پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : خشم، کنایه، بغض، گمانهزنی و نامهنگاری بخشی از واکنشها به نامهای غافلگیرکننده از سوی سعید مرتضوی بود که روز یکشنبه منتشر شد. سعید مرتضوی، دادستان سابق تهران در قسمتی از این نامه فجایع کهریزک را «واقعهای خونبار» نامید و از بازماندگان و «شهیدان مظلوم» آن واقعه عذرخواهی کرده است.
به گزارش شهروند؛ سعید مرتضوی در قسمت دیگری از این نامه نوشته است «اینجانب بهعنوان دادستان وقت تهران در پیشگاه خداوند و وجدان خود از وقوع این حادثه هولناک اگرچه خداوند باریتعالی عالم است، در شکلگیری آن هیچ عمدی نبوده، ابراز شرمندگی میکنم.» کلماتی که زمانی تصور نوشته شدن آنها از سوی مرتضوی قابل تصور نبود.
دادستان سابق تهران تا همین اواخر هم نقش خود را در ماجرای بازداشتگاه کهریزک که به کشته شدن سه جوان (محمد کامرانی، امیر جوادی و محسن روحالامینی) منجر شد، تکذیب میکرد. بهروز بنیادی، عضو فراکسیون امید و نماینده مردم کاشمر در مجلس دهم در واکنش به نامه سعید مرتضوی نوشته است: اگر خوشبینانه به ماجرا نگاه کنیم، آقای مرتضوی متنبه شدهاند و بابت خطاهایی که در زمان دادستانی ایشان صورت گرفته، عذرخواهی کردهاند. این بسیار خوب است، اما این رفتار در میان مسئولان ما آنچنان نادر و بیسابقه است که آدمی را ناخودآگاه به تردید و بدبینی میاندازد!
به گفته این نماینده مجلس، مبادا این عذرخواهی، قبل از آنکه عذرخواهی باشد، یک دهنکجی به قانون و مردم تشنه اجرای عدالت باشد. در روزنامهها بسیار خواندیم که ایشان در ایام محاکمه به همراه محافظ و بعضا مسلح در دادگاه حاضر میشدند. حال مردم حق دارند که پس از شنیدن آن اخبار و دیدن آن رفتارها در این عذرخواهی تردید کنند!
عباس عبدی، روزنامهنگار اصلاحطلب در تحلیلی که برای روزنامه اعتماد نوشته به بخشهای دیگری از نامه سعید مرتضوی پرداخته و ازجمله نوشته است: «متاسفانه نوعي پنهان شدن در پشت ارزشهاي مذهبي بهعنوان شيوهاي ناموجه در اين نامه نيز موج ميزند. دو پاراگراف انشاگونه اول اين نامه درباره روز عرفه و «سجادهاي به وسعت هستي» و... نشان ميدهد كه اين رفتار بهعنوان يك شيوه كارآمد براي رسيدن به اهداف غيرمرتبط هنوز رواج دارد.»
عباس عبدی در قسمت دیگری از این تحلیل که با چاشنی بدبینی نسبت به این نامه نوشته شده، آورده است: «متاسفانه اين عذرخواهي، مثل رويدادي است كه در ساير دادگاههاي ايران شاهد آن هستيم. متهمان تا آخرين لحظات، بديهيات را انكار ميكنند و از طريق اين انكار بر زخم شاكيان پرونده و داغداران نمك ميپاشند و فقط هنگامي كه طناب دار را نزديك ميبينند، اقدام به عذرخواهي ميكنند. درواقع آنان از نفس عمل خود ابراز پشيماني نميكنند، بلكه ابراز پشيماني براي آنان ابزاري است در خدمت تخفيف يا فرار از مجازات.»
نامه مرتضوی حتی با استقبال سرد رسانههای اصولگرا مواجه شده است. عبدالله گنجی، مدیرمسئول روزنامه جوان در مطلبی به همین مناسبت نوشته است: در نخستین سالگرد حادثه کهریزک به اتفاق چند نفر از دوستان به منزل یکی از فوتشدگان کهریزک سری زدیم. خانوادهای متدین و مومن به انقلاب اسلامی. مادر مرحوم از ما پرسید این یکسال چرا نیامدید سر بزنید؟ عذر خواستیم و کوتاهی را پذیرفتیم.
گفت حتما میخواهید بگویید سرتان شلوغ بوده؟ و ادامه داد شما که سرتان از رهبری شلوغتر نیست؟
گفتیم حتما رهبری چندین برابر ما کار دارد. گفت آیا میدانید رهبری دوبار با منزل ما تماس گرفته و احوال ما را جویا شده؟ آیا میدانید رهبر دوبار ما را حضوری پذیرفته و از ما عذرخواهی کرده است؟
مدیرمسئول روزنامه جوان در ادامه این مطلب نوشته است: اینجا بود که مظلومیت رهبری را درک کردیم که امثال مرتضوی «بیتدبیری» کنند و رهبری عذرخواهی کند.
هرچند گنجی سخنی از هویت این خانواده به میان نیاورده اما در انتهای مطلب تأکید کرده که خانواده یادشده، خانواده مرحوم روحالامینی نبوده است. از سوی دیگر، روزنامه کیهان در حد یک خبر کوتاه به این نامه پرداخته و تنها آن را از قول خبرگزاری تسنیم نقل کرده است.
صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران نیز در نامهای به سعید مرتضوی نوشته است: «البته دنیا خیلی زیباتر میشد اگر قاضی مرتضویهای آن نه بعد از ۷ سال، بلکه در همان خرداد ۸۸ متوجه میشدند. اما و درعینحال هم اگر اینچنین میشد آن وقت ارزش انسانهایی همچون مهاتما گاندی، نلسون ماندلا، محمد مصدق و مهدی بازرگان هیچوقت هویدا نمیشد.»
واکنشها در فضای مجازی حتی تندتر از فضای رسمی مطبوعات بود. طی دو روز گذشته توییتها و پستهای اینستاگرامی فراوانی درباره این نامه منتشر شد. توییتر خبرگزاری ایسنا از قول خواهر محمد کامرانیفر خطاب به مرتضوی نوشت: «عذرخواهی درمان نالههای جانسوز مادر و بغضهای پدرم نیست.» یک کاربر دیگر توییتر نوشت: ریشه این عذرخواهی را باید در پروندههای دیگر مفتوح دادستان سابق تهران دید و از همینرو میتوان احتمال داد معاملهای در کار باشد. کاربر دیگری از بغض کهریزک نوشت، بغضی که به گفته او با انتشار این نامه تازه ترکیده است.
حجتالاسلام زائری، روحانیای که ویدیوهای سخنرانیها و موضعگیریهای متفاوت وی درباره حجاب در فضای مجازی بازدید نسبتا بالایی دارد در سایت اصولگرای الف متعلق به احمد توکلی نوشته است: «اعتماد مخدوش مردم مخصوصا در وضع خطرناک و حساس فعلی تنها با حکم اعدام او قدری ترمیم خواهد شد و هرگونه سستی و تهاون نسبت به این موضوع و بیتوجهی به خسارتهای سهمگین و جدی که او به ارکان جمهوری اسلامی وارد کرده است، منجر به تهدیدهایی خواهد شد که فروپاشی نظام کمترین آنها خواهد بود.»
معامله بر سر تعدیل حکم یا پشیمانی واقعی هنگامی مشخص میشود که دادگاه حکم نهایی این پرونده را تعیین کند، پروندهای که پس از ٧سال به نظر میرسد قرار است نور بیشتری به زوایای تاریک آن تابانده شود.