بیماری ایدز دیگر کشنده نیست/ مبتلایانی که ناقل نیستند

رئیس اداره کنترل ایدز وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی تعداد مبتلایان به ویروس ایدز را در ایران 66 هزار و 375 نفر اعلام کرد و گفت: درمان این بیماری به قدری پیشرفت کرده است که بیماران آخر خطی ایدز هم می توانند تحت درمان قرار بگیرند، زندگی عادی داشته باشند و حتی دیگر ناقل نباشند.

«پروین افسر کازرونی» روز جمعه در گفت وگو با ایرنا به تشریح وضعیت بیماری ایدز در ایران و پیشرفت های مهمی که برای تشخیص و درمان این بیماری در ایران رخ داده است، پرداخت. پیام امیدوار کننده این مقام مسئول در وزارت بهداشت این بود که ویروس ایدز دیگر عفونتی ترسناک نیست، همه می توانند با خیال راحت آزمایش دهند و بعد از یک هفته از نتیجه آزمایش مطلع شود. اگر مبتلا بودند با شروع مصرف دارو و توجه به اصول مشاوره های تخصصی، بعد از مدتی به حدی تعداد ویروس در بدنشان کم می شود که دیگر ناقل ویروس ایدز محسوب نمی شوند و زندگی کاملا معمولی خواهند داشت.
امروز جمعه اول دسامبر(10 آذر) روز جهانی ایدز است و سازمان بهداشت جهانی شعار امسال را «سلامتی حقی برای همه با اطلاع رسانی، پیشگیری، تشخیص زودهنگام، درمان و حمایت از مبتلایان به HIV» انتخاب کرده است.
رئیس اداره ایدز وزارت بهداشت افزود: بر اساس آخرین آمار، تا اول مهرماه 96 تخمین وزارت بهداشت این است که حدود 66 هزار و 375 فرد مبتلا به ویروس ایدز زنده در ایران زندگی می کنند، از این تعداد 26 هزار و 464 فرد زنده شناسایی شده اند که به ویروس ایدز مبتلا و البته تحت درمان هستند و حدود 40 هزار نفر که حدود 60 درصد مبتلایان هستند، هنوز ناشناخته مانده اند.
وی گفت: با توجه به شروع شناسایی ویروس ایدز در ایران از سال 65، از آن زمان تا اول مهرماه سال جاری 10هزار و 97 فرد مبتلا به این ویروس در ایران جان خود را از دست داده اند. بنابر این تعداد مبتلایانی که از آن سال تاکنون در ایران شناسایی شده اند اعم از زنده و فوت شده، 36هزار و 571 نفر هستند.
رئیس اداره ایدز وزارت بهداشت افزود: از این تعداد شناسایی شده حدود 20 درصد بر اثر رابطه جنسی به عفونت HIV مبتلا شده اند اما اگر مبتلایان شش ماه اول سال جاری را در نظر بگیریم حدود 47 درصد آنها از طریق رابطه جنسی به این ویروس مبتلا شده اند و احتمالا اگر موارد شناسایی بیشتر شود و افراد پنهان و ناشناخته به این ویروس شناسایی شوند، درصد موارد انتقال جنسی بیشتر خواهد شد زیرا در کشورهای پیشرفته تا 80 درصد موارد ابتلا از طریق رابطه جنسی است.
کازرونی تاکید کرد: مسئله مهم در مورد این بیماری آمار مبتلایان نیست، مسئله مهم این است که حدود 60 درصد افراد مبتلا به این ویروس از وجود عفونت HIV در بدنشان خبر ندارند و از وضعیت خود مطلع نیستند. این وضعیت نه تنها موجب پیشرفت ویروس در بدن و بروز بیماری می شود، بلکه احتمال انتقال این ویروس به اطرافیان آنان از جمله کسانی که با آنان روابط جنسی دارند و حتی به همسرشان وجود دارد و احتمال اینکه فرزند مبتلا به ویروس ایدز داشته باشند، بسیار زیاد است.
وی گفت: همه مردم باید بدانند که HIV یک عفونت ویروسی مزمن است که اگر زود تشخیص داده شود، با شروع درمان و رعایت اصول بهداشتی به تدریج میزان عفونت زایی آن کم و بعد از مدتی قطع می شود.
وی تاکید کرد: عفونت ویروس ایدز دیگر به هیچ وجه یک بیماری ترسناک نیست. افراد مبتلا به این ویروس می توانند بدون ترس از انگ اجتماعی با شروع درمان، به زندگی سالم برگردند و مطمئن باشند که در مراکز مشاوره بیماری های رفتاری اصل رازداری و محرمانگی یک اصل خدشه ناپذیر است و اگر خودشان نخواهند، نزدیکترین افراد به آنها نیز متوجه وجود عفونت یا بیماری آنها نمی شوند.
این متخصص پزشکی اجتماعی ادامه داد: البته در آموزش هایی که به افراد HIV مثبت داده می شود، به آنها گفته می شود که بهتر است خانواده به خصوص همسر آنها از این مسئله مطلع باشند تا از انتقال این عفونت به همسر یا تولد فرزند مبتلا پیشگیری شود زیرا موارد متعددی داشته ایم که مثلا یک زن در بیمارستان و هنگام زایمان بعد از آزمایش، متوجه وجود این عفونت شده است در حالی که آن زن کاملا یک فرد متعهد به خانواده بوده و حتی همسر او نیز سال ها قبل اعتیاد خود را ترک کرده بوده اما متاسفانه به علت تشخیص دیر هنگام، هم زن و هم فرزند وی به ویروس ایدز مبتلا شده بودند.
وی گفت: همه مردم باید بدانند که ویروس ایدز از طریق خون و تزریق مشترک و نیز ترشحات جنسی منتقل می شود، بنابراین همه تلاش وزارت بهداشت این است که اعتیاد معتادان تزریقی، به اعتیاد خوراکی یا کشیدنی تبدیل شود و افرادی که مبتلا به ویروس ایدز هستند، حتما در روابط جنسی از کاندوم استفاده کنند، استفاده از کاندوم تا 98درصد احتمال انتقال عفونت را کاهش می دهد.
کازرونی افزود: خود مراقبتی، آگاهی و دسترسی به کاندوم اهمیت بسیار زیادی دارد به همین علت، کاندوم رایگان در مراکز کاهش آسیب اعتیاد (مراکز DIC) و مراکز مشاوره زنان در صورتی که افراد مراجعه کنند به راحتی در اختیارشان قرار داده می شود و حتی از افراد نمی پرسند که کاندوم را برای چه می خواهند.
وی گفت: همه تلاش وزارت بهداشت این است که تعداد مراکز مشاوره و خدمات بهداشتی را برای کنترل و پیشگیری از ایدز افزایش دهد و هر چقدر که مردم بیشتر مراجعه کنند، حتما تعداد این مراکز بیشتر می شود، هدف وزارت بهداشت این است که مطابق تعهد بین المللی که داده است تا سال 2020 یعنی کمتر از سه سال دیگر 90درصد افراد مبتلا به ویروس ایدز شناسایی شوند و از این تعداد 90 درصد تحت مراقبت و درمان قرار گیرند و از این تعداد 90درصد با کاهش تعداد ویروس، دیگر از وضعیت ناقل بیماری خارج شوند.
کازرونی گفت: همه مردم می توانند با مراجعه به مراکز سیار تشخیص ایدز اعم از اتوبوس های ایدز یا کلینیک های سیار یا مراکز بهداشتی یک آزمایش ساده خون بدهند، ظرف 20 دقیقه نتیجه آزمایش مشخص می شود، اگر فرد سالم باشد که نتیجه قطعی است اما اگر بدن واکنش نشان داده باشد، فرد برای آزمایش قطعی به مراکز مشاوره بیماری های رفتاری ارجاع می شود تا آزمایش استاندارد برای آنان انجام شود.
وی افزود: مراکز مشاوره بیماری های رفتاری با حدود 100 آزمایشگاه استاندارد در کشور مرتبط هستند که تجهیزات آزمایشگاهی پیشرفته و کیت های تشخیصی استاندارد را دارند و ظرف چند روز تا حداکثر یک هفته نتیجه قطعی آزمایش مشخص می شود. اگر نتیجه مثبت بود، از همان زمان درمان و مشاوره به صورت کاملا رایگان و با حفظ اصل محرمانگی شروع می شود.
رئیس اداره ایدز وزارت بهداشت گفت: در گذشته سرعت تشخیص ویروس ایدز در ایران کم بود، مجبور بودیم حتما نمونه های خونی را به آزمایشگاه سازمان انتقال خون ببریم. امکانات تشخیص سریع در گذشته در همه مراکز انتقال خون و به تعداد کافی فراهم نبود اما اکنون تعداد این آزمایشگاه ها افزایش یافته است و سرعت تشخیص نیز بالا رفته است.
وی افزود: البته با توجه به دوره پنهان ویروس و اینکه آزمایش تشخیصی، وجود پادتن را در بدن تشخیص می دهد نه خود ویروس را، بنابراین اگر ویروس در مراحل اولیه بعد از انتقال باشد در صورتی که افراد رفتار مخاطره آمیزی داشته اند از آنها خواسته می شود بین یک ماه تا سه ماه بعد دوباره برای آزمایش مراجعه کنند.

*ابلاغ دستورالعمل تشخیص و درمان نوین ایدز در ایران
رئیس اداره کنترل ایدز وزارت بهداشت اضافه کرد: تمام خدمات تشخیص و درمان ایدز در ایران کاملا رایگان است، دستورالعمل تشخیص و درمان نوین ایدز در ایران نیز از دو ماه پیش ابلاغ شده است، برای اجرای این دستورالعمل مراکز تشخیص استاندارد عفونت ایدز در ایران افزایش یافته است و تعداد این مراکز روز به روز در حال بیشتر شدن است. تلاش وزارت بهداشت این است که دسترسی آسان به خدمات تشخیص و درمان ایدز را برای همه مردم فراهم کند.
وی گفت: مهمترین مساله در رابطه با بیماری ایدز در ایران این است که حدود 40هزار فرد مبتلا به ویروس این بیماری، ناشناخته مانده اند و می توانند این ویروس را به دیگران منتقل کنند، علت ناشناخته ماندن آنها نیز مراجعه نکردن آنها به مراکز بهداشتی و تشخیصی است و علت مراجعه نکردن آنها نیز ترس از این بیماری و البته اطلاعات کم آنها درباره عفونت HIV است.
کازرونی افزود: همه مردم بدانند که با توجه به پیشرفت های بزرگ علمی درباره تشخیص و درمان ایدز، این بیماری دیگر یک بیماری کشنده و لاعلاج نیست، تشخیص و پیشگیری از این بیماری با رعایت اصول بهداشتی از جمله پرهیز از اعتیاد تزریقی و روابط جنسی غیر ایمن کاملا و به صورت 100درصدی امکانپذیر است و افراد مبتلا نیز با شروع درمان و مصرف دارو بعد از مدتی تعداد ویروس در بدنشان به قدری کاهش پیدا می کند، که دیگر ناقل این بیماری محسوب نمی شوند.
وی گفت: بنابراین با پیشرفت هایی که در تشخیص و درمان ایدز به دست آمده، بیماری ایدز دیگر به هیچ وجه یک بیماری ترسناک نیست، بلکه یک بیماری کاملا قابل کنترل است، حتی افراد مبتلا به فاز پیشرفته بیماری ایدز نیز اگر تشخیص داده شوند، هر چند دیر هم شده باشد، با مصرف دارو می توانند تعداد ویروس را بدنشان کم کنند تا حدی که دیگر خطری زندگی آنها را تهدید نکند و دیگر ناقل ویروس نباشند.
وی افزود: هر چقدر تشخیص این بیماری در مراحل اولیه و ابتدایی صورت گیرد، درمان زودتر جواب می دهد، افرادی که در مراحل پیشرفته بیماری ایدز هستند، علاوه بر دارو باید نکات بهداشتی بیشتری را اعم از تغذیه مناسب، ترک مصرف مواد و دخانیات و اصلاح سبک زندگی را رعایت کنند تا بتوانند به زندگی عادی بازگردند.
کازرونی گفت: مهم این است که افراد به مراکز بهداشتی و تشخیصی مراجعه کنند و از وضعیت خود مطلع شوند و اگر مبتلا بودند، هر چه زودتر درمان و مشاوره را شروع کنند، در صورتی که تعداد ویروس در بدن افراد مبتلا به زیر هزار در یک سی سی برسد، فرد دیگر ناقل ویروس نخواهد بود البته برای اینکه فرد بتواند فرزند سالم به دنیا بیاورد باید تعداد ویروس از این میزان کمتر شود.