«احیاگر»؛ جواد ظریف چگونه وزارت خارجه را جان بخشید؟

سعید جعفری در خبرآنلاین نوشت: استعفای ظریف زلزله‌ای سیاسی در کابینه روحانی بود. زلزله‌ای که ابعادش نه فقط در ایران که به سطح بین‌الملل هم تسری یافت.

یک پست اینستاگرامی از سوی محمد جواد ظریف چنان جوی را در فضای بین‌الملل پدید آورد که نخست وزیر اسرائیل شادمانه به فارسی توییت کرد «از دستش راحت شدیم».

رفتار نخست وزیر اسرائیل البته اصلا دور از ذهن نبود، در زمانه‌ای که او تمام انرژی خود را برای پیشبرد پروژه ایران هراسی و ایران ستیزی متمرکز کرده، این جواد ظریف است که در مونیخ نقشه‌های مشترک او و بولتون را در ورشو باطل می‌کند.

ماجرای استعفا اما از هر چه نشات گرفته باشد، چه از سو مدیریت، چه از سو تفاهم و چه کم کاری دولت، واکنش شایسته‌ای را از سوی یک وزیر امور خارجه در پی داشت. فرقی نمی‌کرد این وزیر، جواد ظریف باشد یا علی اکبر صالحی، زیرپا گذاشتن پروتکل‌ها و بی اعتنایی به جایگاه وزارت امور خارجه، چنین پاسخی را ایجاب می‌کرد.

ظریف که ناگهانی استعفا داد، موجی عظیم را در افکار عمومی ایران پدید آورد. حامیان مردمی او چنان غوغایی در فضای مجازی ایجاد کردند که تصور حضور کسی جز او را در مسند وزارت غیر ممکن می ساخت. طوفان توییتری با هشتگ ظریف بمان خیلی زود به یک ترند در این شبکه اجتماعی تبدیل شد.

اما ظریف تنها مردم را نداشت، چرا که حمایت کامل و قاطع بدنه وزارت خارجه را هم پشت خود می‌دید. وزارت خارجه‌ای که نیک می‌داند ظریف نه برای خود که برای اعتبار و شخصیت کل این مجموعه چنین تصمیم سختی گرفته است. این حمایت‌ها از رایزنی‌های معاونین او آغاز شد و به مجموعه سیاسی و اداری وزارتخانه هم تسری پیدا کرد.

با این همه دور از انتظار نبود وقتی خبری منتشر شد که سفرا و کادر دیپلماتیک وزارت خارجه در خارج از کشور در اعتراض به استعفای ظریف به صورت دست جمعی از کار کنار می‌روند.

از سوی دیگر هرچند رئیس جمهوری در فردای استعفا واکنشی ملایم به این خبر داشت اما او هم روز چهارشنبه در نامه مخالفت خود با استعفای وزیر خارجه حمایتی کامل و شایسته از کسی کرد که بار مسئولیت‌های سیاست خارجی در تمام ۵ سال اخیر روی دوش او سنگینی کرده است.

فرآیند بازگشت ظریف معادله‌ای تک بعدی نبود و عوامل متعددی چون به حق بودن نارضایتی در متن استعفا، حمایت‌های مرمی، همراهی‌های مجموعه وزارت خارجه و حتی مخالفت های نیروهای سیاسی جناح مقابل با استعفا می‌توانند مجموعه مولفه‌هایی باشند که اعتبار کابینه روحانی را بار دیگر در جمع دولت ببینیم.

ظریف در قامت یک احیاگر

اما جواد ظریفی که چهارشنبه ۸ اسفند ماه در ساختمان باغ ملی میدان امام خمینی وارد اتاق خود می‌شود تفاوت مهمی با وزیر خارجه‌ای دارد که روز دوشنبه ۶ اسفند دفتر کار خود را ترک کرد.

محمدجواد ظریف به خوبی به همه یادآوری کرد که احترام و جایگاه وزارت خارجه باید به درستی حفظ شود. اعتبار بازیافته وزارت خارجه که در ۵ سال اخیر با تدبیر ظریف به این مجموعه بازگشته، حالا با درایت او سطح تازه‌تری گرفته است. بعد از اتفاقات استعفا که دوست و دشمن، داخلی و خارجی حق را به ظریف می‌دادند، او مدیریت وزارت خارجه‌ای را بر عهده خواهد داشت که جملگی به جایگاه و اعتبار رفیع آن گواهی می‌دهند.

حالا تمام گروه‌های سیاسی عمیقا درک کرده‌اند که ظریف زینت مجالس نیست که در مقابل توطئه‌های خارجی لباس رزم بپوشد و از اعتبار ایران دفاع کند و دشنام‌ها بشنود و در مقابل در داخل ابتدایی ترین پروتکل‌های رایج وزیر امور خارجه در حقش رعایت نشود.

ظریف که در ماه‌های اخیر به واسطه حضور مدبرانه‌اش در مجامع بین‌المللی بار دیگر بسیاری از نقشه‌ها و برنامه‌های جبهه رادیکال بین‌الملل را به هم زده است، به خوبی از خود و از آن مهمتر از مجموعه تحت مدیریتش دفاع کرد.

او حالا با قدرتی بیشتر و اعتباری فزونتر به جایگاهی باز می‌گردد که با درایت او اعتباری دوچندان یافته است. به درستی باید او را احیاگر نامید، کسی که جان دوباره‌ای به جایگاه وزارت امور خارجه بخشیده است؛ آقای وزیر دستاوردها و میراث ارزشمندی برای دیپلمات‌های آینده برجا می‌گذارد. مردی که میراثش نام او را در تاریخ ایران ماندگار خواهد ساخت.