نیست. در بین مبتلایان به این بیماری، لیپوم برداشته شده گاهی اوقات ممکن است عود کند و حتی میتواند به تعداد بیشتری برگردد.
سندرم گاردنر
تومورها رشد غیرطبیعی بافتی هستند که میتوانند در داخل یا خارج از بدن ایجاد شوند. آنها غالباً بیضرر و بدون درد هستند و به غیر از مشکل ظاهری، ضرر دیگری ندارند. با این حال بعضی از آنها میتوانند خطرناک باشند، بنابراین هرگز نباید به آنها بیتوجه بود. سندرم گاردنر شرایطی است که تعداد غیرمعمولی تومور در بدن ظاهر میشود.
تومورهای مرتبط با سندرم گاردنر میتوانند شامل لیپوم، کیست اپیدرموئید، فیبروم، استئوم جمجمه و سرطان تیروئید باشند. اگر رشد غیرمعمولی را در پوست و یا هر جای دیگری از بدنتان یافتید، باید حتماً آن را به پزشک نشان دهید تا مطمئن شوید مشکل خاصی وجود ندارد.
سندرم کاودن
سندرم کاودن بیماری دیگری است که باعث رشد تومورهایی روی پوست میشود. این تومورها به عنوان هامارتوما شناخته میشوند و اغلب در پوست و غشاهای مخاطی، به ویژه در اطراف دهان و سوراخ بینی یافت میشوند. آنها معمولاً بسیار کوچک هستند و ممکن است با جوشها اشتباه شوند.
افراد مبتلا به سندرم کاودن نیز به احتمال زیاد دچار لیپوم میشوند. از دیگر خصوصیات بارز آن میتوان به لکههای شیر قهوهای، خال اپیدرمال و ضایعات دستگاه تناسلی اشاره کرد. هنگامی که هامارتوما همراه با سندرم کودن باشند عموماً خوشخیم است، آنها ممکن است احتمال ایجاد سرطان بدخیم را افزایش دهند؛ مانند هر نوع رشد غیرمعمول در بدن، توصیه میشود که آنها را به یک متخصص نشان دهید.
بیماری مادلونگ
بیماری مادلونگ یک بیماری نادر است که منجر به تجمع غیرطبیعی رسوبات چربی در اطراف گردن، شانهها، تنه فوقانی و بازوها میشود. انباشتهها میتوانند به سرعت توسعه یابند، یا طی سالها به آرامی تجمع پیدا کنند.
بیماری مادلونگ بیشتر در مردان میانسالی که الکل مینوشند، مشاهده میشود. البته محدود به این جمعیت نیست و میتواند در مردانی که الکل نمینوشند و در زنان نیز ظاهر شود. با جراحی برداشتن رسوبات، این بیماری قابل درمان است.
بیتحرکی
نیازی به تذکر نیست که فعال بودن برای شما مفید است. فعالیت بدنی به عملکرد سیستم قلبی عروقی کمک میکند که باعث افزایش سلامت عمومی بدن میشود. افرادی که فعال هستند نسبت به دیگران کمتر به بیماری مبتلا میشوند.
احتمال ابتلا به لیپوم در افرادی که فعالیت کمتری دارند وجود دارد. این افراد محدود به افراد کم تحرک نیستند و حتی در افراد بسیار فعال نیز یافت میشود. صرفنظر از احتمال ابتلا به لیپوم، بهتر است فعال باشید. سعی کنید هر زمان که فرصتی به دست آوردید، در فعالیتهای بدنی شرکت کنید.
به دلایل ناشناخته
با مقایسهی دانش پزشکی الان با 50 سال پیش مشخص میشود که ما بسیار پیشرفت کردهایم و چیزهای زیادتری از آن موقع میدانیم. دانش پزشکی هنوز هم در حال یادگیری است و قادر است افراد را به روشهایی که قبلاً هرگز قادر به بهبودی نبود، درمان کند. شاید شایعترین علت لیپومها هم هنوز ناشناخته باشد. بیشتر اوقات ما نمیدانیم که آنها از کجا آمدهاند یا چرا به وجود میآیند. به نظر میرسد که آنها بدون هیچ دلیل واضحی به طور تصادفی ظاهر میشوند. خبر خوب این است که آنها تقریباً همیشه بیضررند بنابراین دانستن اینکه چه چیزی باعث ایجاد آنها میشود، تأثیر چندانی بر سلامت ما ندارد.
تشخیص لیپوما
برای فهمیدن میزان رشد و نوع لیپوم، پزشک معاینههای خاصی را انجام میدهد. در ادامه روشهای تشخیصی متداول برای لیپوم آورده شده است:
- معاینه فیزیکی با دست: لیپوما را میتوان با کمک نوک انگشتان به راحتی تشخیص داد.
- بیوپسی: که در آن نمونهای از بافت شما برای معاینه ارسال میشود
- سونوگرافی یا هر آزمایش تصویری مانند سیتیاسکن یا MRI: برای تجزیه و تحلیل رشد آن توده در داخل بدن.
درمان لیپوم
این مشکل پوستی به طور معمول نیازی به درمان ندارد؛ مگر این که باعث اذیتتان شود، دردناک باشد و یا بزرگ شود که میتوان آن را برداشت.
درمان لیپوم شامل موارد زیر است:
- برداشتن توده به روش جراحی: بیشتر لیپومها برش داده شده و برداشته میشوند. عود پس از برداشت نادر است. عوارض جانبی احتمالی این روشِ درمانی، زخم و جراحت است.
- لیپوساکشن: این روش درمانی شامل استفاده از سوزن و یک سرنگ بزرگ برای تخلیه تودههای چربی است.
سایت تبیان