پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : «سیدحسین موسویان» عضو سابق تیم مذاکره کننده هسته ای و پژوهشگر دانشگاه پرینستون آمریکا در برنامه سیاسی هاردتاک با اجرای 'اشتفان ساکر' گفت: ایران برای خروج آمریکا آمادگی داشت چون از ابتدا اکثر سیاستمداران ایران می دانستند که آمریکا به تعهداتش پایبند نخواهد ماند به ویژه وقتی که ترامپ روی کار آمد و سیاست 'تغییر رژیم' و تقابل منطقه ای با ایران را علنا اعلام کرد و همه در تهران متوجه شدند که ترامپ به توافق هسته ای پایبند نخواهد بود.
وی یادآور شد: از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، در مورد آمریکا دو طرز تفکر در ایران داشته ایم. تفکر اول معتقد بوده که به آمریکا نباید اعتماد کرد چون آمریکا پایبند به تعهداتش نیست، لذا بهتر است که هیچ گاه با آمریکا مذاکره ای صورت نگیرد.
تفکر دوم معتقد بوده که درست است که به آمریکا نمی شود اعتماد کرد اما دو کشور دارای اختلافات زیادی هستند ضمن اینکه در مورد برخی از موارد در منطقه هم منافع مشترک دارند لذا بهتر است از گفت وگو و مذاکره با آمریکا برای حل اختلافات آزمایش شود.
پژوهشگر دانشگاه پرینستون اظهار کرد: در واقع بعد از سه دهه دشمنی و خصومت مستمر، ایران و آمریکا برای اولین بار در سطح عالی رسمی با هم گفت وگو کردند و در مورد یکی از مهمترین اختلافات که موضوع هسته ای بود هم به توافق رسیدند. با اینکه آمریکا نقش کلیدی در حصول برجام داشت، اما این یک توافق دوجانبه نبود. برجام یک توافق بین المللی بین ایران و همه قدرت های جهانی بود که به تصویب شورای امنیت سازمان ملل و آژانس بین المللی انرژی اتمی هم رسید و اروپایی ها هم سرمایه گذاری سنگینی برای توافق هسته ای کردند.
موسویان تصریح کرد: لحظه آزمایش بزرگ در روابط ایران و اروپا فرارسیده است. من از اواسط دهه 80 میلادی دست اندرکار روابط با اروپا بودم. همیشه این سئوال برای ایران مطرح بوده که آیا اروپا مستقل از آمریکاست؟ آیا ایران می تواند با اروپای منهای آمریکا یک رابطه خوب داشته باشد؟ اکنون زمان نتیجه گیری ایران است.
عضو سابق تیم مذاکره کننده هسته ای ایران ادامه داد: ایران فعلا تصمیم گرفته که به برجام متعهد بماند. همزمان با اروپا ، روسیه و چین مذاکره کند تا روشن شود که آیا پنج قدرت جهانی می توانند جدا از آمریکا به تعهداتشان در قالب برجام عمل کنند یا خیر. اگر به تعهداتشان به ویژه در بخش اقتصادی عمل کنند، ایران هم در برجام می ماند.
عضو سابق تیم مذاکره کننده هسته ای تاکید کرد: یقینا ما در شرایط بسیار سختی قرار گرفته ایم و به همین خاطر مقام معظم رهبری فرمودند که به اروپایی ها هم در این مورد اعتماد ندارد. اکنون اروپا قاطع می گوید که به برجام پایبند خواهد ماند. پایبندی به برجام یعنی عمل به آنچه که درقالب برجام متعهد شده اند. معنی این حرف این است که اروپا باید بتواند روابط عادی اقتصادی با ایران را حفظ کند اما ما هنوز نمی دانیم که ایا می توانند یا خیر؟
موسویان درباره اینکه ایا اروپا اراده سیاسی برای پایبندی به برجام را دارد ، گفت: معتقدم اروپا اراده سیاسی دارد اما ظرفیت اینکه در مقابل تحریم های آمریکا بایستد را ندارد اما راه هایی برای اروپا وجود دارد. زمانی که من سفیر در آلمان بودم، در نیمه دهه 90 میلادی، اروپا 'مقررات انسدادی' در مقابل آثار فرامرزی تحریم های اروپا وضع کرد. اروپا می تواند مجدد همین مقررات را احیاء کند. ضمنا ایران و اروپا می توانند سبد ارزی معاملات را از دلار به یورو تغییر دهند تا ظرفیت آمریکا برای اعمال مجازات های اقتصادی را کاهش دهند. اما من هنوز مطمئن نیستم که اروپایی ها مسیر مقاومت در مقابل تحریم های فرامرزی آمریکا را در پیش خواهند گرفت.
پژوهشگر دانشگاه پرینستون اظهار کرد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، ایران و غرب همیشه درمورد حقوق بشر، تروریسم، طرح صلح و موضوعات منطقه ای اختلاف داشته اند. ما احتیاج به گفت وگوهای جامع بین ایران و اروپا داریم مشابه گفت وگوهای هسته ای که توانستیم با دیپلماسی، اختلاف هسته ای را حل کنیم.
این دیپلمات اسبق کشورمان یادآور شد: هر وقت برای اتباع دوتابعیتی آمریکایی ها و اروپایی ها در ایران مشکلی پیش می آید، فرضیه دولت های غربی بر این است که آنها کاملا بی گناه هستند و از همان لحظه اول هم نتیجه گیری می کنند که آن فرد بی گناه است و ایران مقصر است! مثلا وقتی که کوهنوردان آمریکایی غیرقانونی وارد ایران شدند و جرم آنها مسلم بود، آمریکا فورا گفت که آنها بی گناه هستند! لذا تا زمانی که اروپا و آمریکا هیچ احترامی برای سیستم سیاسی و حقوقی ایران قائل نباشند، حل و فصل این گونه مشکلات ساده نخواهد بود.
موسویان عنوان کرد: من در کتاب هسته ای خود مستند کرده ام که از ابتدای دهه 90 میلادی، دولت اسراییل در سطح وزیر خارجه، وزیر دفاع و نخست وزیر، هردو سه سال یکبار ادعا کرده که ظرف دو سه سال آینده ایران به بمب هسته ای می رسد. این یک استراتژی دیرینه اسراییل است که با دروغ پردازی علیه برنامه هسته ای ایران، دنیا را علیه ایران تحریک کند. شما سخنان سال 2013 نتانیاهو در سازمان ملل را به یاد دارید که گفت ایران ظرف دو سه سال آینده به بمب هسته ای خواهد رسید.
وی توضیح داد: مشکل ایران با اروپا این است که نمی فهمیم ملاک و معیار شما چیست؟ در طول سال های بعد از انقلاب، شما ایران را دعوت کرده اید که به مقررات بین المللی و سازمان های بین المللی احترام بگذارد. اکنون در یک مورد آن هم هسته ای توافق کرده ایم.
این کارشناس امور بین الملل افزود: در موضوع هسته ای هم بر اساس مقررات بین الملل، تنها آژانس بین المللی انرژی اتمی مسئول است تا در مورد برنامه هسته ای کشورها اعلام نظر کند. مرجع بالاتر بین المللی هم شورای امنیت سازمان ملل است. بعد از اجرایی شدن برجام، یعنی ژانویه 2016، آژانس بین المللی انرژی اتمی یازده بار رسما تایید کرده که ایران به تعهدات برجام عمل کرده و برنامه هسته ای ایران صلح آمیز است. دبیرکل سازمان ملل هم چند بار رسما تایید کرده است.
موسویان در ادامه گفت: حالا که مراجع بین المللی مسئول پایبندی کامل ایران به برجام را مکرر تایید کرده اند، شما ادعاهای بی اساس نتانیاهو را ملاک قرار می دهید. مگر اسراییل که صدها بمب اتم دارد، پلیس هسته ای جهان است که درمورد برنامه هسته ای ایران مدعی است؟
وی یادآور شد: اگر قرار است آمریکا از برجام خارج شود و سایر قدرت های جهانی هم به تعهدات برجامی خود عمل نکنند، منطقی است که ایران هم از برجام خارج شود زیرا واقع بینانه نیست که برجام یکجانبه فقط توسط ایران اجراء شود.
این دیپلمات اسبق کشورمان عنوان کرد: به فرض اینکه همه قدرت های جهانی به تعهدات برجامی خود عمل نکرده و ایران را مجبور به خروج از آن کنند، ایران عضو معاهده ان پی تی است و عضو هم باقی خواهد ماند منتهی مثل سایر اعضاء این معاهده، برنامه عادی هسته ای خواهد داشت و به آژانس هم اجازه بازرسی از تاسیسات هسته ای خود را خواهد داد. معیار اصلی جامعه جهانی در برنامه هسته ای، معاهده ان پی تی است. تا زمانی که ایران عضو ان پی تی است و به آژانس هم دسترسی میدهد، تحریم یا جنگ علیه ایران مشروعیت ندارد.
موسویان درباره فرضیه جنگ که مطرح می شود توضیح داد: معقتدم جنگ بین ایران و اسراییل مطرح نیست. اسراییل در یکی دو سال گذشته بیش از صد بار به سوریه حمله کرده که تماما غیرقانونی بوده، تجاوز مسلم بوده و نقض آشکار منشور سازمان ملل بوده است. اسراییل بدنبال تحریک ایران است تا با مقابله به مثل علیه اسراییل، پای آمریکا را به حمله نظامی به ایران بکشاند.
عضو سابق تیم مذاکره کننده هسته ای ایران ادامه داد: استراتژی نتانیاهو کاملا روشن است. اول: نابودی برجام و دوم دامی برای کشاندن آمریکا به حمله نظامی به ایران. اسراییل 20سال است که آمریکا را برای حمله نظامی به ایران تحت فشار قرار داده است.او در دوران اوباما هم به آمریکا برای حمله به ایران فشار آورد.
این دیپلمات عنوان کرد: در شرایطی مملو از خطر هستیم زیرا ترامپ و دستیاران ارشدش همچون جان بولتون به همراه اسراییل و متحدین عرب آمریکا به سرکردگی عربستان هم بدنبال تغییر رژیم در ایران هستند به ویژه اینکه اسراییل و عربستان بدنبال کشاندن آمریکا به جنگ با ایران هستند. آنها حتی مایلند جنگ علیه ایران یک جنگ با مشارکت سایر قدرت های جهانی باشد تا اینجای کار من با شما موافقم.
موسویان اظهار کرد: اما در سوریه یک دولتی وجود دارد که براساس مقررات جاری بین المللی، دولت قانونی سوریه هست و دولت دیگری هم قانونا مطرح نیست. دولت قانونی سوریه از کشورهای روسیه و ایران دعوت کرده که با تروریست در کشورش بجنگند.
وی ادامه داد: 110 هزار تروریست توسط متحدین عرب آمریکا سازماندهی و به داخل سوریه اعزام شده اند تا با ارتش و سازمان های امنیتی این کشور جنگیده و حکومت را ساقط کنند. ما چنین وضیعتی را در هیچ کشور دیگر دنیا نداریم که بیش از 100 هزار تروریست خارجی به خاک یک کشور برای تغییر رژیم هجوم آورده باشند.
این کارشناس امور بین الملل عنوان کرد: این اساس مشکل است که همه مقررات بین المللی توسط حامیان تروریست ها در سوریه نقض شده و حضور ایران و روسیه در سوریه قانونی بوده زیرا براساس درخواست دولت قانونی سوریه است همانطور که آمریکا بر اساس درخواست دولت قانونی عراق در آن کشور حضور دارد. براساس مقررات بین الملل حضور نیروی نظامی یک کشور براساس درخواست دولت قانونی کشور میزبان، قانونی است.
موسویان گفت: برجام اولین توافق رسمی بین ایران و قدرت های جهانی است.اگر آمریکا و اروپا به تعهدات خود عمل کنند، مقام معظم رهبری فرموده اند که امکان گفت وگو در مورد سایر موضوعات وجود خواهد داشت. اما اگر آمریکا و اروپا به تعهدات برجامی خود عمل نکند، هیچ شانسی برای کمترین اعتماد ایران برای گفت وگو در مورد سایر مسائل وجود نخواهد داشت برای اینکه ایرانی ها خواهند گفت ما حتی اگر در مورد موضوعات دیگری صحبت کنیم و با آمریکا و اروپا هم توافق کنیم و حتی شورای امنیت سازمان ملل هم توافق را تصویب کند، باز آمریکایی ها و اروپایی ها به تعهدشان عمل نخواهند کرد.