واکنش چند سال پیش ظریف به انتشار مطالب جلسه محرمانه: تو مکن تهدیدم از کشتن که من/ تشنه زارم به خون خویشتن

حمید چوپانی: ظریف بیش از سه سال پیش در مقابل هجمه برخی مدعیان ولایتمداری که اقدام به انتشار دروغ مطالب محرمانه کرده بودند؛ به زبان مولانا با نهایت شهامت بیان داشت که « تو مکن تهدیدم از کشتن که من/ تشنه زارم به خون خویشتن». حالا دوباره برخی از کسانی که مدعی ولایتمداری هستند با روش های کودک مآبانه در پی دست یابی به اهداف کوچک سیاسی هستند و از هر اقدامی برای رسیدن به آن ابایی ندارند. این افراد از تهدید، تهمت زدن، وارونه جلوه دادن حقیقت، انتشار اخبار کذب و قس علی هذه هیچ واهمه ای ندارند و همه این اقدامات را نیز به اسم دفاع از منافع ملی توجیه می کنند. منافعی که البته بیشتر میلی است تا ملی !

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه مدت ها است در عرصه رسانه ای کشور حضور چندانی ندارد، اما هر از گاهی برخی موضوعات حاشیه ای وی را دوباره به سرخط خبرها باز می گرداند. از جمله حواشی این روزها، انتشار متن ادعایی صحبت های محرمانه وزیر امور خارجه در کمسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس توسط کریمی قدوسی نماینده مردم مشهد بود. متنی که البته بلافاصله توسط برخی از نمایندگانی که در این جلسه حضور داشتند و همچنین سخنگوی وزارت امور خارجه تکذیب گردید اما همچنان خود آقای کریمی قدوسی و برخی دیگر از دوستان وی بر صحت آن تاکید دارند. 

البته این برای اولین بار نیست که چنین حاشیه هایی برای آقای ظریف رخ میدهد. در همان اوایل دوران وزارت ایشان بود که هنگامی که اظهاراتی منتسب به ایشان در جلسه کمیسیون امنیت ملی منتشر گردید وی در واکنش به این رخداد در یک پست فیسبوکی به جلسه خود با نمایندگان اشاره کرده و یادآور شده بود که «صراحتا توافق شده بود محرمانه و غیرقابل نقل خواهد ماند. دوستان عزیزی که مطالب جلسه محرمانه را بدون توجه به محتوای مطلب به سلیقه خود به بیرون منعکس کردند، من‌بعد تنها توقع اظهارنظر رسمی در جلسات علنی از بنده داشته باشند. وی در پایان برای حسن ختام چند بیت از مولانا نوشت:

«تو مکن تهدیدم از کشتن که من /تشنه زارم به خون خویشتن

آزمودم مرگ من در زندگی است/ چون رهم زین زندگی پایندگی است  » 

به هرحال دوباره چنین حاشیه ای برای وزیر امور خارجه رخ داد. به نظر می رسد وزیر امور خارجه با توجه به تغییر مجلس توبه خود را شکست و این بار نیز با آنها برخی اسرار و محرمانه ها را در میان گذاشت. اما غافل از اینکه همچنان در مجلس دهم گوش های نامحرم وجود دارد.

در دنیای امروز سرویس های جاسوسی میلیاردها دلار هزینه می کنند تا به اسرار و محرمانه های کشورهای دیگر دست پیدا کنند و از این طریق بتوانند به سیاست های اعمالی دولت ها تفوق پیدا نمایند. اما جالب اینکه برخی افراد در کشور ما تنها اقدامی که انجام میدهند این است که هزینه های سرویس های جاسوسی در دنیا را کاهش می دهند و خود اخبار را در دست آنها قرار می دهند. اما جای خوشبختی است که حداقل اطلاعاتی را که در اختیار نامحرمان اجنوی قرار می دهند سراسر غلط و غیر دقیق است.

حالا دوباره همین افراد، وزیری که مرگ خود را در زندگی می بیند را تهدید به افشای فایل صوتی و یا از این قبیل می کنند که به دید خام خود این تهدیدها باعث عقب گرد ظریف از مواضع و یا پی گیری از منافع ملی گردد. در واقع در حالی برخی اظهارات منتسب به آقای ظریف توسط کریمی قدوسی بیان شده است که خبرهای موثق حاکی از آن است که آنچه وزیر امور خارجه در جلسه محرمانه با اعضای محترم کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی بیان کردند نه متضمن اشتباه در مذاکره و نه موضوع برجام بوده است؛ بلکه بیان  موضعی در مورد تحریم موسوم به آیسا بوده است. 

با این حال باید گفت که مشخص شدن صحت یا کذب ادعای کریمی قدوسی در این موضوع کافی نخواهد بود و باید دید که آیا پاسخ مستندی نسبت به این موضوع که چرا باید متن مذاکرات یک جلسه محرمانه منتشر گردد؛ وجود دارد؟ به عبارت دیگر اگر این جلسه محرمانه بوده است، چگونه جزئیات آن هم به صورت مخدوش و در پاره ای موارد به دروغ منتشر گردیده است و به لحاظ قانونی کسی که مذاکرات محرمانه را منتشر می کند چه مجازاتی خواهد داشت؟

البته خود آقای کریمی قدوسی و برخی نمایندگان دیگر در رابطه با محرمانه بودن و یا نبودن جلسات با وزرا برخی استدلال ها را مطرح کرده اند که جای شگفتی دارد. به عنوان مثال آقای ذوالنور بیان کرده است که« در جلسه کمیسیون امنیت با وزیر خارجه، آقای ظریف گفت که مطالب پخش نشود و ما هم امانتداری کردیم. آقای کریمی قدوسی در جلسه نبود و از این صحبت آقای ظریف نیز مطلع نبود و به همین دلیل این اظهارات را پخش کرد که بعد از آن وزارت خارجه و برخی از دوستان تکذیب کردند.» یا خود آقای کریمی قدوسی هم مدعی شده است که که نمایندگی دارای یک سری شئونی است و باید از منافع ملی و حق دفاع شود. لذا اگر وزیری موضوعی را محرمانه خواند که نباید منتشر شود و تشخیص نماینده‌ای آن باشد که بیان آن مطالب به نفع منافع ملی است باید آن را منتشر کرد و دیگر آن مطلب محرمانه نیست.

در واقع مشخص نیست، آیا اگر کسی از محرمانه بودن و یا نبودن یک جلسه اطمینان نداشته باشد، مجوز دارد که متن مذاکرات آن جلسه را منتشر کند و یا از سوی دیگر در حالی که منتشرکنندگان مدعی هستند که فایل صوتی را در اختیار دارند؛ قطعا بخشی را هم که اعلام شده بود این جلسه محرمانه است را نیز باید در اختیار داشته باشند.

از سوی دیگر اگر محرمانه بودن یا نبودن یک جلسه به تشخیص یک نماینده صورت بگیرد که دیگر باید فاتحه قانون مندی در خانه ملت را خواند. پس چگونه دیگر باید انتظار داشت که متن مذاکرات غیرعلنی مجلس منتشر نگردد. چرا که ممکن است نماینده ای آن را غیر محرمانه و علنی بداند. همچنین شخصی شدن تشخیص آثار سوء بسیاری خواهد داشت که در صورت تبعیت از آن دیگر سنگ روی سنگ نخواهد ماند.

باید دید آیا به واقع انتشار مذاکرات محرمانه صورت گرفته با نمایندگان مجلس نیز در چارچوب وظایف نمایندگی است. آیا هیات رئیسه مجلس این نوع اقدامات را خارج از وظایف نمایندگان تلقی خواهد کرد؟آیا قوه قضائیه نیز به مانند سایر جرائم نمایندگان که این روزها به شدت آنها را پیگیری می کند، این اقدام نماینده مشهد  را پیگیری خواهد کرد؟

*کارشناس روابط بین الملل