به کودکان محبت کنید اما باج ندهید

بسیاری از والدین در زمان تربیت فرزندان خود دچار یک اشتباه رایج می شوند. آن هم گم کردن مرز محبت و اغراق در محبت است و این یعنی باج دادن عاطفی به فرزندان.

به گزارش سرویس خواندنی های انتخاب، شاید تصور کنید، محبت کردن به فرزندان مرزی ندارد و شما می توانید هر اندازه که می شود، بچه ها را لوس کنید. اما وقتی بچه ها سطح محبت شما را بی کران و بی مرز می بینند کم کم یاد می گیرند از شما باجگیری عاطفی کنند.

شاید شما هم با این نوع داستان رو به رو شده اید که وقتی کودکتان اشتباهی کرده برای فرار از دعوا گریه می کند، گوشه گیر می شود، چند روز قهر می کند یا از انوع تکنیک ها استفاده می کند تا در نهایت شما دلتان نرم شده و با خرید خوراکی، هدیه و ... او را دوباره همان کودک شاد همیشگی ببینید. این روش غلط به مرور برای کودک نهادینه می شود و یاد می گیرد حتی جایی که مقصر است طلبکار و باجگیر باشد.

از طرف دیگر برخی والدین وظایف رایج  کودک را به "تله باج" تبدیل می کنند. برای مثال وقتی کودک تکالیف مدرسه یا مهد را انجام نمی دهد می گویند مشقهایت را بنویس تا؛ هدیه بگیری، غذای مورد علاقه ات را بپزم، پول توجیبی بیشتر بگیری، شب یک ساعت بیشتر بیدار باشی و ...

درست است که کودک برای تحصیل به مشوق نیاز دارد، اما بهتر است این مشوق ها را به زمانهای درست مثل زمانی که کودک نمره ای بالاتر از حدعادی گرفته یا موفقیتی کلاسی و پیشرفتی چشمگیر داشته اختصای دهید. وقتی شما برای انجام ساده ترین کارها از خود موضع ضعیف نشان دهید، کودک تصور می کند شما وظیفه دارید مرتب به او باج بدهید.

گاهی کودکان برای باج خواهی از تکنیک گریه استفاده می کنند. برای مثال به محض این که می بینند مادر یا پدر قصد سوال و جواب از آنها را دارد شروع به گریه هایی سوزان می کنند و در نتیجه والدین برای آرام کردن کودک به سرعت تسلیم می شوند.

سعی کنید به جای تنبیه مدام، یا باج دهی، کودک را از طریق تقویت مثبت و تقویت منفی کنترل کنید. یعنی زمانی که کاری نادرست انجام می دهد، به جای داد و بیداد با رفتارتان او را متوجه اشتباهش کنید، از سوی دیگر وقتی رفتاری درست انجام می دهد به او جایزه دهید. البته منظور از رفتار درست رفتارهای روزمره مثل مسواک زدن یا مشق نوشتن نیست. گرچه اگر بچه در مسیر پیشرفت است می توان هر چند مدت یکبار تقویتش کرد. مثلا به ازای هر یک هفته تمیز و مرتب مشق نوشتن، یک شام انتخابی کودک را بپزید یا یک هدیه کوچک با قیمت معقول به او دهید. اما جایزه های متعدد و هر روزی و ناز کشیدن های افراطی نتیجه ای معکوس دارد و کودک نسبت به شما حالتی طلبکار پیدا می کند.

*رویا پاک سرشت

*کارشناس روانشناسی