اروپا وسط یک آتش قرار گرفته؛ اولین بار است که باید بین «الحاق به آمریکا» و «استقلال» یکی را انتخاب کنند / فتیله انفجاری پنهان در میدان‌های نفت خاورمیانه روشن می‌شود؟

الجزیره نوشت: بساط لبخندهای طولانی و دست دادن های گرمی که پس از امضای توافق هسته ای به اوج خود رسیده بود، توسط دونالد ترامپ برچیده شده و وی اعلام کرد آمریکا از برجام خارج می شود.

به گزارش «انتخاب»، این رسانه عرب زبان ادامه داد: اروپا در موضعی متحدانه توافق هسته ای با ایران را دستاورد مهمی می دانست، اما با تصمیم ترامپ دیگر فضای مناسبی برای خوشحالی سران اروپایی فراهم نیست و همگی در اندیشه ارزیابی ضرر و زیانهای ناشی از خروج آمریکا از برجام هستند و تلاش می کنند مانع از فروپاشی کامل آن شوند.

روز سه شنبه برای دولتهای اروپایی بسیار دشوار بود، چرا که با از بین رفتن نتیجه تلاش های دیپلماتیک خود از سوی ایالات متحده و نیز بی توجهی آن به منافع اقتصادی خود بودند، علاوه بر اینکه می دانستند این اقدام ترامپ می تواند موجب بروز درگیریهای بین المللی سختی شود. حالا اروپایی ها چاره ای ندارند جز اینکه عمر دیپلماسی بین المللی را ده سال به عقب باز گردانند و می دانند وسط آتشی قرار گرفته اند که قطعا آثارش متوجه آنها خواهد شد.

با توجه به اینکه رئیس جمهور آمریکا شیوه حماقت آمیزی را در اداره روابط بین المللی خود در پیش گرفته و توئیتر های گاه و بی گاه او به منزله تزریق آدرِنالین در رگهای استراتژی اروپایی است، دولتهای اروپایی نگرانند اقدام جدید واشنگتن در مورد ایران، عاملی برای کوبیدن بر طبل جنگی فراگیر شده و یا فتیله انفجاری پنهان را در میدانهای نفتی روشن کند.از این رو، پیام اروپا در این لحظه آن است که توافق هسته ی نمرده است.

تحریمهای اضافی آمریکا علیه ایران، به مثابه تحریم شرکای مالی و تجاری ایران نیز هست، چرا که این مساله به منافع اقتصادی اروپا نیز صدمه می زند.

صبح روز چهار شنبه، اروپایی ها مشغول ارزیابی خسارتهای مستقیم و غیر مستقیم خود در سایه خروج آمریکا از برجام شدند و کوشیدند انعکاسهای برخاسته از تصمیم ترامپ، موجب نقض توافق با ایران نشود، این در حالی است که رسانه ها نسبت به موفقیت تلاشهای اروپا در این رابطه خوش بین نیستند. علاوه بر اینکه خروج آمریکا از توافق، زمینه ساز یک حمله نظامی نزدیک است، بویژه پس از حملات اسرائیل به جبهه سوریه.

اقدام ترامپ در مورد کناره گیری از توافق هسته ای به نوعی آزمون سختی برای اروپایی هاست و این چالش، قدرت پایتختهای اروپایی را محک می زند. در این میان، ترامپ به یکه تازی خود بدون در نظر گرفتن هم پیمانان اروپایی اش ادامه می دهد.

اروپا می داند که دستاوردهای توافق هسته ای را از دست می دهد؛ و در ادامه منافع اقتصادی و تجاری آن که بدنبال امضای توافق حاصل شده بود، از میان می رود و شرکتهای طرف قرار داد با ایران نیز از تحریمهای ترامپ به دور نخواهند ماند.

آزمونی که ترامپ برای اروپایی ها ترتیب داده آن است که یا در موضع پیرو و تابع تصمیمات یک جانبه او قرار بگیرند و به وی ملحق شوند؛ یا اینکه راه خود را در سیاست بین المللی به صورت مستقل باز کنند.

واقعیت حال آن است که اروپا در گذشته برای چنین چالشی آماده نبود، حال که انگلیس از خانواده واحد اتحادیه اروپا خارج شده است، چگونه می تواند مواضعی یکسان و متحد اتخاذ کنند؟

ماجراجویی های ترامپ و اولویتهای خاص او از جمله درگیری با اقتصادی با چین، به اروپا فرصتی برای درنگ و تانّی نمی دهد، بلکه آن را مجبور می کند تا با منطقی جدید رفتار کند تا بتواند خود را از انعکاسهای منفی سرکشی های آمریکا به دور نگاه دارد.

امتحان رفتار اروپا در زمان ترامپ، وارد دور داغی شده و مشخص است که شیوه اروپا در کنترل پیامدهای تصمیم ترامپ و امتناع نرم آنها در همراهی با رئیس جمهور آمریکا، هرگز دولتهای اروپایی را از عواقب خطرناک ماندن در توافق با ایران در امان نگاه نمی دارد.

اروپا می داند که باید در موضعی قاطعانه وارد میدان شود و مخالفت لندن، پاریس و برلین با از بین رفتن توافق با ایران، گام اول آنها برای کنترل خطرات ناشی از فروپاشی برجام است؛ اما در ادامه مأموریت اروپا آسان به نظر نمی رسد؛ چراکه باید پیامدهای موضعگیری ایران پس از تصمیم واشنگتن را نیز مهار کند.

آنچه قطعی به نظر می رسد آن است که تحولات سریع، اثر خود را بر حضور اروپاییها در صحنه بین المللی می گذارد، یا موفق به اثرگذاری مستقل از هم پیمان قدیمی خود می شوند و یا به ترامپ پیوسته و سوار بر قاطری به سمت نقطه ای نامشخص حرکت می کنند.

مترجم:مریم نصرالهی