الحریری و صدمتر پایانی تشکیل دولت لبنان

«سعد الحریری» نخست وزیر مامور به تشکیل کابینه لبنان در لندن گفت که در 100 متر پایانی تشکیل دولت هستیم، اما رسانه های لبنانی معتقدند که هنوز گره کار باز نشده و وی فقط سعی در القای امیدواری دارد.

الحریری که پس از 204 روز هنوز نتوانسته ماموریت خود را به انجام برساند این روزها برای شرکت در چند برنامه سیاسی و اقتصادی به انگلستان سفر کرده است. یکی از این برنامه ها، سخنرانی و پرسش و پاسخ وی با رسانه ها و سیاستمداران در مرکز «چتم هاوس» لندن بود.

نخست وزیر مامور به تشکیل کابینه لبنان، خود را «مردی صبور» توصیف کرد که برای این مهم از هیچ تلاشی دریغ نکرده است. الحریری با بیان اینکه همه گره ها غیر از یکی باز شده، تاکید کرد که ما در صدمتر پایانی تشکیل دولت هستیم. وی همچنین ابراز امیدواری کرد که بزودی و پیش از پایان سال جاری میلادی (که نزدیک به دو هفته از آن باقی مانده)، دولت کشورش تشکیل خواهد شد. 

شبکه های تلویزیونی لبنان در واکنش به این سخنان الحریری، تحلیل ها و گزارش های متفاوتی را داشتند اما سر خط بیشتر آنها این بود که اگر او صبور است و برای تشکیل دولت انتظار می کشد، مردم تاب و توان صبر و تحمیل این وضعیت اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور را ندارند.

نخست وزیر مامور به تشکیل کابینه لبنان که 3خرداد امسال پس از مشاوره «میشل عون» رئیس جمهوری این کشور با نمایندگان پارلمان جدید انتخاب شد تا برای سومین بار در تاریخ لبنان دولت تشکیل دهد، 5ماه برای آنکه متحدان مسیحی و دروزی خود به خواسته شان دست یابند، صبر کرد.

در شرایطی که از شخص رئیس جمهوری، تا رئیس و نمایندگان پارلمان و خود متحدان الحریری صحبت از آن می کردند که لبنان در آستانه فروپاشی اقتصادی قرار دارد، «سمیر جعجع» رئیس حزب «نیروهای لبنانی» و «ولید جنبلاط» رهبر حزب «سوسیالیست ترقی خواه» اصرار داشتند تا تعداد بیشتری که می خواهند در کابینه وزیر داشته باشند و سرانجام با اندکی کوتاه آمدن آنها و رئیس جمهوری، گره مسیحی و گره دروزی کار تشکیل کابینه باز شد.

اما از اوایل آبان ماه به دلیل آنکه سعد الحریری مطالبه 6 نماینده اهل سنت پارلمان را که خارج از چارچوب حزب او یعنی «المستقبل» به مجلس رسیده بودند، نادیده گرفت و برایشان هیچ کرسی وزارتی در دولتی که او آن را وحدت ملی می نامید اختصاص نداد، کار گره خورد.

سنی های مستقل معتقدند که 28درصد از جامعه اهل سنت به آنها رای داده اند و حق دارند در دولت یک وزیر داشته باشند، ولی الحریری با وجود اینکه در پارلمان جدید بیش از یک سوم کرسی های اهل سنت را از دست داده است، همه وزرای طایفه سنی را از آن خود می داند و حتی در اظهاراتی خود را «پدر اهل سنت لبنان» معرفی کرد.

6 نماینده مستقل اهل سنت می خواهند یک وزیر از میان خودشان انتخاب شود و حزب الله با استدلال اینکه آنها نماینده بخش وسیعی از سنی های لبنان هستند، برای تحقق عدالت بر اساس نتایج انتخابات اردیبهشت ماه از مطالبه این نمایندگان حمایت کرد و معرفی وزرای خود را منوط به حل مشکل آنها با نخست وزیر کرد.

همین امر سبب شد تا جریان موسوم به 14 مارس که 5 ماه به خاطر سهم خواهی و حالا یک ماه و نیم است به خاطر احتکار سیاسی مانع تشکیل دولت هستند، سعی دارند حزب الله را به عنوان عامل به تعطیلی کشیده شدن این فرایند معرفی کنند. اما میشل عون و «نبیه بری» روسای جمهور و مجلس هم از خواسته این نمایندگان حمایت کرده اند.

**امیدواری دادن بدون تغییر صحنه
از روز دوشنبه رئیس جمهوری لبنان خود حرکتی را آغاز کرد که محافل سیاسی و رسانه ای را امیدوار به تشکیل دولت کرد. پس از دیدار و گفت و گوهایی که منابع نزدیک به میشل عون پس از دیدار وی با رئیس پارلمان، نخست وزیر، فرستادگان ویژه حزب الله و دبیرکل آن «سیدحسن نصرالله»، فرستادگان احزاب ارمنی و دروزی، و 6 نماینده سنی مستقل، از حل مشکل در روزهای اندک پیش رو سخن گفتند.
بری و الحریری نیز ابراز امیدواری کردند که دولت بزودی تشکیل شود، ولی به گفته رسانه ها همچنان هیچ چیزی تغییر نکرده است تا این وعده محقق شود.

روزنامه لبنانی «الاخبار» در شماره امروز (جمعه) نوشت: همه راه حل را می دانند اما کسی به آن نزدیک نمی شود. تاکنون میشل عون رئیس جمهوری، در برابر همه کسانی که در چارچوب تحرک جدید خود با آنها دیدار داشته، از آمادگی خود برای اعطای یک سهمیه وزارتی به سنی های مستقل از کیسه خود، صحبتی نکرده و حتی هیچ اشاره ای هم نداشته است. وی هیچ پیشنهادی نیز ارائه نداد.

الاخبار افزود: سعد الحریری نخست وزیر مامور به تشکیل دولت نیز در موضع خود در قبال اختصاص ندادن یک وزیر به سنی های مستقل هیچ تغییری نداده است، ولی در لندن تاکید کرد که دولت به زودی تشکیل می شود چراکه همه می دانند ثبات اقتصادی از هر برنامه سیاسی مهم تر است. بنابراین چرا رئیس جمهور و الحریری در شرایطی که گره کار گشوده نشده است، خیلی مثبت سخن می گویند.

**پیشنهادهایی که هنوز مطرح نشده، شکست می خورند
روزنامه «الجمهوریه» لبنان نیز در شماره امروز خود با اشاره به این موضوع دو هدف را برای تحرک عون ذکر کرد: هدف نخست رئیس جمهوری که محقق شد، تحرک بخشی به روند تشکیل دولت و خارج کردن این فرایند از فضای جمودی بود که طی چند هفته اخیر به آن دچار شد. اما هدف دوم محقق نشد، چرا که هر گروهی بر موضع خود پافشاری بیشتری کردند و راه را برای هرگونه راه حلی بستند؛ 6 نماینده سنی، به رئیس جمهور اعلام کردند که همچنان بر موضع خود بر وزیر شدن یکی از جمع آنها اصرار دارند، و بدین ترتیب عون نتوانست پیشنهاد دهد که آنها یک نفر را انتخاب کنند تا از سوی آنان وزارت بگیرد.

برخی منابع خبری طی روزهای گذشته گزارش دادند که عون می خواست پیشنهاد دهد که فرزند «عبدالرحیم مراد» وزیر پیشین کابینه های لبنان و یکی از 6 نماینده سنی مستقل، از سوی فراکسیون آنها برای وزارت معرفی شود تا وی نیز الحریری را به قبول آن راضی کند، اما این امر با پافشاری نمایندگان سنی مستقل بر موضع شان معلق ماند.

ناظران سیاسی معتقدند که همچنان بهترین راه برون رفت از بحران تشکیل کابینه، پیشنهادی است که نبیه بری از روز اول ماموریت الحریری به او و عون داده است و این اواخر «جبران باسیل» رئیس حزب نزدیک به رئیس جمهوری دوباره آن را مطرح کرد.

پیشنهاد تشکیل کابینه ای متشکل از 32 وزیر تا هم علوی ها و اقلیت های مسیحی و هم سنی های مستقل در آن وزیر داشته باشند و 30 وزیری که پس از 5 ماه کش و قوس میان احزاب و گروه های سیاسی پذیرفته شده اند، به جای خود بمانند، اما سعد الحریری با این پیشنهاد به شدت مخالفت کرده است.

تحلیلگران مخالفت نخست وزیر مامور به تشکیل کابینه را به این دلیل می دانند که وزارت گرفتن علوی ها و سنی های مستقل، به معنای تضعیف هرچه بیشتر سعد الحریری در میان جامعه اهل سنتی است که به او رای داده اند تا با حزب الله و متحدانش و علوی ها مقابله کند.