کاهش ریسک سرطان پستان با ورزش منظم

ورزش و اجرای منظم تمرینات ورزشی، همواره از مهم‌ترین توصیه‌های پزشکان برای حفظ سلامت عمومی بدن بوده است. در همین خصوص، محققان کشورمان با بررسی روی جانوران مدل، نشان داده‌اند که انجام تمرینات ورزشی شرایط بدن را برای مقابله با سرطان نیز بهتر می‌کند.

به گزارش ایسنا،سرطان پستان، شایع­ترین نوع سرطان بدخیم در میان زنان در سراسر جهان و سومین علت مرگ‌ومیر سرطان در کشور ایران است. خطر مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌­های قلبی عروقی نیز در زنان دارای سرطان پستان بیشتر است.

«سایتوکاین­ها» که پروتئین­‌های سلول­‌های ایمنی ذاتی و اکتسابی هستند، جزء مهم­ترین عوامل در التهاب ناشی از سرطان به شمار می­‌روند. آن­ها فراخوانی گلبول‌­های سفید، تکثیر و بقای سلول و همچنین متاستاز یا پخش شدن سلول­‌های سرطانی تومور را متأثر می‌­سازند.

«اینترلوکین- 6» یا IL-6 یک سایتوکاین است که در پیشرفت سرطان یک عامل کلیدی بوده و توسط گلبول­‌های سفید و ماکروفاژها یا بیگانه‌خواران بدن تولید می‌­شود. عوامل ضدالتهابی مانند «اینترلوکین- 10» IL-10 نیز در تومور یافت می‌­شوند.

در سرطان پستان افزایش میزان اینترلوکین- 10 از یک‌سو موجب افزایش رشد تومور می‌­شود و از سوی دیگر به دلیل آثار «ضد آنژیوژنزی» یا همان خاصیت جلوگیری از بدخیم شدن، رشد تومور را سرکوب می‌­کند.

علاوه بر درمان با داروهای شیمیایی، یکی از روش‌­های مؤثر و کمک­‌کننده به درمان سرطان، فعالیت ورزشی است. تمرینات ورزشی هوازی در پیشگیری و مرگ ناشی از بیماری‌­های قلبی عروقی و همچنین پیشگیری و درمان سرطان پستان مؤثر هستند.

پژوهشگران «دانشگاه آزاد اسلامی تهران» و «مرکز ملی ذخایر ژنتیک ایران» در همین رابطه و با هدف بررسی اثرات پیش آماده‌­سازی ورزشی بر میزان اینترلوکین 6 و 10 بافت قلبی بررسی‌­هایی را بر روی موش‌­های آزمایشگاهی، انجام داده‌اند.

در این پژوهش، موش‌­ها در 2 گروه فعال و غیرفعال قرار گرفتند. گروه فعال به مدت 4 هفته، هفته‌­ای 3 روز و روزانه 30 دقیقه در مخزن آب شنا کردند. پس از 4 هفته، یک‌میلیون سلول تومور به آن­ها تزریق شد.

در مرحله بعد، هر دو گروه به‌طور جداگانه به چهار زیرگروه الف) ادامه تمرین، ب) قطع تمرین، ج) شیمی‌درمانی با دوکسوروبیسین و د) تمرین و دوکسوروبیسین تقسیم شدند.

در انتها، میزان IL-6 و IL-10 بافت قلب به‌عنوان شاخص­‌های التهابی و ضدالتهابی تعیین شده و سایر آنالیزها انجام گرفت.

نتایج این پژوهش که در قالب مقاله‌ای علمی پژوهشی در فصلنامه ابن‌سینا منتشر شده، نشان داد که در زیرگروه‌­های الف و ب (بدون شیمی‌درمانی) میزان IL-10 در گروه فعال نسبت به گروه غیرفعال افزایش داشت، درحالی‌که این تفاوت در گروه­‌های ج و د (شیمی‌درمانی) وجود نداشت.

ابراهیم پور و همکارانش بعنوان محققان این پروژه همچنین خاطرنشان کردند که کاهش میزان IL-6 در گروه فعال نسبت به گروه غیرفعال به‌خوبی مشاهده می‌­شود که نشان‌دهنده تأثیر شنای استقامتی در بهبود کاهش عوارض التهابی مؤثر بر سرطان است.

به گفته این محققان، 8 هفته تمرین شنای استقامتی قبل از ابتلا به سرطان پستان با افزایش میزان IL-10 و کاهش میزان IL-6 در بافت قلب، موجب کاهش عوارض التهابی مؤثر بر سرطان در موش‌­های مبتلا به سرطان پستان گشده که نشان از اهمیت و نقش تمرینات ورزشی در مقاومت بدن نسبت به سرطان دارد.

شایان ذکر است فصل‌نامه ابن‌سینا که به انتشار نتایج این مطالعه پرداخته، از نشریات علمی پژوهشی وابسته به اداره بهداشت، امداد و درمان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است.