آیا سخنان امروز روحانی نشانه ای مثبت از بهبود روابط ایران و عربستان دارد؟ / پالس مثبت سعودی با اعزام شیخ عیسی قاسم به لندن برای مداوا؟

مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه درباره اینکه آیا نشانه ای در بهبود روابط با عربستان وجود دارد یا خیر، گفت: حداقل در ظاهر که حرف آقای رییس جمهور خودش یک نشانه است. او گفت در طرف عربستانی دست کم در «بیان» آنها چنین نشانه ای دیده نمی شود اما این موضوع به تحولات یمن و دیگر کشورها هم بستگی دارد. به طور مثال اقدام مثبت دولت بحرین در اعزام شیخ قاسم به لندن می تواند نشانه مثبتی باشد.

قاسم محبعلی در گفت و گو با خبرنگار «انتخاب»، درباره اظهارات امروز حسن روحانی، رییس جمهور که گفته بود در شرایط جدید، به دنبال بهبود روابط عربستان، امارات و بحرین با ایران هستیم، گفت: اگر ایران تلاش کند روابط خود را با همسایه ها به خصوص عربستان و امارت بهتر کند، به منافع ملی کشور کمک خواهد کرد و فشارهای بین المللی را کاهش خواهد داد؛ زیرا یکی از موضوعاتی که باعث شده کشورهای دیگر مانند آمریکا از آن بهره برداری کند، همین روابط نامناسب ما با کشورهای همسایه است. البته این موضوع به این سادگی ها نیست.

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی ادامه داد: روابط ایران با عربستان صرفا یک مناسبت دوجانبه نیست بلکه به وضعیت ما در عراق، لبنان، سوریه، یمن و بحرین بستگی دارد و نیاز است که دو طرف با یکدیگر صحبت و مواضع خود درباره این کشورها را تبیین کنند.

محبعلی در پاسخ به این سوال که آیا نشانه ای در بهبود روابط با عربستان وجود دارد یا خیر، گفت: حداقل در ظاهر که حرف آقای رییس جمهور خودش یک نشانه است اما در طرف عربستانی دست کم در «بیان» آنها چنین نشانه ای دیده نمی شود. البته این موضوع به تحولات یمن و دیگر کشورها هم بستگی دارد. به طور مثال اقدام مثبت دولت بحرین در اعزام شیخ قاسم به لندن می تواند نشانه مثبتی باشد.

او در خصوص وضعیت یمن نیز گفت: جنگ یمن یک بی سرانجام است و به نظر می رسد در این جنگ، پیروزی وجود ندارد، نه انصارالله و حوثی ها قادرند به عنوان یک دولت به رسمیت شناخته شود و نه عربستانی ها می توانند آنها را در کوهستان هایی که در ان قرار گرفته اند، شکست دهند.

محبعلی درباره پیش بینی خود از روابط ایران و عربستان گفت: مناسبات خارجی یک مجموعه به هم پیوسته است. ایران باید در مناسبات خارجی خود مانند اروپا، آمریکا و کشورهای خلیج فارس و نیز مسئله مبارزه ایران با اسرائیل یک تصمیم کلی بگیرد. تصمیم گیری در یک قسمت کوچک ممکن است موثر باشد، اما نمی تواند تمام مسائل سیاست خارجی ایران را حل و فصل کند.

او ادامه داد: اگر ایران قرار است مذاکره کند، باید با همه طرف هایی که دارای مناقشه است، مذاکره کند. امنیت خلیج فارس با منافع و سیاست خارجی آمریکا پیوسته است. نمی شود اینجا حل شود و آنجا نه. مسائلی مانند هسته ای و سیاست خاورمیانه ای و سایر مسائل باید با همه طرف های مورد مناقشه که مهمترین آنها آمریکاست، حل شود. کشورهای اروپایی در این زمینه می توانند موثر باشند و ایران می تواند از این طریق موقعیت بهتری به دست آورده و با کشورهای عربی وارد مذاکره شود.

محبعلی درباره سفر ظریف به عمان و اینکه آیا این سفر می تواند نشانه ای بر عزم ایران برای باز کردن باب مذاکرات با کشورهای دیگر باشد نیز گفت: عمان با همه کشورها رابطه خوبی دارد و می تواند پیام منتقل کند اما این کشور در موقعیتی نیست که بتواند نقش میانجی را بازی کند. عمان هم روابط خود را با ایران، هم آمریکا و هم اروپا و کشورهای اروپا حفظ کرده و کارش در این حد است که بتواند پیام هایی بین کشورهای در حال تخاصم مبادله کند اما اینکه نقش میانجی را بازی کند، در توان عمان نیست.