‏«اقتصاد حبابی» ؛ دستاورد «تیم حبابیِ اقتصادیِ دولت»!/ «حباب»؛ تنها توجیه دولت برای افزایش افسارگسیخته قیمت ها/ آیا پس از «دلار جهانگیری»، باید منتظر «سکه جهانگیری» ‏هم بود؟

در روزهایی که قیمت سکه، به صورت غیرمنظره ای افزایش یافته و از مرز دو و نیم میلیون تومان نیز عبور کرده، دولت هنوز ‏هیچ راهکاری را برای این موضوع پیش نکشیده است.‏

به گزارش سرویس اقتصادی «انتخاب»، قیمت سکه که در سال ۹۲ در آغاز دولت یازدهم ۱.۱ میلیون تومان بود و تا سال ۹۵ نیز با رشدی اندک به ‏‏۱.۲ میلیون تومان ‏رسیده بود تا ابتدای سال ۹۷ با رشدی حیرت انگیز و باورنکردنی از مرز 2.5 میلیون تومان نیز عبور کرده ‏است.‏

در این میان، طرح بانک مرکزی برای پیش فروش سکه نیز سرنوشت شومی یافت. ولی الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی دوم ‏اردیبهشت امسال از احتمال آغاز حراج سکه در آینده خبر داد و گفت: بانک مرکزی با عرضه سکه، حباب را از بین می‌برد‎.‎‏ سیف ‏در خصوص اینکه چرا بازار طلا از دلار 4200 تومانی تبعیت نمی کند و قیمت سکه طلا بالاتر از ارزش واقعی آن است، گفت: ‏«سکه شرایط خاص خود را دارد. در گذشته نیز شاهد حباب در نرخ سکه بودیم و بانک مرکزی از طریق پیش فروش و حراج سکه ‏را به بازار عرضه می کرد تا حباب از بین برود و با دلار هماهنگ شود».‎

این جمله، موجی از گلایه و حتی عصبانیت را در میان مردم به جای گذاشت و بسیاری در شبکه های اجتماعی خطاب به سیف نوشتند که «اگر این حباب را از شما بگیرند، چه توجیهی برای عملکرد بد خود خواهید داشت»

بانک مرکزی از اواخر فروردین دور جدید پیش فروش سکه در شعب بانک ملی ایران را با قیمت یک میلیون و 540 هزار تومان ‏برای سررسید سه ماهه، یک میلیون و 475 هزار تومان برای 6 ماه ، یک میلیون و 410 هزار تومان برای 9 ماه و برای ‏سررسید یک ساله یک میلیون و 350 هزار تومان آغاز کرد.‏

در دور اول پیش فروش سکه در سال 96، بانک مرکزی در اقدامی عجیب، قیمت پیش فروش را بالا برد؛ به بیان ساده تر، ‏بانک ‏مرکزی خود این پیام را به بازار منتقل کرد که قیمت سکه را بالاتر از قیمت فعلی پیش بینی می‌کند. اثرات روانی این اتفاق ‏بی ‏تردید بر گرانی سکه نیز اثر گذاشت و اکنون به شدیدترین شکل ممکن خود را نشان داده است.‏

نکته دیگر، اصرار عجیب مسئولان دولتی بر وجود «حباب» در بازار و تکرار مکرر آن است. مقام های ارشد دولت تاکنون گرانی های دلار، خودرو، سکه ‏و مسکن را ناشی وجود «حباب» در بازار دانسته اند. خود سیف هم تاکید کرده است که قیمت سکه «حباب» دارد و بر اساس ‏ادعای او، برنامه های بانک مرکزی برای از بین بردن این حباب است!

رئیس کل بانک مرکزی در آخرین واکنش خود به قیمت سکه و عبور آن از مرز 2.5 میلیون تومان، در حاشیه نشست بررسی ‏گزارش عملکرد توسعه اشتغال روستایی و عشایری گفت: افزایش قیمت سکه ناشی از عوامل روانی است. این موضوع به تدریج ‏می‌تواند برطرف شود؛ البته شرایط بین المللی، مسائل روانی و بزرگ نمایی برخی مسائل که ریشه واقعی ندارد، توانسته چنین ‏اثری در بازار ایجاد کند که البته محدود به طلا هم نیست‎.‎

او گفت: آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که در پیش فروش سکه، ۷ میلیون سکه به فروش رسیده است که به سرعت وارد ‏بازار شده‌اند؛ در غیر این صورت هیچ کمبودی برای بازار در عرضه سکه وجود ندارد‎.‎

اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهور هم در شرایطی که هنوز قیمت سکه به دو میلیون تومان نرسیده اما اثرات آن مشخص ‏شده بود، در سخنانی مشابه گفته بود: ما در پیش فروش سکه در مورد تعداد افرادی که هجوم می‌آورند، تعدادی را به دست آوردیم، ‏آیا فکر می‌کنید مردم برای پیش فروش سکه صف کشیدند؟ کل کسانی که اقدام به پیش خرید سکه کردند ۶۵ هزار نفر بودند که ‏چند میلیون سکه خریدند. بعضی از آنها ۲۵ هزار سکه یکجا خریدند در واقع عده‌ای محدود ماموریت‌شان را در این دیدند که اگر ‏تشخیص دادند چنین شرایطی پیش آمده کاری کنند فضای اقتصادی کشور به هم ریخته شود.‏

بیش از دو ماه از تصمیم دولت برای تثبیت قیمت دلار روی رقم 4200 تومان می گذرد؛ موضوعی که با اعلام معاون اول رییس ‏جمهور، رسمیت یافت و گرچه در ابتدا، فضای نسبتاً مساعدی در ابازار ایجاد کرد، اما رفته رفته و با بی عملی بانک مرکزی، این موضوع به طنزی تبدیل شد که از آن به عنوان «دلار جهانگیری» یاد شد. این سیاست اگرچه از نگاه برخی ‏کارشناسان تنها راهکار کشور بود اما سوءمدیریت دولت باعث شد نتیجه درستی از آن به دست نیاید.‏

عمده ترین بخش سوءمدیریت دولت هم به عدم تامین نیازهای واقعی مردم و فعالان اقتصادی به ارز بازمی‌گشت. طبیعی است ‏وقتی یک فعال اقتصادی یا فردی که به هر دلیلی نیاز مشروعی به ارز دارد نتواند آن را با قیمت اعلام شده توسط دولت تهیه کند، ‏ناخودآگاه به سمت بازار سیاه و دلارهای 7 هزار تومانی خواهد رفت.‏

اکنون با بغرنج شدن اوضاع سکه باید منتظر ماند و دید آیا دولت ، سیاست مشابه سیاست ارزی خود – که تا به دلیل سوءمدیریت ‏شکست خورده است - را برای آن اعلام خواهد کرد و باید پس از «دلار جهانگیری» منتظر «سکه جهانگیری» هم باشیم؟! باید دید تیم اقتصادی دولت با عملکرد حباب محورانه ی خود، چه خواهد کرد؟!