آزمایش هسته ای کرمانشاه را لرزاند!این نخستین پس لرزه در مناطق زلزله زده بود.با همین جمله کوتاه و به همین سادگی آوارسنگین شایعه مثل یک ویروس مسری بر سر مردم خراب شد و ترس و وحشت را به جان زلزله زدگانی انداخت که در نخستین ساعت ها پیش از هر چیز به قوت قلب و خبر خوب محتاج بودند.
اما کرکره بازار شایعه هنوز که بیش از حدود دو هفته از زلزله ۷.۳ ریشتری کرمانشاه می گذرد پایین نیامده و کسب و کار شایعه پراکنی داغ داغ است. اگر تا دیروز راه دروغ و شایعه، سنگلاخی و صعب‌العبور بود حالا فضای مجازی اتوبان یکطرفه ای را در اختیار شایعه سازان قرار داده که سبقت در آن مجاز است.
باور کنید تشخیص مرز بین دروغ و حقیقت در تلگرام و توییتر و ... از فیل هوا کردن هم دشوارتر است.باور نمی کنید؟! این گزارش را مو به مو بخوانید تا باورتان شود؛
دروغ یکم
پچپچه ها بالا گرفت و اولین شایعه متولد شد؛ گفته می شد زلزله طبیعی نبوده و حاصل آزمایش هسته ای یا موشکی است! دروغی که بیشتر و قوی تراز پس لرزه ها،کرمانشاهی ها را لرزاند.اما چرا این شایعه نمی تواند صحت داشته باشد؟
اول اینکه مرکزه لرزه نگاری ایران و سازمان زلزله نگاری آمریکا به طور دقیق مکان و شدت زلزله و پس لرزه های آن را رصد و اعلام کرده اند و به دلیل تجربه و تخصص و سالها تحقیق و پژوهش حتما می توانند تفاوت زلزله را با لرزه های ناشی از آزمایش هسته ای تشخیص دهد!
ثانیا شایعات مربوط به آزمایش هسته‌ای در فعال سازی گسل‌های زمین هیچ گونه جنبه علمی ندارد. به گفته کارشناسان، انرژی زلزله کرمانشاه با چند صد بمب هسته‌ای مقابله می‌کند.
درحالی که انفجارهسته‌ای قادر به تولید امواج هستند، ولی این امر تاثیری در بروز زلزله در کشور ندارد چرا که انفجارهسته‌ای دارای عمق کانونی صفر است و زلزله اخیر باعمق ۲۰ کیلومتر اتفاق افتاده است که این موضوع تفاوت بسیاری در شدت حادثه دارد.
دروغ دوم
رعد و برق آسمان کرمانشاه را روشن کرد و بعد زلزله آمد! این یکی از شایعاتی بود که در روز اول زلزله از زبان برخی زلزله زدگان شنیده و در برخی کانال های تلگرامی منعکس شد.اینکه برخی از زلزله زدگان دقیقا در آن لحظه چه چیزی را دیده اند و این شایعه چطور متولد شده نمی توان سندی آورد.
اما حقیقت این است که ایجاد نور در آسمان قبل از زلزله جنبه علمی ندارد و تاکنون جایی دیده نشده است.
از طرفی بسیاری از زلزله زدگان که در زمان وقوع زمین لرزه در فضای باز بودند، رؤیت نور در آسمان را رد کردند.
دروغ سوم
نام زلزله با تهران گره خورده است؛ کافیست کیلومترها آن طرف تر در کرمانشاه زلزله بیاید تا این شایعه در فضای مجازی دست به دست شود که لرزه های کرمانشاه گسل های تهران را هم فعال کرده است!
اما واقعیت چیز دیگری است و جایی برای نگرانی نیست.چرا؟ چون استان تهران در پهنه البرز قرار دارد، اما گسل فعال شده استان کرمانشاه در پهنه غربی زاگرس قرار گرفته است و این زلزله نمی‌تواند به فعالیت و تحریک گسل‌های تهران منجر شود.
دروغ چهارم
حادثه‌ها که رخ می‌دهد برخی از مردم سیستم آمار نامحسوس خودشان را به کار می‌اندازند و اعداد عجیب و غریبی اعلام می‌کنند. آن هم با لحن صد در صد مطمئن. مثلا همین آمارهایی که در زلزله کرمانشاه داده شد.
خیلی‌ها مرتب می‌گفتند آمار جان‌باخته‌ها در این حادثه بیشتر از این حرف‌هاست. به هزارتا هم می‌رسد. عمرا اگر 300-400 تا باشد. اصلا هم معلوم نیست چه اصراری به دادن آمار دروغ دارند یا چرا همیشه گمان می‌کنند اوضاع وخیم‌تر از آنی است که اخبار رسمی می‌گوید. آن هم با وجود سیستم‌های مختلف اطلاع‌رسانی که با وجودشان نمی‌توان حقیقتی را کتمان کرد.
آمار پزشکی قانونی و ستاد مدیریت بحران نشان می دهد تاکنون ۴۸۳ نفر بر اثر زلزله کرمانشاه کشته شده اند و به گفته مسئولان مو هم لای درز این آمار نمی رود.
دروغ پنجم
اتفاق بدی که در حادثه‌های طبیعی رخ می‌دهد، کنترل نشدن میل غیرطبیعی برخی از مردم به داستان‌پردازی است. حالا یکی ذهن مشوش و تیره‌ای دارد و داستان‌های دلخراش تعریف می‌کند و شایعه‌اش را می‌سازد. یکی هم عاشق داستان‌های پایان خوش است و عکسی سرچ می‌کند و داستانی می‌گوید که هپی‌اند است.
هر دو گروه عواطف مردم را تحریک می‌کنند و یا به عبارتی بیهوده خرج می‌کنند.
مانند شایعه یخ زدن دو بچه در سرما که دلخراش و تکان دهنده بود. البته ماجرا که بالا گرفت، جست‌وجوی خبرنگاران و هلال احمر دست دروغ پردازان را رو کرد و نشان داد همه این حرف ها ساخته و پرداخته ذهن داستان پرداز آنهاست.
نه خبری به پزشکی قانونی و اورژانس از یخ زدن بچه ها رسید نه در آن منطقه ای که گفته شد پسربچه ها در آن یخ زده اند خانواده ای بدون چادر مانده بود.
دروغ ششم
نجات یافتن یک پسر کوچک و شیرین بعد از 3 روز ماندن زیر آوار. این ماجرا جان می دهد برای ساختن یک فیلم ملودرام معرکه! اما حیف که واقعیت چیز دیگری است.
می گویند دروغ هر چه بزرگتر باور آن هم آسان تر؛ بعد از کلی پرس‌وجو و پیدا کردن پدر این پسربچه معلوم شد که او نه 3روز که 3ساعت زیرآوار مانده بود و در بدترین حالت، کمتر از یک روز. رندی هم پیدا شده و عکس بانمکی از پسر بچه انداخته و با یک زیرنویس احساسی و غلو کردن در زمان زیرآوار ماندن او، کلی لایک و ممبر صید کرده بود.
دروغ هفتم
بعضی دروغ ها مثل تیری اعتماد مردم را نشانه می گیرد؛ فی المثل تصاویری و متنی از یک بطری آب معدنی تاریخ گذشته که ادعا می شد جمعیت هلال احمر کرمانشاه بین زلزله زدگان توزیع کرده است. در حالی که تصاویر ارسالی عکاسان از انبار هلال احمر این استان ثابت می کرد حجم انبوهی از آب معدنی های سالم و با تاریخ امسال در حال بارگیری و ارسال به مناطق زلزله زده است.
جمعیت هلال احمر استان کرمانشاه هم در اطلاعیه ای اعلام کرد: رنگ جلد و نوع آب معدنی های ارسالی توسط این جمعیت به هیچ وجه در بازار وجود ندارد. آب معدنی های ارسالی خرید و فروش نمی شود و کاملا سالم است.
دروغ هشتم
تصورش هم دشوار است کشوری که در حاشیه خلیج فارس سایه ما را با تیر می زند و در این چند ماه گذشته کنفرانس و نشست و چه و چه برگزار کرده که ایران را محکوم کند کمک 100 میلیون دلاری به زلزله زدگان کرمانشاهی کرده باشد!
تماس تلفنی ولیعهد ابوظبی با رئیس جمهور روحانی از آن دروغ های شاخداری بود که پای وزارت امورخارجه را هم به میان کشید.بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه خبری که در فضای مجازی مبنی بر تماس تلفنی ولیعهد ابوظبی با رئیس جمهوری ایران و پیشنهاد کمک امارات به زلزله‌زدگان غرب کشور منتشر شده را جعلی خواند و تاکید کرد: این خبر اساسا جعلی و کذب است و چنین تماس و پیشنهادی انجام نشده است.
دروغ نهم
خبری که اواخر هفته گذشته جنجال آفرید ماجرای ارسال کمک های هلال احمر به منطقه بوکمال سوریه بود. یکی از خبرگزاری های داخلی و برخی کاربران فضای مجازی مدعی شدند هلال احمر کمک های مردم به مناطق زلزله زده کرمانشاه را به سوریه فرستاده است.
رسانه های آن ورآبی هم که می خواستند از این نمد کلاهی برای خودشان بدوزند، تیرشان به سنگ خورد. چرا؟ چون ساعتی بعد از انتشار این خبر جمعیت هلال احمر با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد که هیچ محموله‌ای از سوی این نهاد به بوکمال سوریه ارسال نشده است و برای این حرف خود هم سندی آورد: تمامی محموله‌های هلال احمر آرم این جمعیت را دارند. کافی است تصاویر و فیلم‌ها را بررسی کنید. اکنون تمرکز جمعیت هلال احمر صرفا به منطقه زلزله زده کرمانشاه است.
دروغ دهم
دروغ آخر را می توان اوج کار شایعه پردازان دانست؛ آنها مرغ خیالشان را پرواز دادند تا آن سوی مرزها و به جای انبوه سلبریتی ها که خوراک چرب و نرمی برای دروغ پردازی هستند دست روی یکی از خاندان پهلوی گذاشتند؛ فرح! آنها در تلگرام شایعه کردند که فرح پهلوی کمک میلیاردی به زلزله‌زدگان کرده است! فکرش را بکنید فرح که در صفحه شخصی اش برای زلزله کرمانشاه به اشتباه از هشتگ کردستان استفاده کرده 10 میلیارد تومان دست به جیب شده باشد.
ماجرا از این قرار است که پس از وقوع زلزله در استان کرمانشاه پرویز فتاح،رئیس کمیته امداد امام خمینی از کمک 10 میلیارد تومانی یک خیر به زلزله زدگان خبر داد. او در این باره گفت: خوشبختانه هموطنان عزیز همواره کمک‌حال یکدیگر بودند و در این حادثه تلخ نیز شاهد کمک‌های بی‌شمار خیرین هستیم به‌طوری که شب گذشته یکی از خیرین با من تماس گرفت و برای کمک به زلزله‌زدگان اعلام آمادگی کرد و صبح آن روز چکی به‌مبلغ 10 میلیارد تومان در اختیار ما قرار داد.
و حالا عده ای با جا به جایی مرزهای دروغ پردازی،فرح پهلوی را به جای آن خیر گمنام جا زدند. فقط تصور کنید فرح پهلوی با پرویز فتاح تماس گرفته و برای کمک چک ده میلیاری کشیده است.حتی تصور این وضعیت هم آدم را به خنده می اندازد.