خروج آمریکا از برجام و تحریمِ تهران، چه فوایدی برای مسکو دارد؟ / چشم روسیه بر سهم نفتی ایران و بازار هواپیماها

القدس العربی در تحلیل به قلم محمد المذحجي نوشت: ایران نمی تواند نگرانی روز افزون خود در مورد عدم پایبندی روسیه به توافق های آن با دولتهای صادر کننده نفت، اوپک را پنهان کند؛ با اینکه مسکو متعهد شده است تا پایان سال جاری تولید نفت خود را افزایش نخواهد داد. در همین رابطه، یک خبرگزاری ایرانی در گزارشی با عنوان «آیا روسیه رفیق نیمه راه است؟»، به افزایش تولیدات نفت مسکو در طول دو ماه گذشته اشاره کرد و آن را تجاوز واضح روسیه از توافق در مورد تثبیت تولید نفت خام دانست.

به گزارش «انتخاب»، این رسانه عرب زبان ادامه داد: از آغاز سال 2018 پیش بینی ها در مورد خروج مسکو از توافق مذکور با دولتهای اپک افزایش یافت و به مرور زمان نگرانی ها بیشتر شد. گزارشهای جهانی نشان می دهد روسیه هیچ گاه به سهمیه مورد توافق خود با اپک پایبند نبوده است. همچنانکه وزیر نیروی روسیه تصریح کرده احتمالا کشورش از تولید نفت خام چشم پوشی نکند.

روسیه و دیگر دولتهای تولید کننده نفت در نوامبر 2016 با اعضای اپک توافق کرده اند که تولید نفت به اندازه یک میلیون و 800 هزار بشکه در روز کاهش یابد تا بدین وسیله از کاهش شدید قیمتهای نفت در بازارهای جهانی جلوگیری کند. اما با وجود محدودیتهایی که دولت روسیه وضع کرده است، تعدادی از شرکتهای نفتی روسی به تولید نفت خود ادامه داده اند.

این در حالی است که شرکتهای روسی چندین بار عدم التزام خود به توافق اپک را نشان داده اند و در همین رابطه وزیر نیروی روسیه بر ضرورت بحث و بررسی دوباره سهمیه های جدید تاکید کرد.

خروج آمریکا از توافق هسته ای و اعمال تحریمهای شدید علیه ایران، بویژه در مورد صادرات نفت، در زمان مناسبی برای روسیه اتفاق افتاد. حال روسیه در تلاش است جای خالی ایران در بازارهای نفت را پر کرده و سهم صادرات آن را از آن خود کند. علاوه بر اینکه آمریکا به صورت مستمر در حال تولید نفت صخره ای و وارد کردن آن در بازار است.

تحریمهای آمریکا فواید دیگری نیز برای روسیه دارد، چرا که از این پس مسکو تلاش می کند جای خالی دو شرکت ایرباس و بویینگ در بازار هواپیماهای ایران را پر کند. همچنانکه روسها اعلام کرده اند به دنبال طراحی هواپیماهای شهری طراز سوخوی100 و ام سی21هستند تا جایگزین قطعات آمریکایی شده، با تحریمهای آمریکا مقابله کنند و مراتب قانونی فروش این هواپیماها به ایران را طی کنند.

این در حالی است که بدون کسب مجوزهای لازم از وزارت خزانه داری آمریکا فروش این هواپیماها به ایران که 10 درصد تجهیزات آن ساخت آمریکاست، ممکن نیست.

همچنین ایران قراردادهایی به ارزش بیش از 40میلیارد دلار با شرکتهای بویینگ و ایرباس داشت و در حال حاضر به بیش از 500 هواپیمای دیگر نیاز دارد تا بتواند هواپیماهای مستهلک و فرسایشی خود را کنار بگذارد.

روسیه چشم به این بازار و احتیاجات ایران دارد و در صورتی که شرکتهای روسی بتوانند این بازار را از آن خود کنند، این مساله به معنای انقلاب بزرگی در بخش صنعت هواپیما سازی روسیه است. بویژه با توجه به اینکه شرکت سوخوی از ده سال پیش تا کنون تنها 136 هواپیمای سوخوی 100 را به فروش رسانده است. دو شرکت «آسمان» و «ایران ایر تور» قراردادهایی را با سوخوی به امضا رسانده اند تا 40 هواپیمای شهری طراز سوخوی 100 را خریداری کنند.

براساس پیش بینی ها ایران حداقل 100 هواپیمای دیگر از این طراز را خریداری می کنند و تحقق این معامله به معنای دستاورد بزرگی برای روسیه است.

مترجم:مریم نصرالهی