آیا توقف انتقال نفت عربستان از «تنگه باب المندب»، با تهدید روحانی درباره «تنگه ها» ارتباط دارد؟ / سخنان روحانی لزوما به معنای بستن «تنگه» نبود اما از سوی غربی ها به این سمت و سو کشیده شد / باید با یک دید استراتژیک خودمان تحولات را طراحی کنیم نه اینکه صرفا به سمت تحولات کشیده شویم

نصرت الله تاجیک، سفیر پیشین ایران در اردن می گوید: آنچه رییس جمهور در سوییس گفت و سپس واضح تر درباره آن توضیح داد، لزوما به معنای آن نبود که منظور ایشان بستن تنگه هرمز است. اما اینکه این اظهارات خیلی سریع از سوی غربی ها به "بستن تنگه" تفسیر شد، مشخص بود که به ماجرایی مانند همین ادعای سعودی ها در خصوص حوثی ها و توقف صادرات نفت از تنگه باب المندب منجر خواهد شد.

به گزارش انتخاب، عربستان سعودی اعلام کرده است که به دلیل حمله حوثی های یمن به دو نفتکش این کشور، انتقال نفت از تنگه باب المندب را متوقف کرده است. این تنگه استراتژیک خلیج عدن را به دریای سرخ و سپس به دریای مدیترانه در جنوب اروپا وصل می کند.

این در حالی است حسن روحانی، رییس جمهور کشورمان اخیرا درباره مباحثی که پیرامون تهدید ایران به بستن تنگه هرمز مطرح شده، گفته بود: تنگه های زیادی داریم که تنگه هرمز فقط یکی از آنهاست.

تاجیک در گفت و گو با خبرنگار انتخاب، درباره این موضوع گفت: متاسفانه روند تحولات منطقه به سمت و سویی می رود که خیلی ها نمی خواستند چنین شود. اگر این خبر تایید شود، سناریوی جدیدی برای بازی شروع شده؛ یعنی قدم بعدی این گونه فشارها، ایجاد اجماع علیه ایران یا کلید زدن ایران هراسی های دیگر و منزوی کردن ایران است.

او ادامه داد: آنچه رییس جمهور در سوییس گفت و سپس واضح تر درباره آن توضیح داد، لزوما به معنای آن نبود که منظور ایشان بستن تنگه هرمز است. ما ابزارهای متفاوتی برای تحقق این موضوع که "اگر نفت ما صادر نشود نفت کشورهای منطقه هم صادر نمی شود" در اختیار داریم؛ از ابزارهای نفتی گرفته تا عملیات تاخیری.

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی ادامه داد: در حال حاضر تنش ها رو به تزاید است و سناریوی ترامپ برای فروش تسلیحات و به هم زدن روابط کشورها قدم به قدم جلو می رود.

او افزود: بحث حوثی ها یک بحث سه ساله است که عربستان در قالب یک ائتلاف چیزی نزدیک به یک جنایت جنگی را در آن مرتکب شده و حوثی ها هم هرگونه مقابله را حق خو می دانند. فعلا این گونه اخبار در خصوص نفتکش ها در قالب ایهام گفته می شود اما قدم بعدی این سناریو آن است که با برجسته کردن سخنان رییس جمهور در سوییس و در جمع سفرا، ماجرا به ایران ربط داده شود.

تاجیک تصریح کرد: در صورت جلوگیری از صدور نفت ایران، ابزارهای مختلفی در اختیار ایران است که بستن تنگه، آخرین راه آن محسوب می شود نه اولین راه. در این شرایط ما باید سعی کنیم در سناریوی ترامپ بازی نکنیم.

او درباره تنش های اخیر میان ایران و آمریکا و اینکه ادبیات دیپلماتیک ایران چگونه باید باشد، گفت: در سیاست هم این موضوع وجود دارد که جواب های هوی است. متاسفانه رفتارهای یکجانبه آمریکا همه را در یک رودخانه خروشانی که ممکن است به جنگ و خونریزی منجر شود، سوق داده است. در این شرایط کشورهای منطقه به جان هم می افتند و بیشترین ضرر را خواهند کرد نه کشورهایی که جریان پول و فروش سلاح و رسانه در اختیار آنهاست. توجه کنید که اظهارات رییس جمهور در سوییس خیلی سریع از سوی غربی ها به "بستن تنگه" تفسیر شد. در حالی که آقای رییس جمهور صرفا از عقلایی نبودن صدر نفت منطقه و عدم صدور نفت ایران گفته بود.

او ادامه داد: چنین موضوعی از سوی رسانه های غربی مشخص بود که به ماجرایی مانند همین ادعای سعودی ها در خصوص حوثی ها منجر خواهد شد.

تاجیک افزود: واقعیت آن است که اقدامات ترامپ از بحث تغییر رفتار و حتی تغییر حکومت نیز عبور کرده و آنها به کمک هم پیمانان منطقه ای دنبال تجزیه طلبی هستند. در چنین شرایطی نمی توان صرفا به دیپلماتیک بودن یا نبودن اظهارات مقامات خودمان توجه کرد.

او افزود: ما باید با یک دید درازمدت و استراتژیک تحولات را خودمان طراحی کنیم در حالی که اکنون در بیشتر مواقع صرفا به سمت تحولات کشیده می شویم. دغدعه محافل آکادمیک، تحلیلگران و رسانه ها اکنون این است که آیا تحولات در کنترل و مدیریت ما قرار دارد و آیا برای قدم های بعدی طراحی داریم یا صرفا به دنبال تحولات کشیده می شویم؟