بر اساس آمار اعلام شده و رسمی، زنان كارتن خواب 2 درصد از
كل افراد كارتن خواب را تشكیل می‌دهند و متوسط سنی آنها 25 تا 45 سال است.
به گزارش خبرگزاری انتخاب به نقل از خبر؛ سقف خانه‌شان مقوایی است، دیوارها و كف‌پوش آن نیز.
اندازه بزرگی هم ندارد، نهایت دو متر در یك متر. اسمشان هم بنابر خانه‌ای
كه نه به اختیار كه بنابر اجبار یا مصلحتی كه معلوم نیست از كجا آمده،
انتخاب كرده‌اند، كارتن خواب شده است.
یعنی كسانی كه فرق نمی‌كند زمستان باشد یا تابستان، صبح باشد یا شب، ظهر
باشد یا عصر، به هرحال برای خوابیدن، جایی جز خیابان و سقفی جز یك مقوای
كهنه و بالای آن آسمان ندارند. برای پیدا كردنشان نیز لازم نیست جستجوی
زیادی كرد. همینكه از خیابان امام خمینی به پایین‌تر را كمی بالا پایین
كنیم، تعداد زیادی از آنها را می‌توانیم ببینیم كه كنار خیابان‌ها دراز
كشیده‌‌اند و اگر خوابشان نبرده باشد یا سیگاری بر لب دارند یا اگرنه،
دارند كاری می‌كنند تا شاید خوابشان ببرد.
هرچند در میان افراد جامعه بیشتر اینطور جا افتاده است كه
كارتن‌خواب‌ها مرد و اكثرشان معتادند اما خلاف این تصور و اینطور كه دیگر
كم كم مسئولان شهری كشور دارند بر زبان می‌آورند، زنان هم تعداد زیادی از
این كارتن‌خواب‌ها را تشكیل می‌دهند. به طوری كه مرتضی طلایی، رییس كمیسیون
فرهنگی ـ اجتماعی شورای شهر تهران عادی شدن حضور زنان معتاد و كارتن خواب
در كنار خیابان را زنگ خطری برای جامعه دانسته و گفته است كه « اگر
تاكنون فقط می‌دانستیم كه تعداد زنان معتاد قابل توجه است، حال این نگرانی
را داریم كه این زنان معتاد كه شرایط نامساعدی را دارند، در سطح جامعه
بیش از قبل به چشم می‌خورند و همه این موارد نشان می‌دهد كه خانواده در
جامعه ما دچار تزلزل شده است.»
نبود سند جامعی برای رفاه اجتماعی، كم بودن مراكز مختلف
حمایتی دولتی یا خصوصی و حتی سازمان‌های مردم نهاد برای رسیدگی به زنان
كارتن خواب یا معتاد، كم بودن ظرفیت مراكز فعلی نگهداری كارتن خواب‌های
معتاد و غیرمعتاد زن كه متعلق به شهرداری است، افزایش روز افزون كودكان
فراری و خیابانی و مخصوصا دختران، از جمله دلایلی است كه برای وضعیت كنونی
زنان و مردان كارتن خواب از سوی كارشناسان اجتماعی عنوان می‌شود.
بر اساس آمار اعلام شده و رسمی، زنان كارتن خواب 2 درصد از
كل افراد كارتن خواب را تشكیل می‌دهند و متوسط سنی آنها 25 تا 45 سال
است. اما اینطور كه معلوم است و از اظهارنظرهای همراه با نگرانی مسئولان
شهری بر می‌آید، تعداد این زنان روز به روز در حال افزایش است؛ زنانی كه چه
معتاد باشند چه نباشند، علاوه بر تمام مشكلاتی كه همه كارتن‌خواب‌ها
دارند، نگاه افراد جامعه و هنجارهای آن را هم باید از جمله گرفتاری‌های
آنها دانست كه حتی گاه باعث می‌شود سرپناه‌های كوچكی كه برای آنها ساخته
می‌شود از سوی افرادی كه در محله‌های این كمپ‌ها زندگی می‌كنند مورد هجوم
قرار بگیرند.
در جدول زیر تعدادی از اظهارنظرهای كارشناسان اجتماعی و مسئولان را در مورد وضعیت كارتن‌خواب‌ها در كشور می‌خوانید.
|
نام
|
سمت / عنوان
|
اظهارنظر
|
|
مرتضی طلایی
|
رییس كمیسیون فرهنگی ـ اجتماعی شورای شهر تهران
|
به نظر می‌رسد، همین حالا هم ظرفیت مراكز فعلی
نگهداری كارتن خواب‌های معتاد و غیرمعتاد زن شهرداری به طور كامل مورد
استفاده قرار نمی‌گیرد، اما معمولا در برخی از مقاطع سال فضای موجود
نگهداری موقت كارتن خواب‌ها با نیاز جامعه برابر نیست كه البته این شرایط
موقتی است. نمی‌توان در همه نقاط شهر برای زنان و مردان كارتن خواب مراكزی
را ایجاد كرد، چرا كه شرایط اجتماعی ما این اجازه را نمی‌دهد. متاسفانه
شرایط خانواده و بنیاد اجتماعی آن در جامعه دچار مشكلات عدیده‌ای شده و
آمار قابل توجه طلاق در جامعه، افزایش تعداد زنان سرپرست خانوار، زنان
كارتن خواب و معتاد را به همراه دارد.
|
|
عباس دیلمی‌زاده
|
مدیرعامل یكی از انجمن‌های خیریه فعال در حوزه كارتن‌خواب‌ها
|
این مركز، تنها سرپناه موجود در تهران برای اقامت
شبانه زنان معتاد كارتن خواب محسوب می‌شود كه به معتادان محله‌های شوش،
مولوی و دروازه غار خدمات ارائه می‌كند. سازمان بهزیستی و انجمن با سنجش
پراكندگی جمعیت زنان معتاد در منطقه، این محل را انتخاب كرده‌اند و این
سرپناه پیشتر در محله‌ای دیگر هم راه‌اندازی شده بود، اما با مشكلاتی كه
مردم به وجود آوردند، تعطیل شد. آوارگی این زن‌ها مسلما باعث گسترش بیشتر
انواع آسیب‌های اجتماعی خواهد شد. متولیان درمان اعتیاد، باید سیاستشان را
در قبال این زن‌ها معلوم كنند كه با حمایت از آنها موافقند یا نه؟ اگر
جواب مثبت است چقدر برای تامین نیازهای اولیه سرپناه دادن به آنها، مثل
تامین امنیت و مكان مناسب برای اقامتشان تلاش می‌كنند؟
|
|
فرهاد اقطار
|
مدیركل دفتر پیشگیری از اعتیاد بهزیستی
|
سرپناه بر اساس تعریف علمی آن، باید نزدیك‌ترین
محل به پاتوق معتاد باشد و به همین دلیل انتقال چنین مركزی به خارج از شهر
كاملا اشتباه و بی‌معناست. مردم باید بپذیرند كه با انكار آسیب‌های
اجتماعی نمی‌شود آنها را پاك كرد و دیر یا زود خودشان هم گرفتار می‌شوند.
اگر انجمن پیش از تاسیس مركز با معتمدان محل مشورت می‌كرد و نسبت به لزوم
تاسیس چنین مركزی آگاهشان می‌كرد، شاید امروز واكنش اهالی محل نسبت به این
مركز كاملا متفاوت بود و حتی در اداره آن مشاركت می‌كردند.
|
|
طه طاهری
|
قائم مقام دبیركل ستاد مبارزه با مواد مخدر
|
شهرداری همانند جمع‌آوری مردان كارتن خواب و
معتاد برای جمع‌آوری زنان معتاد و كارتن خواب هم مسوولیت دارد. اگر چه
تعداد زنان كارتن خواب و ولگرد كه معتاد هم باشند، زیاد نیست، اما باید
برای این افراد هم تدابیر لازم اندیشیده شود. در حال حاضر چند محل برای
زنان به عنوان كمپ موقت نگهداری فعال است، اما این كمپ‌ها در تهران و
شهرهای دیگر بنا بر ظرفیت و نیز تعداد زنان معتاد كارتن خواب افزایش
می‌یابد.
|
|
رسول خادم
|
عضو شورای شهر تهران
|
تعدادی از كارتن خواب ها دچار بیماری هایی همچون
هپاتیت و ایدز هستند اما بیمارستان های وزارت بهداشت به دلیل عدم اعتبار،
آنها را پذیرش نمی‌كنند.
|
|
نصرت الله داهی
|
رییس سرای احسان كهریزك
|
همه نوع بیماری را می توان میان كارتن خواب ها
پیدا كرد. از گال و شپش گرفته تا ایدز و هپاتیت . نصرت الله داهی می
افزاید در حال حاضر 7 مورد بیمار ایدزی در مركز وجود دارد. اكثر مددجویان
منتقل شده به این نهاد نیازمند درمان ارتوپدی و جراحی هستند كه به
بیمارستان های شهر منتقل می شوند و هزینه ها نیز یا توسط سرای احسان
كهریزك یا كمك نیكوكاران پرداخت می‌شود.
|
|
محمد علی دادخواه
|
وكیل دادگستری
|
از نظر قانون كارتن خوابی جرم محسوب نمی‌شود چون
تكالیف دولت هاست كه باید در خصوص تامین امنیت و بهداشت و فرهنگ افراد
جامعه اقدام كنند و این برمی‌گردد به عدم اجرای تكالیف دولتها. مضاف بر
اینكه برابر اصل قانونی بودن جرم و مجازات ما جرمی به نام كارتن خوابی
نداریم. ذات ولگردی در نهایت به عنوان كسی كه شغل و اقامتگاه مشخصی ندارد،
قابل تعقیب است اما كارتن خواب كسی است كه اجتماع نتوانسته شغل برایش
تامین كند و این چیزی نیست كه قابل تطبیق با مورد ولگردی باشد.
|