رودخانه آتش؛ تاکتیک‌های داعش برای حفظ موصل

داعش در حال حفر یک خندق به دور موصل در شمال عراق است تا خود را برای نبردی سنگین و طولانی با نیروهای عراقی و متحدان آن آماده کند. موصل بزرگ ترین شهر تحت تصرف داعش با جمعیت بالای 1 میلیون نفری است و مهم ترین دژ آن محسوب می شود.

طبق گزارش رویترز، داعش در ماه جاری به شدت مشغول حفر یک خندق به عرض و ارتفاع 2 متر به دور موصل است تا با قرار دادن تانکرهای سوخت در آن، در صورت حمله نیروهای عراقی و جنگنده های امریکایی، یک «رودخانه آتش» درست کند. هدف از حفر این خندق آتشین هم ایجاد مانع در برابر پیشروی نیروهای زمینی و هم کور کردن دید هواپیماهای پوشش دهنده عملیات از طریق ایجاد پرده ای از دود است.

خندق موصل یک ابتکار تازه در تاکتیک قدیمی تر داعش است که در تکریت و قیاره به کار گرفته شد. در آن جا داعش با حفر چاه های پر از نفت و آتش زدن آن ها تلاش کرد با ایجاد پرده ای از دود، دید هوایی خلبانان عراقی و ائتلاف ضدداعش را محدود کند.

ماه گذشته، نیروهای امنیتی عراق ادعا کردند که داعش قصد دارد مقادیر عظیمی از نفت را به رودخانه دجله پمپاژ کنند تا بعد با آتش زدن رودخانه جلوی پیشروی نیروهای زمینی به سمت موصل را بگیرد.

سپرهای انسانی و تونل‌ها
اهالی موصل به شرط ناشناس ماندن در صحبت با پایگاه خبری «میدل ایست مونیتور»، وجود شبکه های وسیع تونل ها در سرتاسر شهر را تایید کردند. آن ها اضافه کردند که داعش واحدهایش را دقیقا وسط منازل مسکونی کاشته است. «ام عمر» یکی از ساکنان می گوید:

" جنگجویان داعش حالا مستقیما در بین مردم مستقر شده اند. آیا آن ها قصد دارند جلوی امریکا و دولت را بگیرند که ما را بمباران نکنند؟ خوشان هم می دانند که بمباران در نهایت انجام می گیرد. پس (این تاکتیک) فایده ای ندارد."

«مایکل استفنز»، کارشناس امنیتی در موسسه «سرویس های متحد سلطنتی» مستقر در انگلستان، می گوید که داعش علاقه دارد که در بین غیرنظامیان موضع بگیرد تا نیروهای ائتلاف را محدود کند، به ویژه پوشش هوایی را:

" این یک الگو برای واحدهای داعش بوده که از زمان شروع حملات هوایی ائتلاف به کار گرفته شده است. واضح است که موضوع قواعد مواجهه بسیار مساله پیچیده و حساسی است که آثار محدودکننده ای بر توانایی نیروهای ائتلاف در نبرد با داعش دارد. انگیزه داعش در وهله اول تاکتیکی است و متاسفانه نسبتا موفق بوده است."

یک ساکن دیگر موصل که خود قبلا سرباز بود با نام مستعار «ابوعلی» نیز می گوید که تونل ها در زیر خانه ها واقع شده اند و افرادی که می دانند که این تونل ها دقیقا کجا هستند و به کجا ختم می شوند، جنگجویان داعش و قاچاقچیان هستند:

" تونل هایی در سراسر شهر هستند و مردم می گویند که برخی از آن ها مین گذاری شده اند تا حکم تله و کمین را برای نیروهای عراقی و شبه نظامیان متحد دولت داشته باشند، که به موصل نفوذ می کنند."

یک شهروند دیگر موصلی هم به رویترز گفت: " من می توانم داعشی ها را ببینم که همه جا در حال حفر تونل هستند و ورودی این تونل ها را با پوشش فاضلاب می پوشانند. خانه همسایه من بخشی از شبکه تونل هاست که در شهر گسترده شده است."

«صباح النعمانی»، سخنگوی نیروهای ضدتروریزم عراق که انتظار می رود پیشتاز حمله به موصل باشند، به رویترز گفت:

" گودال های نفتی، تونل ها و حملات انتحاری داعش را از شکست نجات نخواهد داد، ولی آن ها می خواهند جنگ را تا جایی که امکان دارد، چالشی کنند. ما اطمینان داریم که داعش تا آخرین رزمنده خود خواهد جنگید تا موصل را حفظ کند."
تاکتیک های دفاعی داعش برای حفظ مهم ترن دژ «خلافت»

علاوه بر خندق، داعش نواحی مرکزی موصل را با دیواره های بتنی محصور کرده است. این دیوارهای پیش ساخته با کامیون به فرودگاه موصل فرستاده می شود تا موضع دفاعی داعش را علیه نیروهای هوابرد حمله کننده به موصل تقویت کنند.

نخست وزیر، حیدر العبادی، مرتبا وعده داده که موصل تا پایان امسال آزاد خواهد شد. نیروهای عراقی هفته پیش عملیات بازپس گیری شهر شرقاط را در استان صلاح الدین آغاز کردند و روز پنجشنبه فرماندهی عملیات مشترک عراق از آزادسازی کامل شرقاط و پاکسازی کامل استان صلاح الدین از وجود داعش خبر داد.