وقتی «ضربه ی عاطفی» دنیای یک جوان را تیره و تار می کند/ راهکار عبور از این سد چیست؟

فشارهای روحی،روانی و عاطفی از معضلات و چالش هایی به شمار می رود که کم و بیش بخش قابل توجهی از جوانان و نوجوانان در مقاطعی از سنین خویش و بخصوص در دوران 14 تا 25 سالگی با آن مواجه می شوند.

به گزارش انتخاب؛ استرس های شدید تحصیلی، کنکور، پیدا کردن شغلی مناسب، دلبستگی ها و وابستگی عاطفی،مشکلات مالی و اقتصادی، از دست دادن پدر، مادر، اعضای خانواده و....از نمونه عواملی به شمار می رود که بعضا ذهن، روح و روان جوانان و نوجوانان را آنچنان درگیر می سازد که گاهی آنها را به سمت مصرف قرص های آرام بخش و در مواردی وخیم تر،سوء مصرف مواد مخدر سوق می دهد.

اختلال در خواب،بی اشتهایی،پرخاشگری،افسردگی،یاس و دلمردگی،پوچ انگاری،دلتنگی،تنفر نسبت به جنس مخالف،گوشه گیری و...از نمونه عوارض و تبعات فشارهای روحی و روانی معطوف می شود که استمرار آن گاهی زندگی،فردی،شخصی و حتی خانوادگی فرد مذکور را تحت الشعاع قرار می دهد.

در ذیل این گزارش تلاش می شود در گفت و گو با جامعه شناسان ،روانشناسان و محققان و پژوهشگران حوزه اجتماعی راهکارهای برون رفت از چنین وضعیت و شرایطی مورد بحث قرار گیرد.

کیومرث شرافتی،جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی، با اشاره به تجربه فشارهای روحی،روانی و عاطفی به عنوان یک واقعیت غیر قابل انکار در میان بسیاری از جوانان و نوجوانان اظهار داشت:یکی از راهکارهای موثر در مهار و کنترل آسیب ها و فشار های روحی و روانی به سرگرم ساختن ذهن و اندیشه معطوف می شود که البته باید در این خصوص با لحاظ کردن تدبیر لازم، مسیری طی شود که در آن جوانان با انجام برنامه های متنوع و متعددی همچون تحصیل، اشتغال، تفریحات سالم و پذیرش برخی از مسئولیت های اجتماعی به ذهن و اندیشه، مجال کمتری برای گریز به سمت افکار و اندیشه های حزن آور و متاثر کننده بدهند.

وی افزود:البته نباید از نظر دور داشت که بعضا میزان فشارها و استرس های روزمره به میزانی تشدید می شود که انگیزه را از فردِ تحتِ فشار برای انجام چنین اموری سلب می کند،که به واقع در این  شرایط باید فرد با اعتماد به نفس هر چه بیشتر،خود را از فشار چنین افکاری پالایش کند و سعی نماید با ساختن مشغله،رفته رفته از چنین مسیری(فشارهای روحی،روانی و عاطفی)فاصله بگیرد.

عظیم آتش افروز روانشناس و کارشناس علوم رفتاری،با اشاره به لزوم توجه به سلامت و بهداشت فردی عنوان کرد: بعضا جوانان و نوجوانانی که در معرض فشارها و تنش های روحی و عاطفی سنگین قرار می گیرند،از بهداشت و سلامت فردی فاصله می گیرند و با بی تفاوتی نسبت به این امور خود را در معرض آسیب ها و مخاطرات جسمی قرار می دهند.

وی افزود:به واقع باید گفت اگرچه این رفتارها معلول فشارهای روحی، روانی و عاطفی است اما به تدریج این سبک خُسران آور باعث تعمیق و تشدید آسیب های روحی و روانی می شود زیرا آسیب ها و فشارهای روانی ناشی از استرس های روزمره یا ضربات و شکست های روحی و عاطفی آرام آرام فرد را به سمتی سوق می دهد که درمان، احیاء و بهبودی او دشوار تر می شود.

آتش افروز عنوان کرد:برخی از جوانان با استفاده از قرص های آرامش بخش تلاش می کنند فشارهای روزمره را تعدیل و مهار کنند که توصیه می شود حتی المقدور از مصرف چنین داروهایی پرهیز شود.

وی افزود:نباید از نظر دور داشت که بعضا شرایط روحی و روانی فرد،ضرورت استفاده از چنین داروهایی را اجتناب ناپذیر می سازد و باید این امر کاملا با توصیه و تجویز پزشک متخصص انجام پذیرد و مصرف خود سرانه داروهای اینچنینی در مواردی نه تنها فرد را درمان نمی کند،بلکه او و مشکلات وی را وخیم تر و حساس تر خواهد کرد.

روانشناس و کارشناس علوم رفتاری گفت:به واقع در مواردی که فرد مستعد گرایش به رفتارهای پرخطر همچون خودکشی و...است باید با فوریت نسبت به مصرف داروهای آرامش بخش زیر نظر پزشک اقدام شود اما متاسفانه شاهدیم برخی با کوچک ترین استرس و فشاری به مصرف چنین داروهایی مبادرت می ورزند که این سبک و رویه از زندگی غیر منطقی و غیر عقلانی به نظر می رسد.

صدیقه نوبهار،روانشناس و کارشناس علوم رفتاری، با اشاره به تبعات و عوارض ناخوشایند و مخاطره آمیز شکست های روحی و عاطفی گفت:متاسفانه در بسیاری ازاوقات،جوانان و نوجوانانی که در معرض چنین آسیب ها و مخاطراتی قرار می گیرند،تلاش می کنند بادر پیش گرفتن ارتباطاتی زودگذر و افراطی،فشار روحی و روانی که با آن دست به گریبان هستند را تعدیل کنند.

وی افزود:به واقع باید گفت این رویه،مصداق بارز ضرب المثل از چاله به چاه افتادن است،زیرا اغلب چنین روابطی منتهی به شکست،بن بست و انسدادهایی می شود که بار فشار روحی،روانی و عاطفی فرد را سنگین تر می کند. 

نوبهار عنوان کرد:پیشنهاد می شود فرد در چنین شرایطی از شروع هرگونه رابطه تعجیل آمیزی پرهیز کند و با تامل،تحمل و دور اندیشی،تفریح،سفر و سعه صدر،آرام آرام از ضربات و شکستی که متحمل شده فاصله بگیرد که قطعا بعد از گذشت مدتی،تجربیات و پختگی که حاصل می شود، جوانان و نوجوانان را آب دیده می کند و در رشد و بلوغ فکری،روحی و حتی عاطفی این افراد مثمر ثمر خواهد بود.

وی در خاتمه یادآور شد:باید پذیرفت که زندگی عرصه ای است مملو از فرازها و نشیب هایی که برای هر فردی به نوعی تجربه می شود و در این میان افراد و گروه هایی موفق هستند که در مواجهه با این ناملایمات نَشکَنَند و استوار و مستحکم ایستادگی و تدبیر را سرلوحه اندیشه،اقدام و امور خویش قرار دهند.