پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : امید کریمی: مهمترین معضل تهران، ترافیک است؛ اعصاب و روان مردم را بهم ریخته است و البته متهم اصلی آلودگی هوا هم هست. مطابق یک امار نه چندان رسمی هرسال 200 ساعت از عمر شهروندان تهرانی در ترافیک تلف میشود. اما اصلی‌ترین راه کاهش ترافیک استفاده از حمل و نقل عمومی است، توسعه حمل و نقل عمومی به اشکال مختلفش در تهران البته که مفید نبوده است؛ حتی وضع موجود را هم حفظ نکرده و تنها از فاجعه بدتر، پیشگیری کرده است.
محسن پورسیدآقایی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار تهران در بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات با حضور در غرفه گروه رسانه‌ای خبر، به سوالات خبرآنلاین درباره راه‌های کاهش ترافیک و برنامه‌های توسعه‌ای شهرداری تهران برای حمل و نقل عمومی پاسخ داد. او از احتمال جایگزینی ال‌آرتی (قطار برقی سبک شهری تندرو) خبر داد. مشروح مصاحبه را در ادامه می‌خوانید؛
همه می‌دانند بزرگترین مشکل تهران ترافیک است و همه هم البته راه حل آن را استفاده از حمل و نقل عمومی می‌دانند اما خیابان‌های چقدر ظرفیت دارند که بتوانیم حمل و نقل عمومی را گسترش دهیم؟
ببینید اولین نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد این است که اتفاقا ظرفیت خیابان‌های تهران زیاد هم هست و این شهر در مقایسه با بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا خیابان‌ها بزرگراه‌های بسیار زیادی دارد، اشکال اصلی که در تهران وجود دارد این است که ماشین زیادی در شهر تردد می‌کند، اگر هم بر این موضوع غلبه نکنیم هرچقدر خیابان‌های تهران را گسترش دهیم نمی‌توانیم مسئله ترافیک را حل کنیم.
پس اگر راه حل ترافیک چه چیزی است؟
به لحاظ زیرساختی باید حمل و نقل عمومی را توسعه دهیم، به لحاظ فرهنگی هم مردم را قانع کنیم که از حمل و نقل عمومی استفاده کنند و به لحاظ مقرراتی هم باید کاری کنیم که حمل و نقل شهری گران باشد، الان نکات جدی‌ای که در تهران با آن مواجه هستیم و باید حل شود پارکینگ خودرو است. مثلا الان یک مغازه‌داری صبح اول وقت خودروی خود را می‌گذارد جلوی مغازه‌اش، بعد مشتری‌هایی که می‌خواهند آنجا پارک کنند به جای دیگری می‌روند که پارک کنند، حتما باید کاری کنیم که کسی نتواند صبح تا شب ماشینش را جایی پارک کند چون آن جای پارک برای افرادی است که برای خرید مراجعه کرده‌اند. پس به طور کلی باید توسعه حمل و نقل عمومی، فرهنگ سازی و قیمت‌گذاری پارکینگها را دنبال کنیم.
منظورتان فقط قیمت‌گذاری پارکینگها است یا نه مثلا می‌گویید برای برخی اتوبان‌ها عوارض هم مشخص شود؟
بله در خیلی از کشورها برای کنترل ترافیک اینکار را می‌کنند.
اما اینکار منجر به ایجاد نارضایتی میشود، در دوره قبل هم به علت اعتراضات، شهرداری از تعیین عوارض برای طبقه دوم بزرگراه صدر منصرف شد. فکر می‌کنید امکان این کار وجود داشته باشد؟
ببینید من فکر می‌کنم اگر مردم قانع شوند که عوارض گرفته شده به نفع توسعه حمل و نقل عمومی خودشان خرج میشود نارضایتی ایجاد نمی‌شود. مردم فقط در مواردی اعتراض می‌کنند که نمی‌دانند پولی که دارند هزینه می‌کنند کجا می‌رود. البته باید اینکار را جایگزین طرح ترافیک کنیم، این کاری که برای منطقه مرکزی شهر طرح ترافیک می‌گذاریم عوارض بلندمدت اجتماعی دارد، عملا بخشی از مردم دیگر از آن منطقه رفته‌اند.
یعنی یکی از دلایلی که منطقه 6، 7 و 12 خالی شدند به همین علت است؟
بله یک علت این موضوع همین است، چون مردم احساس کردند که نمی‌توانند از خودرو خود استفاده کنند، در بقیه دنیا معمولا به جای محدودیت گذاشتن، مسئله را با قیمت گذاری مدیریت می‌کنند. با این مکانیزم افراد ترجیح می‌دهند از حمل و نقل عمومی استفاده کنند مگر اینکه کار واجبی داشته باشند.
شما روی حمل و نقل عمومی خیلی تاکید کردید، دو بخش اصلی این موضوع هم اتوبوس و مترو است. در دوره قبلی خیلی تلاش شد که با خطوط «بی آر تی» بخشی از نیازهای مردم بر طرف شود، اما مردم از برخی از این خطوط نارضایتی دارند، مثلا خط بی‌ارتی بزرگراه امام علی یا چمران. شما چه برنامه‌ای در این رابطه دارید؟
BRT سیاست درستی بوده و ما باید نواقصش را برطرف کنیم، البته باید در نظر گرفته شود هر خطی که برای «بی آر تی» بسته میشود اتوبوس بتواند در آن بیشتر از خودروهای شخصی جمعیت جابجا کند. به همین دلیل برخی از انتقادات وارد است، مثلا الان در اتوبان امام علی یک خط را بسته‌ایم و در آن هر 15 دقیقه یک اتوبوس رد میشود و این یعنی اط ظرفیت آن خط استفاده نمی‌شود. ولی راه حل این نیست که کلا این خطوط را جمع کنیم باید مسئله کمبود اتوبوس را حل کنیم و کاری کنیم جمعیت بیشتری در «بی آر تی» ها جابجا شوند.
ماجرای استفاده از «ال آر تی» و مونوریل به کجا می‌رسد؟
اینها مدل‌های مختلف حمل و نقل ریلی هستند و ما متاسفانه در تهران فقط به سمت مترو رفتیم که گرانترین نوع حمل و نقل ریلی شهری است، در صورتی که LRT با یک سوم یا یک یک‌چهارم هزینه مترو ساخته شود. پس ما به خطوط ال‌آرتی هم توجه می‌کنیم و در جاهایی که نیاز باشد از آن استفاده می‌کنیم.
یکی از خطوطی که بسیار جنجالی شده بود، طرح خط متروی ولیعصر بود. فکر می‌کنید بتوان با «ال آر تی» این موضوع را حل کرد؟
این را مشاور پروژه باید مطالعه کند. چون یک طرحی که وجود دارد این است که «بی آر تی» تجریش تا راه آهن به «ال آر تی» تبدیل شود که فضای فعلی را ۲ متر کاهش می‌دهد یعنی یک لاین به خطوط ماشین اضافه میشود. ولی در رابطه با مترو جهاد به تجریش هم مطالعاتی انجام شده است و باید هزینه‌ها و مشکلاتش بررسی شود.
تهران 9 خط مترو دارد، پیشنهاد شده بود که 17 خط دیگر هم اضافه شود. فکر می‌کنید امکان طراحی خطوط جدید به مترو وجود دارد یا با توجه به هزینه‌های مترو این خطوط کافی است؟
ببینید 2 بحث وجود دارد؛ یکی این است که در حوزه خطوط مورد نیاز تهران بازنگری شود، چون الان دیگر نوع نیازهای تهران تغییر کرده است. بحث دوم درباره ساخت این خطوط جدید است، واقعیت این است که بر اساس برآورد ما تهران 15 خط جدید مترو نیاز دارد. الان از 194 کیلومتر از مترو بهره‌برداری شده است، خطوط 6 و 7 هم ساخته‌ایم و باید به بهره‌برداری برسد وسعت متروی تهران به حدود 240 کیلومتر می‌رسد. ولی در رابطه با داشتن اعتبار برای ساخت مترو باید یک راهکار جدی داشته باشیم، الان برای تکمیل همین 7 خط فعلی 22 هزار میلیارد تومان اعتبار لازم است، یعنی به طور میانگین در ااین سال باید سالی 5500 میلیارد تومان اعتبار بدهیم.