افت «لیر» اقتصاد ترکیه را نجات می‌دهد؟

واحد پول ترکیه که درسالیان گذشته ارزش آن تقریبا به نصف رسیده است، در مناسبات اقتصادی ایران و ترکیه اثر گذار بوده و به نظر می‌رسد بیشترین تاثیر خود را در کوتاه مدت در بخش گردشگری و افزایش سفر گردشگران به ترکیه نشان بدهد.

به گزارش ایسنا، یکی از ارزهایی که در چند سال گذشته با افت قابل ملاحظه همراه شده است لیر ترکیه بوده است. واحد پولی که برای بازرگانان ایرانی در سالیان اخیر به دلیل حجم نسبتا بالای روابط تجاری ایران و ترکیه از اهمیت برخوردار بوده است.

واحد پولی " لیر" در شروع دولت یازدهم در سال ۱۳۹۲ حدود ۲۵۰۰ تومان قیمت داشت. اما تنش‌های مختلف سیاسی و اقتصادی در سال‌های گذشته در ترکیه واحد پولی این کشور را تضعیف کرد و باعث شد که روز به روز روند نزولی را طی کند.

در سال ۱۳۹۳ لیر ترکیه به حدود ۱۵۰۰ تومان رسید و پس از آن هم در سال‌های بعد روند نزولی قیمت لیر ادامه دار بود تا در نهایت در سال ۱۳۹۶ به کمتر از ۱۱۰۰ تومان رسیده است که پایین‌ترین نرخ لیر ترکیه در سالیان اخیر محسوب می‌شود.

کارشناسان بر این باورند که به طور طبیعی در دنیا کشورهایی که سهم خاصی در اقتصاد یکدیگر در زمینه های چون صادارت و واردات دارند، نقش موثری بر درآمدزایی دارند، بنابراین با تغییر و نوسان در ارز یک کشور کشورهای مرتبط با آن نیز شاهد نوسانات مثبت و منفی خواهد بود که این وضعیت در مورد ایران و ترکیه نیز وجود دارد چرا که دو کشور روابط تجاری نسبتا قابل ملاحظه و پایداری با یکدیگر دارند و همواره بازار ترکیه برای تجار ایرانی از جایگاه ویژه برخوردار بوده است.

با این حساب به نظر می‌رسد با تغییر ارزش ارز ترکیه، در تجارت ایران و ترکیه نیز تغییرات مثبت و منفی ایجاد می شود و به ویژه اقتصاد گردشگری تحت تاثیر قرار دهد.

طبیعتا کاهش ارزش پول ترکیه باعث می‌شود که اقتصاد گردشگری ترکیه تقویت و در مقابل اقتصاد گردشگری ایران کاهش پیدا می‌کند چرا که گردشگر ایرانی می‌تواند با همان هزینه‌ای که به کیش، مشهد با هر مکان گردشگری دیگری سفر کند به ترکیه سفر کند و بنابراین درآمد کشور از صنعت گردشگری کاهش پیدا می‌کند.

اما از طرف دیگر نکته‌ای که در این خصوص در ایران وجود دارد و برخی کارشناسان آن را تصدیق می‌کنند این است که در ایران به هر نحوی که شده ارزش پول ملی‌ بالا نگه داشته می‌شود چرا که پایین آمدن ارزش ریال یک ضعف برای دولت‌ها به حساب می‌آید و دولت‌ها سعی‌شان بر این است که ارزش ریال به هر نحوی شده است پایین نیاید. اما در برخی کشورها از جمله چین و ترکیه در سال‌های اخیر شاهد بوده‌ایم که که خود دولت‌ها ارزش پول ملی شان را کاهش داده‌اند تا صادرات‌شان را افزایش دهند.

با توجه به اینکه در نیمه نخست سال ۱۳۹۶ ایران در بخش صادرات غیر نفتی با افت مواجه شده است یکی از راهکارها برای بالا بردن سطح صادرات غیر نفتی می‌تواند می‌تواند همین اقدام باشد.

طبیعتا این افت ارزش لیر در مناسبات اقتصادی ایران و ترکیه بیشترین تاثیر خود را در بخش گردشگری و سفر ایرانیان به ترکیه نشان خواهد داد هر چند که اکنون فصل گردشگری به حساب نمی آید اما در آینده نزدیک به نظر می‌رسد باید شاهد سفر بیشتر ایرانیان و همین طور سایر کشورها به ترکیه باشیم.

در بخش‌های دیگر و در زمینه صادرات و واردات با ترکیه هنوز تغییر محسوسی حاصل نشده است و شرایط بر روال قبل ادامه دارد اوما بعید نیست که اگر شرایط لیر بر همین منوال ادامه پیدا کند صادرات به ترکیه هم تحت تاثیر قرار بگیرد و آن بخش صادرات ایران با ترکیه که بر اساس لیر و ریال یعنی پیمان پولی انجام می‌شود متاثر شود و احتمالا صادرات ترکیه را افزایش خواهد داد.