آنگلا مرکل و پایان یک مرحله سیاستمداری خستگی ناپذیر

آنگلا مرکل پس از ۱۸ سال رهبری حزب دموکرات مسیحی با این پست خداحافظی کرد. او قرار است تا پایان این دوره‌ انتخاباتی، یعنی ۲۰۲۱ ریاست دولت را به‌عهده داشته باشد. به این بهانه نگاهی می‌اندازیم به زندگی این سیاستمدار خستگی‌ناپذیر.

"قدرتمندترین زن جهان"، "نخستین صدراعظم زن آلمان"، "صدراعظم آمریکایی‌ها"، "رهبر اتحادیه اروپا"، دخترک هلموت کهل" – اینها برخی از لقب‌هایی است که آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و رهبر حزب دموکرات مسیحی آلمان یدک می‌کشد.

او روز ۱۶ آذر در کنگره دموکرات‌مسیحی‌ها آخرین سخنرانی خود را به عنوان رهبر حزب ایراد کرد و علاوه بر برشمردن موفقیت‌های حزب در دوران ریاست او تاکید کرد: «من برای صدراعظم شدن زاده نشدم، من همیشه آرزویم این بوده که در مشاغلی که به‌عهده می‌گیریم آبرومندانه عمل کنم و آنها را آبرومندانه ترک کنم».

وقتی که آنگلا دورتئا کاسنر (Angela Dorothea Kasner) در روز ۱۷ ژوئیه ۱۹۵۴ در خانواده‌ای مذهبی در شهر هامبورگ زاده شد، هیچ‌کس فکر نمی‌کرد که او روزی صدراعظم آلمان و یکی از قدرتمندترین سیاستمداران جهان شود.

پدرش، هورست کاسنر، کشیش مسیحی پروتستان و مادرش، هرلینده کاسنر، دبیر رشته‌های لاتین و انگلیسی بود.

کاسنرها چند ماه پس از تولد آنگلا به آلمان شرقی مهاجرت کردند و در روستای کویتسوو واقع در ایالت براندنبورگ اقامت گزیدند.

آنگلا در دوران دبیرستان در رشته‌های ریاضیات و زبان روسی زبانزد بود.

براساس دویچه وله، او در سال ۱۹۷۳ تحصیل در رشته‌ فیزیک را در دانشگاه لایپزیگ آغاز کرد و پس از پنج سال فوق لیسانس گرفت و در سال ۱۹۸۶ در همین رشته موفق به دریافت مدرک دکترا شد.

آنگلا کاسنر در سال ۱۹۷۴ با اولریش مرکل که دانشجوی رشته‌ شیمی بود آشنا شد و ۱۹۷۷ با او ازدواج کرد. این وصلت تنها پنج سال دوام آورد اما پس از جدایی، آنگلا نام شوهر خود را حفظ کرد.

آشنایی آنگلا مرکل با یوآخیم زاور در آکادمی علوم آلمان شرقی در سال ۱۹۹۸ به ازدواج انجامید ولی آنگلا این بار از پذیرفتن نام فامیل شوهرش خودداری کرد.

صدراعظم آلمان از دو پیوند زناشویی خود فرزندی ندارد.

فعالیت سیاسی

آنگلا مرکل از دوران نوجوانی با شاخه‌ جوانان حزب "اتحاد سوسیالیستی آلمان" (FDJ) که حزب حاکم آلمان شرقی بود همکاری می‌کرد اما هرگز در این حزب یا احزاب دیگری که اجازه‌ فعالیت داشتند عضو نشد.

او خود می‌گوید که در FDJ مسؤول فعالیت‌های فرهنگی بوده اما برخی از شاهدان گفته‌اند که او در بخش تبلیغات شاخه‌ جوانان حزب حاکم فعال بوده است.

پس از زمزمه‌های شکست بلوک شرق و فروپاشی نظام سوسیالیستی وابسته به اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۸۹ مرکل به گروه "بیداری دموکراتیک" (Demokratischer Aufbruch) پیوست و در دوران گذار و پیش از اتحاد دو آلمان، به عضویت حزب دموکرات مسیحی درآمد.

مرکل سپس با سرعتی کم‌مانند پله‌های ترقی را طی کرد: ابتدا به مجلس راه یافت و در سال ۱۹۹۱ هلموت کهل، صدراعظم دموکرات مسیحی وقت، او را به پست "وزارت زنان و جوانان" و از سال ۱۹۹۴ به پست "وزارت محیط زیست" گماشت.

او بین سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۰ دبیرکل حزبش بود و در سال ۲۰۰۰ رهبری حزب را به‌عهده گرفت.

آنگلا مرکل از سال ۲۰۰۵ تاکنون صدراعظم آلمان است.

یکی از محبوب‌ترین سیاستمداران جهان

اوایل اکتبر سال جاری مرکز تحقیقات پیو، یک اندیشکده آمریکایی مستقر در واشنگتن، نتایج یک نظرسنجی گسترده در مورد میزان اعتبار رهبران پنج کشور جهان را منتشر کرد.

آنها از پرسش‌شوندگان ۲۵ کشور خواسته‌ بودند در مورد میزان اعتماد خود به رئیس‌جمهوری آمریکا دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور روسیه ولادمیر پوتین‌، رئیس‌جمهور فرانسه امانوئل ماکرون، صدراعظم آلمان آنگلا مرکل و رئیس‌ دولت چین شی جینپینگ اظهارنظر کنند.

نتیجه این نظرسنجی که بیش از ۲۶ هزار نفر در آن شرکت کردند نشان داد که صدراعظم آلمان از روسای جمهوری آمریکا و روسیه اعتبار بیشتری دارد.

۵۲ درصد پرسش‌شوندگان گفتند که به مرکل اعتماد دارند و بر این باورند که سیاست‌های او برای جهان خوب است.

برخی از کارشناسان علت این محبوبیت را در سیاست‌های مرکل در سال‌های اخیر به‌ویژه در رابطه با بحران پناهجویی و آینده‌ اروپا می‌دانند.

صدراعظم آلمان از طرفداران پروپاقرص اتحادیه اروپا و مخالف "خودخواهی ملی‌گرایانه" است. او بین "ملی‌گرایی" و "میهن‌دوستی" تفاوت قائل است و معتقد است که میهن‌دوستی نباید باعث شود که افراد، منافع خود را با زیر پا گذاشتن حقوق دیگر ملت‌ها تامین کنند.

مرکل در آخرین سخنرانی خود به عنوان رهبر حزب نیز از جانشین خود خواست، به ارزش‌های معنوی حزب، که به گفته‌ او مسیحی و دموکراتیک هستند، پایبند باشد.

او در این راستا گفت: «ما هرگز کسی را به حاشیه نمی‌رانیم و محروم نمی‌کنیم، ما هرگز کسی را تحقیر نمی‌کنیم، ما به کرامت همه‌ انسان‌ها به صورت برابر احترام می‌گذاریم، ما هرگز کسی را علیه دیگری تحریک نمی‌کنیم، ما به تمامی هموطنانمان خدمت می‌کنیم».

مرکل در سال ۲۰۱۵ نیز بر پایه همین اعتقاد گفت: «ما از عهده‌ پذیرش پناهجویان برمی‌آییم». پس از آن بود که بیش از یک میلیون پناهجو به آلمان راه یافتند و به گفته‌ برخی ناظران، روزنه‌ای برای انتقاد به مرکل از جانب راست‌گرایان پوپولیست و گروه‌های نژادپرست و شبه‌فاشیست گشودند.

اما مرکل هنوز هم معتقد است که تصمیمش درست بوده و "یک دموکرات‌مسیحی نباید از کمک به‌دیگران دریغ کند، به‌ویژه در دوران نیاز".