والدین و چالشی به نام بلوغ زودرس فرزندان

بلوغ هم مانند بسیاری از پدیده‌های دیگر در دنیای امروز تغییراتی جدی کرده است. در دهه‌های گذشته کار والدین راحت‌تر بود، صحبت با فرزندان یا در حضور فرزندان درباره برخی موضوعات بحث کردن ممنوع بود، دنیای بزرگ‌تر متفاوت بود، اما امروز این دو دنیا یکی شده است و چه بسا نوجوانان به مسائلی سرک می‌کشند که برخی بزرگ‌ترها هنوز ...
به گزارش ایسنا، مادری گفت: پسر نوجوانم سرکشی می‌کند و در مقابل خواسته‌ها و برخوردهای مهربانانه‌ی من تندخو و عصبی شده و حتی برخی اوقات به حرف‌های پدرش هم تمکین نمی‌کند، باورم نمی‌شود این همان کودک شیرین‌زبان و حرف گوش‌کن من باشد .

وی با نگرانی ادامه داد: همسرم می‌گوید این رفتارها نشانه‌ی بلوغ است، اما جای تعجب اینجاست که پسرم هنوز به سن بلوغ نرسیده است، نگرانم اگر حدس پدرش درست باشد چگونه با فرزندم رفتار کنم .

مادر دیگری هم گفت: احساس می‌کنم «ترانه» دختر دومم خیلی زود از دنیای کودکی فاصله گرفته است و دوستی با دختران بزرگ‌تر را به گروه همسالان ترجیح می‌دهد ، بعضی وقت‌ها سوالاتی می‌پرسد که نگرانش می‌شوم .

مادر ترانه می‌گوید: یک روز که گوشی‌اش را نگاه کردم داده‌هایی را برای جستجو به اینترنت تلفن‌ همراهش داده بود که مطمئنا نتوانسته بود از من بپرسد، اما بعدها که در بین صحبت‌ها درباره‌ی آن موضوعات حرف زدم، با دقت گوش داد و سوالاتی را پرسید که متناسب با سن و سالش نبود .

این بخشی از دغدغه‌های مادران و والدینی است که از بلوغ زودرس فرزندانشان نگران هستند .

«نسرین یوسفی» کارشناس باروری مرکز بهداشت استان ایلام به ایسنا گفت: این دوره از مراحل رشد انسان که حد فاصل کودکی و جوانی محسوب شده است مشخصه اصلی آن بلوغ و پدیدار شدن ویژگی‌های جسمی و جنسی در فرد است، این دوره یک دوره خاص و مشخصی است که از طریق بعضی تغییرات در تکامل و رشد فرد شناخته می‌شود .

این کارشناس باروری مرکز بهداشت استان ایلام اظهار کرد: بلوغ دوره نسبتا کوتاهی است که 2 تا 4 سال طول می‌کشد و در مرحله قبل از بلوغ صفات ثانویه جنسی (پیدایش مو در صورت پسران و در ناحیه اندام‌های تناسلی در هردو جنس و تغییر آهنگ صدا در پسران) پدیدار می‌شود. برای شروع بلوغ طبیعی، سن معینی وجود ندارد و در محیط‌های مختلف متفاوت است. عوامل متعددی از قبیل عوامل محیطی، فرهنگی، موروثی، اجتماعی و تغذیه‌ای در پیدایش بلوغ موثر است .

وی افزود: به ظاهر شدن علائم بلوغ از جهت فیزیکی و هورمونی در دختران قبل از سن 8 سالگی و در پسران قبل از سن 9 سالگی بلوغ زودرس اطلاق می‌شود. در ابتدا این کودکان بلندتر از همسن‌های خود هستند ولی به دلیل بلوغ زودرس استخوان‌ها، در نهایت قد کوتاه‌تری در بلوغ خواهند داشت .

وی با اشاره به اینکه بلوغ زودرس از دو جنبه اهمیت زیادی دارد، خاطر نشان کرد: جنبه اول علت ایجاد کننده آن است که پزشک متخصص با انجام آزمایشات لازم و پیگیری‌های منظم و دقیق نوجوانان مبتلا، در طی مدت طولانی بدنبال علت ایجاد آن می‌گردد و جنبه دوم اثر بلوغ زودرس روی رشد قدی و روانی نوجوان است .

یوسفی ادامه داد: در اکثر دخترها، علت خاصی برای بلوغ زودرس دیده نمی‌شود و بیشتر جنبه خانوادگی دارد ولی در مواردی بیماری‌های مهم دستگاه عصبی مرکزی مثل تومورهای مختلف، عفونت و التهاب مغز یا ضربه به جمجمه می‌تواند این حالت را ایجاد کند. گاهی کیست‌های تخمدان با تولید هورمون‌های جنسی زنانه باعث بلوغ زودرس می‌شود. سونوگرافی از تخمدان‌ها و شکم و بررسی آزمایشگاهی هورمون‌های مختلف و نیز تعیین سن استخوانی انجام می‌شود .

این کارشناس افزود: کودکان در مقابل استرس‌های زمان جوانی قرار می‌گیرند و نمی ‌دانند چه کار باید بکنند. این کودکان از نظر جسمی تظاهرات بلوغ را دارند ولی تجربه کافی را ندارند. در هر دو جنس بدلیل افزایش تمایلات جنسی، رفتارهای ناهنجار مثل خودارضایی شیوع دارد.

دکتر «امیر مهردادی» - روان‌شناس هم اظهار کرد: عوامل تاثیرگذار در بلوغ زودرس را عواملی چون نوع جنسیت، آب و هوا و موقعیت جغرافیائی عنوان کرد و گفت: ساکنین مناطق گرمسیری نسبت به افراد مناطق سردسیر زودتر به بلوغ می‌رسند. افرادی که بافت‌های چربی بیشتری دارند و به اصطلاح چاق هستند، افراد دارای لاغری مفرط که فعالیت‌های ورزشی دارند و افرادی که تغذیه مناسب دارند زودتر به بلوغ می‌رسند .

وی گفت: نکته مهم این است که هوش این کودکان طبیعی و حتی در مواردی بالاتر از کودکان همسن خود است ولی به دلیل تغییرات ظاهری و نیز تاثیر هورمون‌ها ممکن است دچار اختلالات رفتاری، حالت‌های تهاجمی و حتی افسردگی شوند .

این روان‌شناس اضافه کرد: بچه‌هایی که محیط خانوادگی متشنجی دارند و والدین با آنها به تندی رفتار می‌کنند، دچار استرس می‌شوند و به همین دلیل زودتر از سن طبیعی به بلوغ می‌رسند. در چنین خانواده‌هایی دخترها زودتر به بلوغ می‌رسند که موجب کاهش اعتماد به نفس و افسردگی در آنها می‌شود چون که دخترها علاقمند به بلوغ در زمان طبیعی خود هستند و از آن جائی‌که زودتر از موعد با مسائل زنانه روبرو می‌شوند فشار روانی بالایی را تحمل می‌کنند. اما پسرها برای پذیرفته شدن در گروه همسالان علاقمند به بلوغ زودرس هستند .

مهردادی تصریح کرد: فضای مجازی عاملی خطرناک برای بروز بلوغ زودرس به جهت وجود تصاویر و کلیپ‌های غیرمجاز است که فرزندان را دچار درگیری ذهنی و ابتلا به بلوغ زودرس می‌کند و والدین و اولیاء مدرسه باید مدیریت بیشتری بر این موضوع داشته باشند .

وی به والدین توصیه کرد: مادرها با فرزند دختر و پدرها با فرزند پسر در مورد دوران بلوغ صحبت کنند و در این زمینه اطلاعات دقیق ارائه دهند .