دور آسيا با موتور گازي!

جواد رستم زاده
علي پروين ادبيات خاص خودش را دارد اما با همان ادبيات درست مي زند وسط خال و واقعيات را بدون هيچ ملاحظه اي مي گويد. خداداد عزيزي هم لحن خاص خودش را دارد و او هم اتفاقاً با همان لحن منحصر به فرد هميشه درست مي زند وسط خال. يعني حرفهايش گزنده اند و عين واقعيت.

پروين با اشاره به ساختار ضعيف فوتبال ما مي گويد با موتورگازي نمي شود جت را گرفت و خداداد هم مي گويد اگر تيم ملي در آسيا قهرمان شود بي عدالتي است. سه شنبه عصر که پاي نبرد ديدني کره اي ها و ژاپني ها چشم به تلويزيون خيره مانده بوديم هم به موتور گازي بودن فوتبال خودمان پي برديم و هم به جت بودن فوتبال آسيا. طعنه آميز اينکه عدالت محوري فوتبال را هم در قاره کهن به عينه ديديم. آنچه که چشم بادامي هاي شرق آسيا مقابل ديدگانمان به روي پرده بردند فرسنگها با ما از لحاظ کيفيت فاصله داشت. (نداشت؟! )
شيوه تاکتيکي که دو تيم براي نبرد برگزيده بودند و البته ارايه اعجاب انگيز آن سوي فوتباليست هاي دو کشور خيره کننده مي نمود. سرعت بالا و دقت در ارسالها نقطه طلايي مسابقه کره- ژاپن بود. چيزي که در فوتبال ما به ندرت يافت مي شود و البته مشخص بود که حاصل سالها تمرکز روي پرورش بازيکنان از سنين پايه است. بازيکنان دو تيم آنقدر به بلوغ تاکتيکي و تکنيکي رسيده اند که خارج از چارچوب طراحي شده توسط مربيان حرکت نمي کنند و هدف گذاري شده به سوي دروازه حريف حمله مي برند. مي خواهم بگويم دو طرف براي تک تک دقايق بازي برنامه داشتند و اگر به بن بست مي خوردند به راحتي تغيير روش مي دادند و از راهي ديگر به سوي نقاط هدف گذاري شده حرکت مي کردند. تغيير تاکتيکي که زاکروني به عنوان يک مربي طراز اول دنيا پس از دريافت گل در تيمش ايجاد کرد بدون انعطاف پذيري بازيکنان ژاپن قابل اجرا نبود. ژاپني ها بلافاصله هوشمندانه روزنه هاي دفاعي کره را شناسايي کردند و با اضافه کردن به بار تهاجمي تيمشان گل خورده را به ساده ترين شکل ممکن جبران کردند.
اينها را گفتم تا به اينجا برسم که انتخاب سرمربي طراز اول بدون داشتن بازيکناني بالغ از لحاظ تاکتيکي آب در هاون کوبيدن است. زاکروني تيمش را به فينال جام ملتها مي برد چون علاوه بر قدرت بالاي هدايت و بازيخواني خودش به عنوان مربي بزرگ و با کارنامه بازيکناني دارد که فوتبال را عالي آموخته اند و عالي تر به نمايش مي گذارند. ژاپني ها طبق برنامه ريزي بلندمدت شان سال 2042 بايد قهرمان جام جهاني شوند پس بايد تا آن زمان فاصله شان را با فوتبال دنيا به حداقل برسانند و خودشان را از فوتبال آسيا کاملاً جدا کنند.
رسيدن آنها به فينال جام ملتهاي آسيا را وقتي در اين پروسه مديريت شده قرار مي دهيم اصلاً اعجاب آور نيست. چشم بادامي ها که زماني حريفي دست و پاگير براي فوتبال ما نبودند حالا در بهترين باشگاههاي دنيا نقش کليدي دارند و البته بر تعداد ستاره هايشان در آسمان فوتبال اروپا هر روز هم اضافه مي کنند.
ملاقات ژاپن و کره در دل خودش «کاگاوا» را داشت و «پارک جي سونگ» را. مرداني که همين ال؛ن بار عظيمي از برنامه هاي تاکتيکي بورسيا دورتموند( صدرنشين بوندس ليگا) و منچستريونايتد (مدعي هميشگي قهرماني اروپا) روي دوش آنها است. جز اين دو ستاره، جوانان ديگري هم بودند که مي شد در طالع شان حضور در سطح اول فوتبال دنيا را ديد. مثل شماره 10 کره اي ها و خيلي ديگر از چشم بادامي هاي آبي و قرمز پوش.
اينها در حالي که فوتبال ما هر روز از پديده خالي مي شود و کارخانه هاي بازيکن سازي ما وجود خارجي ندارند نشان مي دهد که آنها «جت» وار دارند همه را جا مي گذارند. آنها ابتدا فوندانسيون فوتباليشان را با پرورش بازيکنان از سنين پايه در بهترين آکادمي هاي دنيا پي ريزي کردند و با اهميت دادن به استفاده از مربيان بزرگ در عرصه باشگاهي به بازيکنانشان منش کارکردن با مربيان بزرگ را آموختند. در مرحله آخر بود که براي نتيجه گيري در تيمهاي ملي شان از مردان بزرگ خارجي نظير هيدينک، زاکروني و زيکو استفاده کردند. مي بينيد که اينجا هم بازهمه چيز به صورت مديريت شده جلو مي رود و به نتايج درخشان ختم مي شود.
حالا اما در ايران بدون پرداختن به آموزش بازيکنان از سنين پايه و آشنا کردن آنها با اصول حرفه اي مي خواهيم يک شبه هدايت تيم ملي مان را به سرمربي بزرگ خارجي بدهيم. اين يعني ساختن لشگري با سربازان آماتور و فرمانده اي حرفه اي. سرباز آماتور چگونه مي تواند دستورات حرفه اي فرمانده حرفه اي را اجرا کند؟ وقتي نکونام و شجاعي و تيموريان و... نمي توانند در عرصه ملي هماني باشند که در باشگاه هايشان هستند چگونه مي توان توقع داشت که تيم ملي با سرمربي بزرگ خارجي معجزه کند؟
خداداد عزيزي مي گويد اگر ايران به فينال مي رسيد عدالت فوتبال رعايت نمي شد. حق با اوست. شما از تماشاي بازي کره- ژاپن بيشتر لذت برديد يا از ديدارهاي تيم ملي در جام ملتها؟