پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
سید جلال ساداتیان، کارشناس مسائل اروپا و سفیر پیشین ایران در لندن، در ارتباط با سفر اروپایی محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان به حوزه اسکاندیناوی شامل فنلاند، سوئد، نروژ و نیز سفر به فرانسه، در ایستگاه پایانی بر این باور است که این سفر را نباید تنها با توجه به تحولات چند وقت اخیر مورد ارزیابی قرار داد لذا برای فهم ابعاد و عمق مساله می‌بایست به تحلیل پیرامون رخدادهای بعد از انعقاد برجام پرداخت.
او در گفت و گو با خبرنگار «انتخاب» تاکید کرد: «ایران خود را برحق می‌داند که از مواهب برجام برخوردار شود. مواهبی همانند برداشته شدن کامل تحریم‌های بین‌المللی، عادی‌سازی روابط و توسعه مراودات اقتصادی ایران با سراسر جهان به ویژه اتحادیه اروپا، مواردی بودند که ایران تعهد به برجام را در قبال آن‌ها پذیرفت.
این کارشناس مسائل اروپا، در ادامه تصریح کرد: «در سال اول انعقاد برجام شاهد آغاز روندی مثبت در قالب رفت‌وآمد نمایندگان شرکت‌های اروپایی و حتی انعقاد قرارداد با برخی از شرکت‌ها انجام گرفت اما بعد از خروج نامشروع و نابه‌هنگام دونالد ترامپ از این توافق بین‌المللی، شاهد اختلال در این روند بودیم. ایران در این زمان به دیگر طرف‌های برجام تعهد آن‌ها به توافقات را یادآور شد اما متعاقب اعمال تحریم‌های آمریکا با وجود مخالفت صریح چین و روسیه، کشورهای اروپایی به بهانه تعهد شرکت‌ها به همکاری با آمریکا و ترس آن‌ها از تحریم راهبرد تعلل را در پیش گرفتند.»
ساداتیان افزود: «در نتیجه اختلاف‌نظر میان ایران و اروپا در تعهد به برجام بعد از خروج آمریکا، ایجاد مکانیزمی با عنوان «اینستکس» در دستور کار قرار گرفت. این مکانیزم نیز با مشکلاتی عدیده مواجه شد و ایران با اروپایی‌ها بر سر چگونگی کارکرد و نوع تبادلات مالی «اینستکس» با کشورهای اروپایی دچار تنش شد. در واقع، ایران مکانیزم اروپایی‌ها پیرامون نوع کارکرد «اینستکس» در ارتباط با راهبرد نفت در برابر غذا و دارو را به چالش کشید. این امر به هیچ عنوان برای تهران پذیرفتنی نیست که تنها بحث اعتبار این سازوکار مالی از سرمایه‌ها ایران باشد و به جای ارز غذا و دارو در اختیاراش قرار بگیرد. در این تعاملات نمایان شد که اروپایی‌ها همچنان به تعلل و چنددستگی در راهبرد خود ادامه می‌دهند. در نتیجه شاهد بودیم که تهران راهبرد کاهش تعهدات برجامی را در پیش گرفت. اولین گام تعلیق بخشی از تعهدات تماما اجرایی شد، مرحله دوم در حال اجرایی شدن است و مقرر شده که مرحله سوم نیز در دستور کار قرار گیرد. در چنین، وضعیتی کشور فرانسه و شخص امانوئل مکرون، بنا به روایت‌هایی بر اساس درخواست دونالد ترامپ، سیاست میانجی‌گری و حل بحران را در پیش گرفت.»
سفیر پیشین ایران در لندن، در بخشی دیگر از گفته‌های خود تاکید کرد: «سفر ظریف به فرانسه و دیدار امروز او با مکرون در شرایطی است که فرانسه تا کنون دو پیشنهاد جدی را مطرح کرده است که عبارتند از: توقف تحریم‌های آمریکا در برابر توقف کاهش تعهدات ایران و مذاکره پیرامون ایجاد مکانیزمی جدید پیرامون حفظ برجام. از همان ابتدا پیشنهاد اول مکرون از سوی تهران رد شد؛ یعنی ایران نمی‌توانست موج تحریم‌های حداکثری ترامپ را به عنوان تنها یک مرحله در نظر بگیرد و در این شرایط سیاست «توقف تحریم در برابر توقف کاهش تعهد» عملا فاقد معنا است. در نتیجه امر می‌توان سفر وزیر امور خارجه کشورمان به فرانسه را در ارتباط با بُعد دوم یعنی تداوم مذاکره برای رسیدن به راه‌حلی برای تداوم حیات برجام ارزیابی کرد.»
همچنین، این کارشناس مسائل اروپا در ارتباط با سفر ظریف به اروپا بعد از قرار گرفتن نام او در لیست تحریم‌های کاخ سفید، تصریح کرد: «اگر اروپایی‌ها یا هرکشور دیگری، محمد جواد ظریف را در مقام رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان نپذیرد، نشان‌گر ضعف آن‌ها در برابر ترامپ است. تحریم ظریف، تحریمی نامتعارف، غیرمشروع و خلاف تمامی قوانین بین‌المللی است و این تحریم‌ها را نمی‌توان برای کشورهای دیگر الزام‌آور ارزیابی کرد. در حقیقت، اتحادیه اروپا در مقابل آمریکا سطحی از استقلال را برای خود قائل است و با پذیرفتن ظریف این امر تا حدود زیادی نمایان شد.»
سید جلال ساداتیان پیراموان مذاکره میان ظریف با مکرون در کاخ الیزه تاکید کرد: «راهبرد سیاست خارجی ایران بر مبنای لجاجت با دیگر بازیگران نیست. تاکنون تهران مواضعی معتدل و منطقی را پیرامون مذاکره با دیگر بازیگران جهان اتخاذ کرده است و مذاکره با مکرون به هیچ عنوان دال بر ضعف ایران نیست؛ این مذاکره به معنای پذیرش تمهیدات آمریکا امری نادرست و غیر قابل اتکا است و وزیر خارجه کشورمان در مقام دیپلماتی با تجربه و کاربلد بایستی پیشنهادات رئیس‌جمهور فرانسه را دریافت کند و بر روی آن بحث شود. دلیلی وجود ندارد که ایران خود را در انزوا قرار دهد.»