اظهارات روحانی درباره باقی ماندن در برجام، نشان می‌دهد احتمالا اروپایی‌ها پیشنهاد و تضمین جدیدی مطرح کرده‌اند / این اولین باری است که ایران این موضع را اتخاذ می‌کند

داوود هرمیداس باوند، تحلیلگر روابط بین‌الملل درباره اظهارات اخیر روحانی پیرامون احتمال باقی ماندن در برجام، گفت: احتمالا اروپایی ها نکته جدیدی مطرح کرده اند که شاید تا حدودی برای ایران قابل قبول باشد. این اولین باری است که ایران نوعی انعطاف پذیری نسبی از خود نشان می دهد.

به گزارش «انتخاب»، حسن روحانی رییس جمهور امروز در جلسه شورای اداری، توسعه و برگزیدگان استان خراسان رضوی گفت: یا اروپا همه آن چیزی که مورد نظر ما در برجام است را بر عهده می گیرد و شر ترامپ را کم می‌کند، یا اگر ما دیدیم همه آن چیزی که می خواهیم تامین نشده، از برجام خارج می شویم.

هرمیداس باوند در گفت و گو با خبرنگار «انتخاب»، درباره این سخنان رییس جمهور گفت: بدون تردید این اظهارنظر آقای روحانی، نوعی انعطاف پذیری نسبی است. پس از مذاکره اروپایی ها با آمریکا، اعلامیه سه جانبه ای از سوی انگلیس، فرانسه و آلمان منتشر و در اتحادیه اروپا طرح شد اما با مخالفت اسپانیا، ایتالیا و اتریش روبرو شد.

او ادامه داد: سه نکته ای که در این اعلامیه طرح شده بود، عبارت بودند از: همیشگی شدن عدم دسترسی ایران به سلاح هسته ای، حذف موشک های قاره پیما یا دوربرد توسط ایران و عدم دخالت ایران در کشورهای همسایه به ویژه یمن. این راهکار اروپایی ها برای جلب رضایت آمریکا بود.

این استاد دانشگاه ادامه داد: احتمالا اروپایی ها نکته جدیدی مطرح کرده اند که شاید تا حدودی برای ایران قابل قبول باشد. این اولین باری است که ایران این موضع را اتخاذ کرده و نوعی انعطاف پذیری نسبی از خود نشان می دهد؛ البته در صورتی که اروپایی ها این تضمین را بدهند. یعنی ممکن است بر اساس تضمین اروپا، ایران هم انعطاف پذیری کوچکی از خود نشان دهد.

او در پاسخ به این پرسش با فرضِ خروج آمریکا از برجام، در چه شرایطی، به صلاح ایران است که در توافق باقی بماند»، گفت: این موضوع بستگی به این مسئله دارد که اروپا قویا پایدار باشد. اروپایی ها مسئله سیستم های موشکی و ادعای دخالت ایران در منطقه را تحت عنوان برجام 2 مطرح کرده اند. بنابراین اگر بخواهند تحریم های سنگین تری اعمال کنند، فلسفه وجودی برجام از بین خواهد رفت. فلسفه وجودی برجام برای ایران این بود که تحریم ها برداشته شوند و سرمایه گذاری خارجی و انتقال تکنولوژی صورت بگیرد.

این تحلیلگر روابط بین الملل ادامه داد: تحریم های یکجانبه آمریکا مضاعف است. یعنی اگر شرکت ها یا دولت ها آن را رعایت نکنند نمی توانند تعاملات تجاری و مالی در آمریکا داشته باشند.علاوه بر این، برخی از این شرکت های اروپایی، با آمریکا سهیم هستند. بنابراین سبب می شود که آنها ریسک نکرده و در ایران سرمایه گذاری نکنند. از این رو باید شرایط طوری باشد که فلسفه برجام که برداشتن تحریمهاست تحقق پیدا کند تا ایران هم در آن باقی بماند؛ وگرنه اگر قرار باشد برجام بماند و تحریم های سنگین تری با عناوین دیگر اعمال شود فلسفه وجودی برجام را از بین می برد.