300 هزار کودک سرباز در سطح دنیا

مدیر انجمن حمایت از زنان و کودکان پناهنده ابراز نگرانی از وجود 300 هزار کودک سرباز در سطح دنیا مطرح کرد: این کودکان در فعالیت های گروه های شورشی و بهره گیری های جسمی و جنسی استفاده می شوند.

به گزارش انتخاب، اساتید حقوق، مسئولین قضایی وفعالین حوزه زنان و حقوق کودک در میزگردی به بررسی لایحه الحاق ایران به پروتکل اختیاری پیمان نامه حقوق کودک درباره به کار گیری کودکان در مخاصمات مسلحانه و بایدها و نبایدهای آن در انجمن حمایت از زنان و کودکان پناهنده پرداختند.

مشاوره معاونت اداره حقوقی قوه قضاییه در این باره گفت: این موضوع در پیمان نامه حقوق کودک مطرح شده بود و در مورد 38 و39 دولت الزاماتی را در به کار گیری کودکان در منازعات مسلحانه دارد. هم‌چنین در پروتکل های اول و دوم کنوانسیون های ژنو در ماده 77 اشاره دارد که نباید کودکان در منازعات جنگی به کار گرفته شوند. در مبایعه نامه 182 سازمان بین‌المللی کار هم این امر  مورد اشاره قرار گرفته و استفاده از کودکان در منازعات مسلحانه ممنوع شده است. به خصوص جمهوری اسلامی ایران که این مبایعه نامه را پذیرفته جزو قوانین داخلی ما است.

کاظمی افزود: اقتضای اهتمام به حقوق کودکان رعایت حقوق کودکان ، ترسیم نقشه ای جامع در این باره و ایجاد یک مرز و جداکردن خودمان از کشورهایی که ناقض حقوق کودکان هستند از دلایلی است که پیوستن به این امر را مطرح می‌کند. آیا واقعا پیوستن به این اسناد برای کشورها ارزشی دارد. باید گفت ما در قوانین نیروی مسلح به هیچ عنوان به کارگرفتن کودکان را شاهد نیستیم.

در بخش دیگری از این میزگرد دکتر اسلامی با بیان اینکه ما هنوز به یک درک صحیح از این موضوع در سیستم حقوقی نرسیده ایم،  عنوان کرد: ما هنوز به عبارت صحیح درباره عالی ترین مصالح کودک در سیستم حقوقی خود نرسیده ایم که این امر در اشکال مختلف در قوانین ما ذکرشده است در سیستم حقوقی ما تکلیف با این عبارت روشن نیست. در واقع این یک شاخص است که می خواهد حضانت باشد یا که ولایت و بحث آموزش باشد اگر در هر حوزه ای این شاخص را ملاک قرار دهیم موضوع روشن می‌شود.

این عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی در ادامه تصریح کرد: بحث حضور کودکان زیر 18 سال در منازعات مسلحانه به جهات مختلف با مصالح کودک در تعارض است. در این جا مهمترین، باید رعایت مصالح کودک باشد. یک مصلحت بیشتر وجود ندارد و آن مصلحت هم مصلحت خود کودک است.سوء استفاده از کودکان در درگیری های مسلحانه چه مستقیم چه غیرمستقیم آمارهای خیلی نگران کننده ای دارد که  بهره کشی های اقتصادی ، فیزیکی یا جنسی و زمانی هم کودکان را سپر انسانی قرار می‌دهند.در رابطه با داعش هم آفتاب آمد دلیل آفتاب که با انگیزه های دینی کودکان را وارد فضای سوء استفاده می‌کنند که متاسفانه آمار بسیار وحشتناکی دارد.

وی افزود: این حساسیت ها تماما وجهی ندارد و معیاری برای مخالفت در این باره نداریم. مهمترین موضوع ما بحث بسیج است. فعالیت نظامی بسیج در برابر کارهای دیگر بسیج بسیار کم است . بسیج در کنار فعالیت نظامی فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی دارد اکثر کارهای آن‌ها غیرنظامی است.  مکررا بسیج را مطرح می‌کنند که توسط آن بحث نظامی مطرح شود. 25 سال است که بحث نظامی آن هم دیگر مطرح نیست که البته بحث نظامی آن هم یک مقداری از حیث جذابیت آن است که برای جوانان جذاب باشد. بنده خودم در جریان بودم که در جنگ بسیج از استفاده کودکان خودداری می کرد.

اسلامی با بیان اینکه ارزش افزوده و آورده ما در این رابطه همین رعایت حقوق کودکان است، مطرح کرد:‌ همین که مصالح کودک را شاخص قرار دهیم بالاترین آورده است. در قوانین جدید این‌ها لحاظ می‌شود اگرچه در این باره بسیاری از جبهه گیری ها سیاسی است.

وی افزود:‌ باید درک کنیم که این امر یک دغدغه است و از جبهه گیری های سیاسی بپرهیزیم. این جرم جز موارد بدعهدی نیست که یک برنامه پنهانی داشته باشد. کنوانسیون را قبول کردیم. این پروتکل هم همان است. متاسفانه این نگرانی ها به این دلیل است که ما با کشورهای مختلف تعاملات زیادی نداریم و هر تعامل ایجاد نگرانی می‌کند.

در بخش دیگری از این میزگرد مدیر کل دفتر بررسی‌های امور حقوقی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری با بیان اینکه در دولت یازدهم یک حوزه در محدوده و مربوط به کودک را مطرح کردیم، گفت: کنوانسیون را پذیرفتیم و عجیب و غریب نبود؛ چرا که نه منطبق بر اسلام بود و نه مغایر با قوانین موجود . حتی با نگاه سیاسی هم اگر دیده شود جبهه ها و نگاه‌های سیاسی مختلف باید در منافع کشور و مصالح عمومی یک نگاهی مشترک در این باره داشته باشد که به هر حال اهتمام به حقوق کودک در این بار بسیار حائز اهمیت است.برادران ما در حوزه  های بسیج دقیقا مطابق مر قانون عمل می‌کنند اما موضع‌گیری های سیاسی در این باره درست نیست.در آن زمان هم اجباری در فرستادن افراد به جنگ نبوده است. بسیج  در حوزه های اجتماعی مراکز عمومی و آموزشی فعالیت دارد. بسیج هیچ مغایرتی با این پروتکل نداشته است.

مدیر انجمن حمایت از زنان و کودکان پناهنده نیز در این نشست با بیان اینکه التزام به این پروتکل از نظر برخی نگرانی‌ها بسیار مهم است گفت:‌ تاکنون هیچ سندی را که جمهوری اسلامی متهم به کارگری کودکان زیر 18 سال در منازعات مسلحانه باشد ندیده ام. این در حالی است که ما هشت سال درگیر با بحث جنگ و دفاع مقدس بودیم. اگر کودکانی هم حضور داشتند حضور اجباری نبوده که بخواهد موارد شامل پروتکل را در برگیرد.

اشرفی با ابراز تاسف نسبت به اینکه 300 هزار کودک سرباز در سطح دنیا وجود دارد، اظهار کرد: 300 هزار کودک سرباز در سطح دنیا به خصوص کشورهای آفریقایی وجود دارد که در قالب گروه‌های شورشی به کار گرفته می‌شوند که نه فقط در منازعات مسلحانه به کار گرفته می‌شوند بلکه در کاشت مین، پیام رسانی و فعالیت‌های جاسوسی و از این قبیل مورد استفاده قرار می گیرند به خصوص بهره گیری های جنسی در این باره حائز اهمیت است.این امر در بسیاری از گروه‌های تکفیری مانند جیش الاسلام وجود دارد .این مباحث ما را به نتیجه می رساند که حساب خود را از کسانی که به نام دین و مذهب از کودکان بهره گیری می‌کنند جدا کنیم.  ضرورت دارد که در این باره روشنگری شود. پیوستن به این پروتکل الحاقی می‌تواند مرزهای ما را با کسانی که علیه دین از کودکان بهره گیری و سوء‌استفاده می‌کنند مشخص و حداقل نگرانی  حقوق بشری را نسبت به کشورما رفع کند.