واکاوی خشم‌های بانوان در فوتبال/ زنانی که دست بزن دارند!

به گزارش  خبرگزاری فارس، لیگ برتر فوتبال بانوان این روزها در حالی پیگیری می‌شود که در چند مسابقه زد و خورد در بین بازیکنان و مربیان تیتر برتر روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها شده است.

اگرچه تمامی گزارشات مربوط به این درگیری‌ها به کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال ارسال شده و آنها نیز قول برخورد با متخلفان را داده‌اند، اما سوال اصلی اینجاست چه چیزی باعث عامل خشونت و درگیری در بین زنان ورزشکار می‌شود؟ درگیری‌هایی که علاوه بر فحاشی و زد و خورد، بعضا منجر به تهدید هم شده است.

چه اتفاقی باعث شده تا از ورزشکاران که الگوی جامعه هستند و صحبت از آنها، کلمه "جوانمردی و روح پهلوانی" را تداعی می‌کند، تا این حد به خشونت روی می‌آورند؟

* خشونت چیست؟

خشونت عبارت است از آسیب رساندن عمدی جسمی یا روانی به شخص دیگر. تا به حال فرضیه ها و نظریات زیادی در باب خشونت مطرح شده‌اند. رهبران دینی، فیلسوفان، روانشناسان و جامعه شناسان نظریات و راهکارهایی دراین حوزه ارائه کرده‌اند. بطورمثال، بسیاری از رهبران دینی، مردم را به تساهل و مدارا فراخوانده‌اند از سوی دیگر، تعدادی از فیلسوفان از منظر دیگری به این موضوع پرداخته‌اند.

فروید و طرفدارانش پرخاشگری را به عنوان یک غریزۀ زیستی مطرح کرده‌اند اما کسانی چون آلبرت بندورا، پرخاشگری و رفتار خشن را ناشی از یادگیری اجتماعی می‌دانند. بعضی از نظریه پردازان، پرخاشگری را به عنوان یک امر فطری قبول نمی‌کنند و می‌گویند، علت آن ناکامی است. موضوعی که شاید بی‌ارتباط با درگیری‌های رخ داده در فوتبال بانوان نباشد.

* عوامل خشونت در بین زنان ورزشکار از دیدگاه روانشناس ورزشی

غفار تشکری، روانشنانس ورزشی در گفت‌وگو با فارس در این باره گفت: چیزی که توجه مرا در اخبار جلب کرد این بود که آیا بزرگ‌نمایی شده یا واقعیت‌ آنطور بوده که در اخبار آمده است.

وی افزود: بازی استقلال و پرسپولیس را ببینید؛ این بازی از تلویزیون پخش می‌شود. در بین بازیکنان انگیختگی وجود دارد که آن را تبدیل به خشونت می‌کند حالا این خشونت در بین زنان چندین برابر می‌شود چون آنها پخش زنده ندارند و به گونه‌ای در این مورد ناکامی وجود دارد.

این روانشناس ورزشی خاطرنشان کرد: حس روانی دیده شدن یکی از مسائل است. خیلی از ورزشکاران دوست دارند دیده شوند در حالی که خیلی از مسابقات فوتبال بانوان تماشاگر ندارد. پس این سوال برای آنها به وجود می‌آید که این همه تلاش کجاست؟ شاید این موضوع در کوتاه مدت تاثیرگذار نباشد اما در درازمدت خود را نشان می‌دهد. شما به بازی سیرجان و ذوب‌آهن را ببینید. بعد از درگیری‌ها تمامی بازیکنان مصاحبه کردند و در تیترها و خبرها جای داشتند.

تشکری با اشاره به "شهوت دیده شدن"، تصریح کرد: من مقاله‌ای با عنوان "شهوت دیده شدن" نوشته‌ام به این مضمون که همه دوست دارند دیده شوند. در بخش بانوان بحث‌های عجیبی داریم. محدودیت کامل در این قضایا وجود دارد که بازیکنان را به بی‌انگیزگی می‌کشاند. آنها این سوال را دارند که این همه تلاش به کجا می‌رسد؟ این حس‌ها ابزاری برای خشونت است و شاید این پرخاشگری برای لجبازی به خاطر دیده نشدن باشد.

وی عنوان کرد: حلقه مفقوده اینجاست. نمی‌گویم قبلا جرقه‌ای زده نشده است. مگر قبلا این رفتارها و بحث حراست مطرح نبود؟ وقتی این بازیکنان و مربیان تلاش می‌کنند اما دیده نمی‌شوند می‌بینند بد نیست با این روش خشم و پرخاشگری حداقل دیده می‌شوند.

* شجیع: در ورزش حرفه ای فارغ از جنسیت با تضارب منافع روبه‌رو هستیم

برخی نیز اعتقاد دارند خشونت در ورزش زنان را باید به رسمیت شناخت چرا که در غیر این صورت برای حل مسئله راه صحیحی طی نخواهد شد.

اینکه نگاه جنسیتی به خشونت در ورزش داشته باشیم نمی توانیم راه حلی هم برای آن پیدا کنیم. تفاوت درآمد فوتبال زنان نسبت به مردان، عدم توجه رسانه به ورزش زنان و همینطور حرفهای نبودن فوتبال زنان عواملی هستند که به خشونت ها دامن می زنند.

شجیع جامعه شناس ورزشی و پژوهشگر در این باره در گفت و گو با فارس گفت: اجازه دهید از منظر متفاوت به موضوع نگاه کنیم؛ همین واکنش ها و رفتارهای تعجب آمیز نسبت به خشونت موجود در فوتبال زنان، به نحوی که باز هم در خدمت تقویت گفتمان مردانگی در ورزش های برخوردی نظیر فوتبال است، چراکه انتظار خشونت در فوتبال زنان‌ را ندارد و گویی که بر‌ دست دومی بودن فعالیت و مشارکت زنان در ورزش حرفه ای تاکید می‌ کند.

وی افزود: اجازه دهید بر این موضوع تاکید کنم که در درجه اول باید احتمالا بروز خشونت در ورزش حرفه ای زنان را هم به رسمیت شناخت. این به رسمیت نشناختن و‌ تقبیح صرف آن باعث می شود به سمت حل صحیح مسأله ح
رکت نکنیم. نکته دوم اینکه نگاه جنسیتی به موضوع باعث می شود به تحلیل درستی از خشونت های مذکور دست پیدا نکنیم. اینکه فکر کنیم چنین رفتارهایی از بیخ و بن نباید وجود داشته باشد از کجا نشأت می گیرد؟

این جامعه شناس ورزشی در ادامه صحبت هایش با بیان اینکه معتقدم صرفا تأخر در روند حرکت ورزش حرفه ای زنان باعث شده که ما به نسبت ورزش حرفه ای مردان، این قبیل رفتارها و برخوردها را با تأخیر مشاهده کنیم، تصریح کرد: موضوع این است که در ورزش حرفه ای فارغ از جنسیت، با تضارب جدی منافع روبرو هستیم. بازنده کسی نیست که صرفا بازی را باخته است، از آنجا که ورزشکار برای مشارکت حرفه ای در ورزش، از سایر جنبه های هویت ساز زندگی اش مثل خانواده، تحصیلات، شغل و غیره گذشته است، طبیعی است که واکنشش در قبال شکست و ناکامی شدیدتر و جدی تر است، این در حالی است که یک فوتبالیست زن حرفه ای در کشورمان، هنوز فاصله قابل توجهی را با فوتبالیست های حرفه ای مرد احساس می کند و این فاصله را نه تنها در درآمد که در توجه رسانه ها نیز می‌توان جستجو کرد.

شجیع یادآور شد: بنابراین معتقدم برای برخورد منطقی با مسأله خشونت های فیزیکی در ورزش زنان، باید ابتدا ماهیت ورزش حرفه ای زنان و پیچیدگی های آن را با دقت بررسی نمود و بعد اظهار نظر کرد. برخوردهایی که منجر به حذف صورت مسأله می شوند صرفا دارای کارکرد رسانه ای هستند و گره ای از گره های ورزش زنان باز نمی کنند.

به گزارش فارس، دلایل و نکات مختلفی برای خشونت در ورزش زنان مطرح شده است که بسی جای تامل دارد. باید دید مسئولان ورزش کشورمان چقدر میتوانند برای جلوگیری از زد و خورد ها و درگیری ها در ورزش زنان راهکار اساسی ارائه دهند تا دیگر شاهد چنین رفتارهایی آن هم در قشر زنان که مادران آینده این مرز و بوم هستند نباشیم.