دیده‌بان حقوق بشر: هزاران کودک به ظن ارتباط با افراط‌گرایان زندانی و تحت شکنجه هستند

دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرد: هزاران کودک بازداشت شده در عملیات‌های امنیتی علیه افراط‌گرایان مانند داعش در سوریه و عراق و بوکوحرام در نیجریه و گروه‌های افراطی در افغانستان شکنجه می‌شوند.

به گزارش انتخاب، به نقل از شبکه خبری فرانس24، در گزارش جدید این گروه حقوق بشری مستقر در آمریکا، اعلام شده است که مستندات نشان می‌دهد بازداشت کودکان در شش کشور جنگ‌زده از جمله افغانستان، جمهوری دموکراتیک کنگو، عراق،  فلسطین، نیجریه و سوریه افزایش یافته است.

جو بیکر ، مدیر امور دفاع از حقوق کودکان، اعلام کرد: این بازداشتها در حالی افزایش یافته است که دولتها تلاش می‌کنند که به جنگهای مسلحانه و گسترش گروههایی مانند داعش و بوکو حرام پاسخ دهند. دولتها هزاران نفر از کودکان را بدون محاکمه برای ماهها و سالها بازداشت می‌کنند و معمولا مورد شکنجه یا بدرفتاری قرار می‌گیرند.

در سوریه در حال حاضر بعد از شش سال جنگ دست کم 1433 کودک بازداشت شده‌اند اما تنها 436 نفر از آنها آزاد شدند.

در عراق نیز درحالیکه نیروهای امنیتی این کشور در حال باز پس گیری سرزمین های خود از نیروهای داعش هستند، دست کم 314 کودک از جمله 58 دختر به اتهام ارتباط با گروههای تروریستی در زندان بر سر می برند.

هم‌چنین در نیجریه نیروهای این کشور علیه شبه نظامیان بوکوحرام در حال جنگ هستند که بر همین اساس تا کنون هزاران نفر که اکثرشان مرد هستند بازداشت شده‌اند، در میان بازداشت شدگان کودکان پسر 9 ساله نیز  دیده می‌شوند.

بر اساس گزارش سازمان ملل کودکان بازداشت شده از نیروهای امنیتی بیشتر از بزرگسالان مورد شکنجه قرار می گیرند. زیرا این باور وجود دارد که از کودکان راحت‌تر می توان اطلاعات به دست آورد.

به گفته دیدبان حقوق بشر، یکی از علل این نوع برخورد با کودکان، کلی بودن محتوا و ابهام در مورد قوانین و دستورالعمل‌های مربوط به اقدامات ضدتروریستی است که این کشورها به منظور مقابله با خطر گروه‌هایی مانند داعش و بوکو حرام تدوین و اجرا می‌کنند.

جو بیکر، گفته "دولت‌ها در واکنشی غیرمعقول نسبت به خشونت‌های ضد امنیتی، حقوق کودکان را زیر پا می‌گذارند" وی تاکید کرده است که "بازداشت نامحدود و شکنجه کودکان باید فورا متوقف شود."

این گزارش بر اساس مصاحبه گزارشگران این سازمان با صدها تن از بازداشت شدگان سابق از جمله کودکان در شش کشور جهان، استفاده از گزارش‌های سازمان ملل و سایر مدارک و اسناد مربوط به این موضوع تهیه شده است.

ظهور گروه‌های مانند داعش و استفاده آنها از کودکان و نوجوانان زمینه‌ساز برخورد امنیتی با کودکان شده است

پژوهشگران این سازمان دریافتند که علاوه بر کودکانی که به دلیل ارتکاب جرایم مرتبط با تروریسم بازداشت می‌شوند، بسیار دیگری از کودکان، حتی خردسالان گاه در عملیات گسترده و براساس شواهد سست، سوء ظن ماموران یا احتمال انجام عملیات تروریستی توسط سایر اعضای خانواده دستگیر و روانه بازداشتگاه می‌شوند. هنگام بازداشت نیز، بازجویان به منظور کسب اطلاعات از این کودکان به شکنجه و بدرفتاری و تنبیه جسمی و روحی آنان روی می‌آورند.

شماری از کودکان و نوجوانانی که در بازداشت بوده‌اند از کتک زدن، تجاوز جنسی، شوک الکتریکی، قرار گرفتن در شرایط طاقت‌فرسا، برهنگی، تهدید به اعدام و حتی اعدام‌های ساختگی به عنوان مواردی از شکنجه در بازداشتگاه نام برده‌اند.

در برخی کشورها، مانند سوریه، نیجریه، سومالی و عراق، ممکن است در هر زمان، چند صد کودک به ظن ارتباط با خشونت داخلی توسط ماموران و تشکیلات امنیتی بازداشت شده و در حبس باشند. به بسیاری از آنان اجازه تماس با اعضای خانواده و دسترسی به وکلای مدافع و حتی حضور در برابر دادگاه صالح داده نمی‌شود و در نتیجه، هیچ امکانی برای اثبات بی‌گناهی خود ندارند. در بسیاری از این موارد، کودکان بازداشتی در سلول‌های پر ازدحام و گاه حتی سلول افراد بزرگسال محبوس و از غذا و امکانات بهداشتی لازم محروم هستند.

نوجوانان فلسطینی هم توسط نیروهای اسرائیلی بازداشت می‌شوند و مورد بدرفتاری قرار می‌گیرند.

در سوریه و نیجریه، شمار نامعلومی از کودکان زندانی به خاطر فقدان امکانات پزشکی، سوء تغذیه، کم آبی یا در نتیجه شکنجه جان خود را از دست داده‌اند. این گزارش می‌افزاید که در افغانستان، احتمال شکنجه کودکان بازداشتی به منظور کسب اطلاعات بیشتر از شکنجه زندانیان بزرگسال است.

یکی از دلایل عمده این برخورد، شدت گرفتن اقدامات خشونت آمیز گروه‌های مخالف افراطی در کشورهای مختلف است که گفته می‌شود از به کارگیری کودکان در عملیات خود ابایی ندارند. در واکنش به این وضعیت، دستگاه‌های امنیتی بر فشار بر مظنونان از جمله کودکان افزوده‌اند.

در بسیاری از کشورها، قوانین جدید امنیتی به تصویب رسیده یا قوانین قدیمی به نحوی اصلاح شده که امکان برخورد با تهدید گروه‌ها تندرو را به ماموران بدهد. این قوانین معمولا اختیارات گسترده‌تری را به دستگاه‌ها و ماموران امنیتی می‌دهد و در کشورهایی که نظارت لازم قضایی یا آزادی کافی اعتراض وجود ندارد، به سادگی به برخورد خشونت آمیز با مظنونان از جمله کودکان و نوجوانان منجر می‌شود.

این گزارش همچنین به رفتار نیروهای اسرائیلی با کودکان فلسطینی اشاره دارد. براساس این گزارش، سربازان اسرائیلی به دلایل امنیتی، به خصوص سنگ انداختن کودکان و نوجوانان به سوی سربازان، به طور مرتب شماری از آنان را در اراضی اشغالی دستگیر می‌کنند. بازداشت شدگان از بدرفتاری، حتی کتک خوردن و خشونت جسمی در زندان سخن گفته‌اند.

قرار است شورای امنیت سازمان ملل در جلسه روز ٢ اوت سال جاری، گزارش بان کی مون، دبیرکل سازمان در مورد خشونت با کودکان در مناطق درگیری را مورد بررسی قرار دهد. در این گزارش، خواسته شده است که به جای بازداشت و حبس کودکان و نوجوانان مظنون به ارتباط با اقدامات خشونت آمیز، تمهیدات دیگری اندیشیده شود.

دیدبان حقوق بشر در گزارش خود خواسته است که کودکان و نوجوانانی که به دلیل یا به ظن ارتباط با گروه‌های افراطی و سایر اقدامات خشونت آمیز بازداشت شده‌اند فورا به بازداشتگاه خاص کودکان منتقل شوند و با آنان طبق ضوابط شناخته شده برخورد با مظنونان و مجرمان کودک و نوجوان رفتار شود. همچنین، لازم است کودکان و نوجوانانی که به بدلیل ارتکاب جرایمی از این دست محاکمه و زندانی شده‌اند، از امکانات لازم بازپروری و بازگشت به جامعه برخوردار باشند.