مقام معظم رهبری در پاسخ به پرسش‌های مطرح شده از ایشان در رابطه با احکام پیاده‌روی و زیارت اربعین، نظرات‌شان را بیان داشتند.
در آستانه فرا رسیدن ایام اربعین حسینی، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری پاسخ‌های معظمُ‌له در رابطه با اخذ روادید، استفاده از گذرنامه دیگران، اجازه گرفتن از پدر، سفر فرد بدهکار، حضور در کربلا در روز اربعین و ... را به شرح ذیل منتشر کرده است.
با توجه به مسائل روز، آیا زیارت اربعین در این برهه از زمان واجب است؟
زیارت اربعین مستحب است.
حکم اخذ روادید برای زیارت اربعین چیست؟
در هر صورت رعایت قوانین و مقررات لازم است.
ایام زیارت اربعین نزدیک است و فرصت کافی برای گرفتن گذرنامه موجود نیست. آیا بنده می‌توانم با گذرنامه برادرم با رضایت او به زیارت اربعین بروم؟ آیا رفتن به این زیارت منع شرعی دارد؟
در هر صورت رعایت قوانین و مقررات لازم است و تخلف از آن جایز نیست.
دیده شده در ایام اربعین یا غیر آن، زائرین برای خرید ارز از صرافی‌های غیرمجاز اقدام به خرید ارز می‌کنند، آیا خرید از صرافی‌های غیر مجاز حرام است؟
تابع قوانین مربوط است.
با توجه به سفارشات ائمه (علیهم السلام) و ثواب زیارت اربعین، مادر ۶۵ ساله اینجانب علاقه‌مند به سفر زیارت اربعین است. اما از آنجا که اخیراً بیمار بوده‌اند به علت ضعف جسمی و به علت احتمال عود بیماری و سخت‌تر شدن بیماری در صورت عود آن، اطبا ایشان را از این سفر منع کرده‌اند. حکم سفر ایشان برای زیارت اربعین چیست؟
اگر ضرر قابل توجه برای ایشان داشته باشد، جایز نیست.
من دانشجوی ترم آخر دانشگاهم. دوست دارم برای اربعین عازم کربلا شوم؛ مطمئناً پدرم به خاطر شلوغ بودن در حین اربعین و برخی مسائل دیگر اجازه نمی‌دهد. آیا میشود بدون اطلاع خانواده حرکت کرده و در حین سفر به آنها اطلاع دهم؟
اجازه گرفتن از پدر واجب نیست، ولی نباید به گونه‌ای عمل کنید که موجب ایذاء ایشان شود.
فردی که به خویشان و یا دوستان بدهکار است، آیا می‌تواند به زیارت اربعین مشرف شود؟
اگر زمان ادای قرض نرسیده و یا قرض دهنده به شما مهلت برای پرداخت قرض بدهد اشکالی ندارد و در صورتی که زمان ادای آن رسیده و بتوانید بدهی خود را بدهید و طلبکار هم مطالبه کند، اول قرض خود را پرداخت نمایید. و اگر مکلف به قصد ترک واجب مثل نپرداختن دینی که وقت پرداختش رسیده است به سفر برود، نمازش تمام است؛ اما اگر بدون این قصد سفر می‌رود هرچند مستلزم ترک واجب میشود، نماز شکسته است.
خانمی هر ساله روز اربعین نذر پخت غذا دارد، امسال قصد پیاده‌روی اربعین داشته و روز اربعین در عراق است؛ تکلیف و نحوه ادای نذرش چگونه است؟
اگر صیغه نذر شرعی نخوانده است، عمل به نذر واجب نیست، ولی اگر صیغه نذر با مراعات شرایط شرعی خوانده است، باید همان گونه که نذر کرده عمل کند و تخلف از آن جایز نیست.
آیا سفر زیارت اربعین برای طلاب و دانشجویان در ایام تحصیلی اشکال دارد؟
تابع قوانین و مقررات مربوط است.
آیا میشود کسی که روز اربعین نذری دارد، آن را روز قبل اربعین انجام دهد؟
اگر صیغه مخصوص نذر را ـ که در رساله‌های عملیه ذکر شده است ـ نخوانده، عمل به آن لازم نیست و می‌تواند تغییر دهد، ولی اگر با لفظ مخصوص خوانده شده و مربوط به روزهای معینی بوده، باید بر طبق آن عمل کند.
من با چند نفر از دوستان برای ایام اربعین پولی را جمع کرده‌ایم که مقداری از آن باقی مانده و تا اربعین دیگر بلا استفاده است و فقط به شرط استفاده از اربعین جمع شده است؛
۱- آیا میشود این پول را به عنوان سپرده در بانک گذاشت و از سود حاصل از آن برای اربعین سال دیگر استفاده کرد؟
۲- در حال حاضر در حساب قرض الحسنه است، آیا قرض الحسنه بانک مشکل دارد؟
۱. اگر با رضایت صاحبان پول باشد و سود تحت عنوان یکی از عقود اسلامی دریافت شود، اشکال ندارد
۲. قرض‌الحسنه اشکال ندارد.
مقداری پول برای لیوان، چای ، قند و ... توسط مردم جهت برگزاری مراسم اربعین اهدا شده که کمی از آن باقی مانده است. آیا میشود مقدار باقی مانده را جهت برگزاری مراسم ابی‌عبدالله (ع) در بقیه طول سال مصرف نمود یا باید نگهداشته و جهت مراسم اربعین سال آینده استفاده گردد؟
تابع رضایت اهداکنندگان است.
با توجه به فضای معنوی سفر و زیارت اربعین آیا بنده به عنوان مدیر دبیرستان می‌توانم به دانش آموزانی که قصد عزیمت به زیارت اربعین دارند اجازه بدهم یا نه؟
تابع قوانین مربوط است.
آیا وضو گرفتن با آب معدنی که برای زوار اربعین نذر شده و مشخص نشده که برای خوردن است یا کار مشخص دیگر و نذر عام زوار می‌باشد، اشکال دارد؟
در فرض سؤال جایز نیست، مگر این که بداند مالک آب رضایت دارد.
در اربعین حسینی در موکب‌هایی که در نجف، کربلا و مسیر حرکت زائران حسینی برپا میشود، تعدادی از زائران به عنوان خدمه به صورت ثابت در این موکب‌ها جهت خدمت‌رسانی انجام وظیفه می‌کنند. از آنجا که این افراد غالباً از اقشار کم درآمد بوده و از طرفی زائر اربعین نیز محسوب می‌شوند، سؤال موکب‌داران این است که آیا می‌توان برای اعزام نیروهای خدمه بابت تهیه ویزا، هزینه رفت و برگشت آنها را از نذورات مردمی که در خصوص مراسم اربعین حسینی اهدا می‌گردد تأمین نمود؟
تابع نیت اهداکنندگان است و اگر قصد آنان مطلق باشد مشکلی ندارد.
در خصوص زیارت اربعین، آیا باید روز اربعین در کربلا حضور داشت یا اینکه روز قبل یا بعد نیز ثواب اربعین را دارد؟
انجام زیارت سیدالشهداء (علیه‌السلام) در هر زمان مستحب و دارای ثواب عظیم است، ولی ثواب زیارت زمان خاص، مختص به انجام زیارت در همان زمان خاص است؛ البته انجام زیارت قبل یا بعد از آن موقع به رجاء آن ثواب مخصوص، مانعی ندارد.
مدیر کاروان پیاده اربعین حسینی هستم، مسیر نجف تا کربلا را پیاده طی می‌کنیم و قبل از اربعین وارد کربلا می‌شویم. آیا ماندن در روز اربعین برای زیارت اربعین ضروری است یا اینکه به خاطر ازدحام جمعیت در کربلا میشود قبل از اربعین زیارت انجام داد و روانه ایران شد؟
شرعاً اشکال ندارد، مگر عقدی بین مسئولین کاروان و افراد کاروان بسته شده باشد که روز اربعین در کربلا باشند.
در ایام اربعین به علت ازدحام شدید، ورود به حرم حسینی(ع) و گاهی بین‌الحرمین بسیار دشوار و برای برخی ناممکن است، و گاهی موجب اذیت دیگران میشود. در این شرایط آیا خواندن زیارت از محدودۀ اطراف حرم کافی است؟
در فرض مذکور کفایت می‌کند.
تشرف بانوان به مشاهد مشرفه در زمان عادت ماهانه چه حکمی دارد؟
بنابر احتیاط واجب توقف حائض در حرم حضرات معصومین (علیهم السلام) یعنی زیر گنبد و رواقی که ضریح مطهر در آن واقع شده است، جایز نیست؛ ولی توقف در رواق‌ها و قسمت‌های متّصل به حرم اگر مسجد نباشد، اشکال ندارد.
آیا پوشیدن لباس مشکی تا اربعین حسینی اشکالی دارد؟ (کراهت دارد؟)
پوشیدن لباس مشکی در ایام عزاداری خاندان عصمت و طهارت (علیهم السلام) به منظور تعظیم شعائر الهی و اظهار حزن و اندوه موجب ترتب ثواب الهی است.
کار کردن در روز اربعین مشکل دارد ؟
فی نفسه اشکال ندارد.
آیا اسباب کشی در ایام اربعین اشکالی دارد یا نوعی بی احترامی محسوب میشود؟
فی نفسه اشکال ندارد.