پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : بررسی نسبت جمعیتی ۱۰ شهر کم جمعیت در سال ۱۳۹۵ در کشور نشان میدهد این ۱۰ شهر بر روی هم فقط یک صدم درصد از جمعیت شهری کشور را به خود اختصاص داده‌اند و این در حالی است که شهر تهران به تنهایی ۱۴.۷ درصد از جمعیت شهری کشور را درون خود جای داده است.
به گزارش انتخاب به نقل از پول نیوز، جمعیت کشور به طرز کاملا نامتوازنی بین شهرها و روستاها توزیع شده است. بیش از یک چهارم جمعیت کشور در کلان شهرها زندگی میکنند. اما منظور از کلانشهر دقیقا چیست؟
تهران بزرگ‌ترین کلانشهر کشور با هشت میلیون و ۶۹۳ هزار و ۷۰۶ نفر است. بعد از شهر تهران شهر مشهد به عنوان مرکز استان خراسان رضوی بیشترین جمعیت کشور را در خود جای داده است. این شهر در سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵، سه میلیون و هزار و ۱۸۴ نفر جمعیت داشته است.
شهر اصفهان با یک میلیون و ۹۶۱ هزار و ۲۶۰ نفر، شهر کرج با یک میلیون و ۵۹۲ هزار و ۴۹۲ نفر، شیراز با یک میلیون ۵۶۵ هزار و ۵۷۲ نفر، شهر تبریز با یک میلیون و ۵۵۸ هزار و ۶۹۳ نفر، قم با یک میلیون و ۲۰۱ هزار و ۱۵۸ نفر و شهر اهواز نیز با یک میلیون و ۱۸۴ هزار و ۷۸۸ نفر در رتبههای بعدی قرار دارند.
کرمانشاه می‌تواند کلانشهر شود
کرمانشاه لب مرز ایستاده است. ۹۴۶ هزار و ۶۵۱ نفر جمعیت دارد و این یعنی بیشترین شانس را برای تبدیل شدن به کلان شهر در سرشماری بعدی دارد اما آیا واقعا تبدیل شدن مرکز استانی که همواره طلایه‌دار نرخ بیکاری در کشور بوده، به کلانشهر، فعل درستی است؟
ظرفیت پایتخت تکمیل است
بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن شهر، تهران به تنهایی ۱۴.۷ درصد از جمعیت شهری کل کشور را در خود جای داده است. البته مقایسه نسبت جمعیتی هر کدام از کلان شهرها به جمعیت کل کلان شهرها در سال ۱۳۹۵ موضوع دیگری است که باز هم تهران در آن، طلایه‌دار است. شهر تهران به تنهایی ۴۱.۹ درصد از جمعیت کلان شهرها را در خود جای داده است. مشهد با ۱۴.۵ درصد و اصفهان نیز با ۹.۴ درصد از این نظر در رتبه های بعدی هستند.
۳۵ درصد جمعیت شهری در ۸ کلان شهر ساکن هستند
بررسی سهم کلانشهرها از جمعیت شهری نشان میدهد در سال ۱۳۹۰ کلانشهرها ۳۶.۲ درصد از جمعیت شهری را درون خود جای داده‌اند در حالی که این نسبت در سال ۱۳۹۵ به ۳۵.۱ درصد کاهش یافته است.
همچنین بررسی سهم کلانشهرها نسبت به جمعیت کل کشور در سال ۱۳۹۰ نشان میدهد که ۲۵.۸ درصد از جمعیت کل کشور در کلانشهرها زندگی کردهاند. بنابراین در این سال بیش از یک چهارم جمعیت کشور در کلانشهرها ساکن بودهاند. این نسبت در سال ۱۳۹۵ رشد اندکی داشته و به ۲۶ درصد رسیده است.
در سال ۱۳۹۵ در مجموع ۱۲۴۲ شهر در کشور داشتهایم که هشت کلان شهر ذکر شده ۳۵ درصد از جمعیت شهری کل کشور را در خود جای داده است و ۶۵ درصد از جمعیت شهری در ۱۲۳۴ شهر ساکن بودهاند.
۵ سال است که کلانشهرهای ایران ثابت‌اند
بررسی نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰ نشان میدهد که در سال ۱۳۹۰ هم مانند سال ۱۳۹۵ فقط هشت شهر در کشور بیشتر از یک میلیون نفر جمعیت داشته و کلانشهر قلمداد میشدهاند.
در سال ۱۳۹۰ شهر تهران با هشت میلیون و ۱۵۴ هزار و ۵۱ نفر، مشهد با دو میلیون و ۷۴۹ هزار و ۳۷۴ نفر و اصفهان با یک میلیون و ۷۵۶ هزار و ۱۲۶ نفر بیشترین جمعیت را در بین شهرهای ایران داشتهاند. همچنین شهر کرج به عنوان مرکز استان تازه تاسیس البرز با یک میلیون و ۶۱۴ هزار و ۶۲۶ نفر، تبریز با یک میلیون و ۴۹۴ هزار و ۹۹۸ نفر، شیراز با یک میلیون و ۴۶۰ هزار و ۶۶۵ نفر، اهواز با یک میلیون و ۱۱۲ هزار و ۲۱ نفر و شهر قم با یک میلیون و ۷۴ هزار و ۳۶ نفر از این نظر در رتبههای بعدی قرار دارند.
جمعیت شیراز رو به افزایش است
بررسی کلانشهرها در سال ۱۳۹۰ و ۱۳۹۵ نشان میدهد که در طی این پنج سال شهر شیراز از نظر جمعیتی از شهر تبریز و شهر قم از شهر اهواز پیشی گرفته است و شهرهای شیراز و قم هر کدام یک رتبه سیر صعودی داشته اند.
سومار و بلاوه کمترین جمعیت کشور را در خودجای داده‌اند
نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن همچنین نشان میدهد در سال ۱۳۹۵ شهرهای سومار در استان کرمانشاه با ۱۸۰ نفر، بلاوه در استان ایلام با ۲۶۴ نفر و گزنک در استان مازندران با ۳۱۹ نفر کمترین جمعیت را در بین شهرهای ایران دارند.
شهر فریم در استان مازندران با ۳۶۹ نفر، ماسوله در استان گیلان با ۳۹۳ نفر، نیک پی در استان زنجان با ۴۵۵ نفر، چناره و بابارشانی در استان کردستان به ترتیب با ۴۵۵ و ۵۰۹ نفر، خضرآباد در استان یزد با ۵۳۵ نفر و شهر گراب سفلی در استان کهگیلویه و بویراحمد نیز با ۵۴۵ نفر از این نظر در رتبههای بعدی جای دارند.
بررسی نسبت جمعیتی ۱۰ شهر کم جمعیت در سال ۱۳۹۵ در کشور نشان میدهد این ۱۰ شهر بر روی هم فقط یک صدم درصد از جمعیت شهری کشور را به خود اختصاص داده‌اند و این در حالی است که شهر تهران به تنهایی ۱۴.۷ درصد از جمعیت شهری کشور را درون خود جای داده است.
گفتنی است این توزیع نامتوازن در جمعیت شهری عوامل متعددی دارد که تبدیل برخی روستاها با بافت روستایی به شهر یکی از این دلایل است هر چند که در بحث جمعیت شهری بحث مهاجرت نیز نباید از نظر دور بماند.