در حالی که ترکیه در شمال سوریه و به عبارت دقیق تر در حلب ناکام مانده است، روند تحولات به سمتی رفته که آنکارا نمی تواند وضعیت و موقعیت شهر حلب را تغییر دهد و سلطه بر این شهر از اختیار ارتش ترکیه خارج است.
به گزارش انتخاب به نقل از روزنامه القدس العربی، نزدیک به شش سال پیش زمانی که تنش در سوریه آغاز شد، آنکارا در حلب، از مهم ترین استان های سوریه از مخالفان سوری حمایت سیاسی و نظامی بعمل آورد به این امید که این کار موجب افزایش نفوذ منطقه ای و در نتیجه حفظ منافع آن شود، اما چنین نشد.
این زیاده خواهی ها اکنون با پیشرفت سریع نیروهای سوریه و رزمندگان مقاومت در مناطق شرق حلب به طور غیرمنتظره ای در حال فروپاشی است.
روز گذشته (دوشنبه) منابع آگاه تاکید کردند، در پی پیشروی سریع نیروهای سوریه و متحدانش نیرو های مخالف سوری محور شمالی در شرق حلب را به طور کامل از دست دادند و بسیاری از ساکنان این مناطق از میدان های درگیری فرار کرده اند حال آنکه ناکامی گروههای تحت حمایت ترکیه در این منطقه بزرگترین شکست آنان در شرق حلب از سال 2012 به شمار می آید.
ناکامی تروریستها و از دست دادن شرق حلب
رامی عبدالرحمن مدیر دیده بان حقوق بشر سوریه در این باره گفت: پس از تسلط کامل نیروهای سوریه بر محور شمالی در شرق حلب شامل الحیدریه، الصاخور، الشیخ خضر و نیز تسلط مبارزان کُرد بر بخش شیخ فارس که موجب شد نیروهای سوری یک سوم بخش شرقی حلب را در اختیار خود درآورند، گروه های مخالف سوری محور شمالی در شرق حلب را به طور کامل از دست دادند.
شکست سنگین ترکیه در حلب
در همین ارتباط برخی تحلیلگران سیاسی در گفت وگو با القدس العربی تاکید کردند، سقوط شهر حلب که برای ترکیه اهمیت راهبردی دارد به مثابه شکست سنگین سیاسی و نظامی آن است به ویژه اینکه ترکیه هیچ گزینه ای برای جلوگیری از سقوط بخش های باقی مانده در این شهر ندارد.
سعید الحاج کارشناس امور ترکیه نیز در ارزیابی این وضعیت گفت: حلب شهر استراتژیک ترکیه به شمار می آید و آن را خط مقدم دفاع از مرزهای خود می دانست اما از زمان شروع عملیات سپر فرات در شمال سوریه محاسبات آنکارا به میزان زیادی به هم ریخت.
وی تصریح کرد: بی تردید ترکیه و روسیه درباره شمال سوریه با یکدیگر تفاهم دارند و ترکیه قصد ندارد بحران جدیدی در روابطش با روسیه ایجاد کند و اولویت کنونی آنکارا، عملیات سپر فرات، تلاش برای در اختیار گرفتن شهر الباب و نیز اخراج یگان های کُرد از شهر منبج و چه بسا مشارکت در بیرون راندن تروریست های داعش از شهر رقه است.
سه ماه پیش ارتش ترکیه عملیات نظامی گسترده ای را به نام سپر فرات در شمال سوریه آغاز کرد که در جریان آن گروه موسوم به ارتش آزاد سوریه توانستند نیروهای داعش را از نوار مرزی و بسیاری از مناطق شمالی سوریه بیرون کنند.
اکنون ارتش ترکیه از چند روز پیش به منظور در اختیار گرفتن الباب و سپس المنبج وارد نبردهای شدیدی شده است حال آنکه منبج در اختیار نیروهای کُرد قرار دارند.
ترکیه در حلب قدرت مانور ندارد
از سوی دیگر «باکر اتاجان» تحلیلگر سیاسی ترک گفت که تسلط نیروهای بشار اسد بر شهر حلب قطعا به نفع ترکیه نیست و با وجود مخالفت ترکیه با این اقدام، تفاهمات اخیر با روسیه از توان مانورترکیه کاسته است به ویژه اینکه این تفاهمات مبتنی بر مخالفت ترکیه با حضور دعش و النصره در حلب است.
وی اظهار داشت: ترکیه اکنون هیچ برگه قدرت و امکان مانور واقعی در سوریه ندارد وبه عملیات سپر فرات و جنگ با داعش و نیز یگان های کُرد اهمیت زیادی می دهد تا بتواند روند امور را بر خلاف اوضاع جاری حلب تغییر دهد.
ضربه دیگری که به نفوذ ترکیه در سوریه وارد شده است اینکه کُردها روز یکشنبه با بهره برداری از حملات نیروهای سوری توانستند در یک عملیات گسترده محله های بستان پاشا و الهلک التحتانی و یک روز بعد نیز شیخ فارس را که تحت تسلط گروههای تحت حمایت ترکیه بود، در اختیار خود در آورند.
محمود عثمان تحلیلگر و نویسنده ترک درباره گزینه های ترکیه در سوریه نوشت: ترکیه به خصوص پس از سرنگونی جنگنده روسی و نزدیک شدن روابط با مسکو، گزینه های بسیار محدودی در سوریه دارد و اولویت کنونی آنکارا در عملیات سپر فرات خلاصه می شود تا بتواند امنیت خود را حفظ کند و از ایجاد یک موجودیت کُرد در شمال سوریه که آن را تهدید خطرناکی برای امنیت ملی خود می داند، جلوگیری کند.
عثمان معتقد است، ترکیه متقاعد شده که هدف از طرح گذرگاه عبور کُردها با حمایت غرب در تنگنا گذاشتن آنکارا و تضعیف آن به اضافه جلوگیری از هرگونه نقش منطقه ای آن است.
آنکارا در نبود راه حل کلی در سوریه، به توافق های موقت و مرحله ای با روسیه روی آورد که حاصل آن تسلیم شدن ترکیه در برابر این موضوع بود که حلب منطقه فعالیت کامل روسیه است و به ارتش ترکیه اجازه داده می شود در قالب عملیات سپر فرات علیه داعش آزادی عمل داشته باشد.
تحولات حلب فاجعهای برای ترکیه
عثمان تاکید کرد که سقوط حلب برای سیاست خارجی ترکیه فاجعه بار است، چرا که این شهر برای ترکیه از اهمیت استراتژیک بسیار زیادی برخوردار است، اما دستاوردها و تفاهم های موجود حاکی از این است که ترکیه نمی تواند مانع اراده روسیه شود در نتیجه برای جلوگیری از سقوط حلب به دست نیروهای سوریه گزینه ای ندارد.
این در حالی است که مناطق مختلف حلب از سال 2012 شاهد بزرگترین موج مهاجرت بوده است تا جایی که پیش بینی می شود این روند در روزهای آینده نیز ادامه داشته باشد در نتیجه موج جدیدی از مهاجرت دهها هزار نفر از غیرنظامیان به خاک ترکیه و بار حاصل از آن بر این کشور ، در راه است زیرا در محله های شرقی حلب که در معرض حمله قرار دارند، 250 هزار غیرنظامی ساکن هستند.
از سوی دیگر شنبه گذشته ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه برای دومین بار در طول دو روز با رجب طیب اردوغان همتای ترک خود تماس گرفته و گفت وگو کرد.
محور تماس تلفنی اول بر روابط بین مسکو و آنکارا و راه حل پایان دادن به درگیری های سوریه و هماهنگی تلاش های مرتبط با مبارزه با تروریسم متمرکز بود و تماس دوم درباره تبادل دیدگاه ها درخصوص اوضاع سوریه بود.
اردوغان و پوتین همچنین درباره کشته شدن چهار سرباز ترک و زخمی شدن تعدادی از آنان در حمله هوایی در نزدیکی شهر الباب سوریه گفت وگو کردند آن هم در حالی که منابع ترکیه ادعا می کنند این نظامیان در حمله هوایی سوریه کشته شده اند.