شوک سوم به بازار مسکن

بانک مرکزی هفته پیش در گزارشی از تحولات بازار مسکن درشهر تهران،خبر از رشد ٢/٩ درصدی معاملات مسکن در شهریورماه نسبت به ماه مشابه سال قبل داد و همزمان هم از رشد ٧/٩ درصدی قیمت مسکن خبر داد تا نشان دهد رونق به بازار مسکن بازگشته است و دیگر خبری از رکودی که فعالان بازار از آن صحبت می‌کنند، نیست.

اعتماد نوشت: در این گزارش بانک مرکزی اعلام شده بود که در شهریور ماه سال ١٣٩٦ حجم معاملات واحدهای مسکونی و متوسط قیمت خرید و فروش یک مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران به ترتیب به ٥/١٥ هزار فقره و ٦/٤٧ میلیون ریال رسید که نسبت به ماه مشابه سال قبل به ترتیب ٢/٩ و ٧/٩ درصد افزایش نشان می‌دهد. بررسی تحولات بازار اجاره‌بهای مسکن در شهریور ماه سال ١٣٩٦ نیز موید تغییر متناسب اجاره‌بها با نرخ تورم در این دوره است، به طوری که شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و در کل مناطق شهری نسبت به ماه مشابه سال قبل به ترتیب ٦/٨ و ٦/٧ درصد رشد را نشان می‌دهد.

همزمان وزارت راه و شهرسازی خبر از تغییراتی در برنامه تسهیلاتی مسکنی داد و معاونان وزیر راه و شهرسازی با اعلام‌های جسته و گریخته خبر از روی خوش دولتی در بحث تسهیلات مسکن دادند تا شاید بالاخره بعد از چند سال مسکن وارد فازی جدید شود؛ فازی که اگر همه خانه به دوشان را خانه‌دار نمی‌کند اما می‌تواند تعداد اندکی را صاحبخانه کند.

در عین حال پیگیری‌ها از تغییرات در تغییر یا بهتر است بگویم کاهش نرخ سود وام مسکن کار را به جایی رساند که مسوولان مسکنی در آستانه همایشی که بسته سیاست‌های مسکنی را نشانه گرفته است خبر از اعلام تغییرات در هفته آینده بدهند. پس از دو تصمیم وزارت مسکن و شهرسازی از افزایش تسهیلات مسکن تا کاهش نرخ سود تسهیلات مسکن یکم، این سومین شوک به بازار مسکن است که در هماهنگی دو دستگاه یعنی وزارت مسکن و شهرسازی وبانک مرکزی، اجرایی خواهد شد.

رخت نو  بر سیاستگذاری‌های گذشته

حامد مظاهریان، معاون وزیر راه و شهرسازی که مسوول مستقیم بحث مسکن در وزارت راه و شهرسازی است که اخیرا از سیاست‌های تازه دولت برای رونق بخشیدن به بازار مسکن خبرداده، در عین حال گفته است که جزییات سیاست‌های جدید اعطای وام مسکن در هفته آینده اعلام می‌شود.

آن‌طور که مظاهریان گفته به زودی هفدهمین همایش سیاست‌های توسعه مسکن با حضور وزیر راه وشهرسازی، شهردار تهران و مدیرعامل بانک‌مسکن برگزار خواهد شد و در این همایش تامین مالی مسکن یکی از مهم‌ترین پانل‌های تخصصی همایش سیاست‌های توسعه مسکن است که با توجه به حضور مدیران بانک مسکن در این همایش، سیاست‌های نوین اعطای وام مسکن اعلام خواهد شد.

 شاید به همین دلیل است که یک هفته مانده به برگزاری این همایش، وزیر راه و شهرسازی معاون جدیدش در بخش پولی و مالی را دیروز منصوب کرد و برای محمدهاشم بت‌شکن، مدیرعامل بانک مسکن حکم مشاوری وزیر راه و شهرسازی در امور بانکی و پولی را امضا کرد تا نشان دهد برای این بخش تصمیم‌های خاصی دارد.

البته مظاهریان برگزاری این همایش را فرصتی برای ارایه نظریات دولت در بخش‌های مرتبط با حوزه مسکن در یک محیط علمی و دانشگاهی خوانده و گفته است که دولت آماده شنیدن نقدها از محافل تخصصی است.

مظاهریان با اظهار امیدواری نسبت به جمع‌بندی در خصوص نظام تامین مالی و مسکن اقشار کم‌درآمد، یادآور شده است: «سیاست زمین، شهرسازی، اقتصادشهر و بازار مسکن در پانل‌های تخصصی در همایش دو روزه سیاست‌های توسعه مسکن با حضور نمایندگان بخش خصوصی مورد واکاوی و جمع‌بندی قرار خواهد گرفت. موضوع این همایش با پیش‌فرض اصلاح سیاست‌ها برگزار می‌شود و هدف اصلی این همایش اصلاح و تدوین سیاست‌های دولت در یک محیط کاملا آزاد و تخصصی است. به همین دلیل پیش‌بینی شده است تا بخش خصوصی در همه پانل‌ها حضور داشته باشد و گفت‌وگو درباره مسائل بخش مسکن شکل گیرد. بازار مسکن نیز یکی دیگر از محورهای این همایش است که برای نخستین‌بار با حضور نمایندگان بخش خصوصی، مدیران دولتی و اساتید دانشگاه به تحلیل وضعیت کنونی و آتی بازار مسکن خواهد پرداخت.»

جالب اینجاست که معاون وزیر راه و شهرسازی از حضور شهردار و معاونان شهرداری در هفدهمین همایش سیاست‌های توسعه مسکن خبر داده و گفته است: «امسال با توجه به نزدیکی دولت و شهرداری، شاهد حمایت شهرداری از این همایش و حتی حضور شهردار در مراسم افتتاحیه خواهیم بود.»

صندوق پربار مسکن

 هر چند که مظاهریان به عنوان مسوول مستقیم بخش مسکن اشاره زیادی به موضوع تغییرات در بسته مسکنی دولت نکرده است اما عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی در شرایطی که هنوز هیچ بحثی در مورد بسته تسهیلاتی مسکن نشده است در جمع خبرنگاران گفته است: «کاهش مدت بازپرداخت تسهیلات مسکن نیازمند بررسی بیشتر در بانک مرکزی است.»

وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه پیگیر کاهش دوره بازپرداخت دریافت تسهیلات وام خرید مسکن هستم، همچنین گفته است: «وزارت راه‌و‌شهرسازی به دنبال کاهش مدت بازپرداخت تسهیلات خرید مسکن است و این موضوع نیازمند بررسی‌های بیشتر در بانک‌مرکزی است. دریافت تسهیلات ٨٠ میلیون تومانی برای یک نفر و ١٦٠ میلیون تومانی برای زوجین جوان از طریق حساب پس انداز صندوق خانه یکم در بافت‌های فرسوده شهری تهران با نرخ سود تسهیلات ٨ درصدی شرایط مناسبی را برای متقاضیان خرید مسکن فراهم کرده است. استقبال خوبی برای سپرده‌گذاری در صندوق پس‌انداز مسکن یکم شده و آمارها نشان می‌دهد بیش از ٢٦٠ هزار نفر در این صندوق پس‌انداز کرده‌اند.»

او همچنین درباره سیاست تسهیل دریافت وام خرید مسکن هم گفته: هرچند میزان سپرده متقاضیان در این صندوق هر ٦ ماه دو برابر می‌شود، اما وزارت راه‌و‌شهرسازی به دنبال کاهش این مدت بوده و این موضوع نیازمند بررسی‌های بیشتر در بانک‌مرکزی است.

وزیر راه و شهرسازی همچنین درباره واگذاری واحدهای مسکن مهر نیز به متقاضیان گفته است: «پروژه مسکن مهر در مراحل پایانی قرار دارد و به تدریج با آماده شدن این واحدها به خصوص در شهر جدید پردیس، واحدهای آماده به متقاضیان واگذار می‌شود.»

آخوندی درباره مسکن‌اجتماعی هم گفته: «طبق مصوبه هیات دولت و در برنامه ششم توسعه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی مسوول اجرای طرح مسکن‌اجتماعی و حمایتی با سایر نهادهای مرتبط است و اکنون بنیاد مسکن در حال پیگیری تامین منابع مالی از سازمان برنامه و بودجه است.»