روایتی از گوشه و کنار صحن و لابی پارلمان دهم

به گزارش انتخاب، مشروح مذاکرات صحن علنی مجلس به طور زنده از رادیو پخش می‌شود و رویه کاری نمایندگانی را که از تریبون‌هایشان استفاده می‌کنند را تا حدی می‌توان فهمید اما بیشتر آنها خاموشند و صدا فقط از تعدادی معدود شنیده می‌شود. این «اکثریت خاموش» اما الزاما یک جا نمی‌نشینند. برخی از آنها بسیار در فضای صحن فعال هستند اما خبرنگاران تنها می‌توانند شاهد لابی‌گری‌های آنها باشند و در فاصله‌ای که بین نمایندگان و خبرنگاران وجود دارد، صدایی به گوش نمی‌رسد.

فضای مجلس در طول جلسه اصلا آرام نیست تا آنجا که رئیس جلسه گاهی از نمایندگان می‌خواهد سکوت را رعایت کنند یا در هنگام رای‌گیری در جای حود بنشینند و در آرا مشارکت داشته باشند. حتی گاهی علی لاریجانی اقدام به نام بردن می‌کند که؛ آقا فلانی که آن آخر ایستاده‌اید، آقایان فلانی و فلانی و... که این جلو تجمع کرده‌اید... بفرمایید بنشینید و رای خود را بدهید.

این تجمع‌ها و گعده ها گاهی در گوشه‌های مجلس شکل می‌گیرد تا در حد امکان از چشم خبرنگاران دور بماند، گاهی در ردیف‌های جلویی که محل نشستن نمایندگان دولت در صحن است و گاهی در جایگاه هیات رئیسه و حتی در اطراف رئیس جلسه، در حدی که گاهی وقتی نماینده‌ای می‌خواهد تذکر یا اخطاری را بیان کند از رئیس جلسه می‌خواهد به جای گوش دادن به سخنان اطرافیانش، به تذکر او گوش بدهد.

محسن کوهکن، بهروز نعمتی، جهانبخش محبی‌نیا، محمد دهقان و گاهی حمیدرضا فولادگر بیش از سایر نمایندگان از پله‌های جایگاه هیات رئیسه بالا می‌روند.

تفاوت بین دو نایب رییس

علاوه بر جایگاه هیات رئیسه، در صحن هم معمولا اطراف نواب رییس همیشه شلوغ است. مسعود پزشکیان که صندلی‌اش در ردیف انتهایی قرار دارد،‌ عموما فرصتی برای نشستن ندارد چراکه نمایندگان پشت‌سر هم برای لابی اطراف او جمع می‌شوند، در این بین نمایندگان ترک حضور چشمگیرتری دارند. برعکس پزشکیان،‌ علی مطهری نایب رئیس دوم وقت آزاد بیشتری در جلسه دارد. کمتر نماینده‌ای سراغ او می‌رود و اطرافش عموما خالی است. تا آنجاکه گاهی مطهری بلند می‌شود و قدمی ‌در صحن می‌زند و دوباره به سرجایش برمی‌گردد.

عارف،‌ همچنان ساکت

محمدرضا عارف از ابتدای مجلس دهم درطول جلسات در صندلی خود نشسته و کمترین تحرکی در او دیده شده است. او حتی در زمان رای‌گیری انگشتانش را به شکل اعداد دو یا چهار نشان نمی‌دهد که حاکی از مخالفت یا موافقت او با طرح یا لایحه‌ای باشد تا به این ترتیب جریان‌ساز شود. در برابر این بی‌تفاوتی عارف،‌ سایر نمایندگان نسبت به او بی‌تفاوت نیستند و در بیشتر لحظات دست‌کم یک نماینده در حال رایزنی با عارف است. فرقی هم ندارد که آن نماینده چه خط و مشی سیاسی دارد، از چپ و راست به سراغش می‌آیند.

آرامش نسبی در قاضی‌پور

نادر قاضی پور که در مجلس قبلی دائم المخالفت، دائم التذکر و دائم الاخطار بود در این مجلس اندکی آرامتر شده. جالب است بدانید که اگرچه فیلم سخنان او علیه زنان پس از انتخابات جنجالی شد اما اکنون او بیشترین مراودات را با نمایندگان زن دارد، اتفاقی که در مجلس قبلی نمی‌افتاد اما اکنون به نظر می‌رسد که روابطش با بانوان مجلس حسنه است. در این دوره مجلس مصطفی کواکبیان، کاظم دلخوش و علی ادیانی‌راد بیش از دیگران تذکر یا اخطار می‌دهند.

لابی‌های غیرعلنی در صحن علنی

نمایندگان زیادی در طول جلسه از روی صندلی‌شان برخواسته و برای رایزنی سراغ سایر همکارانشان می‌روند. برخی از نمایندگان در این زمینه فعال‌ترند، احمد سالک، جهانبخش محبی‌نیا، حمیدرضا فولادگر، محسن کوهکن، احمد امیرآبادی فراهانی، محمد دهقانی، حمیدرضا حاجی بابایی، محمدرضا تابش، الیاس حضرتی، مصطفی کواکبیان و‌ غلامرضا تاج‌گردون از این دسته‌اند. غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی که روی ویلچر می‌نشیند نیز بسیار فعال است اما معمولا سایر نماینده‌ها دور او جمع می‌شوند.

نمایندگان زن این دوره نیز با دوره‌های قبلی تفاوت چشمگیری دارند و در میان صندلی‌ها در حال لابی و رایزنی مشاهده می‌شوند. سهیلا جلودارزاده که تنها نماینده زن باسابقه پارلمانی است و به نظر می‌آید ذهن برنامه‌ریز بقیه باشد، عموما نشسته است اما افرادی همچون طیبه سیاووشی شاه عنایتی، زهرا ساعی، پروانه سلحشوری،‌هاجر چنارانی و‌ زهرا سعیدی رفت و آمدها و گفت و گوهای زیادی دارند.

در لابی مجلس چه خبر است؟

از حدود ساعت 11 تا 13:30 در روزهایی که جلسات علنی مجلس برگزار می‌شود، خبرنگاران پارلمانی می‌توانند در لابی حضور پیدا کنند. لابی فاصله ای بین درهای خروجی صحن با اتاق نمایندگان و دفتر کمیسیون هاست،  محفلی برای گپ و گفت‌های خبرنگاران و البته لابی‌من‌ها با نمایندگان. اما همه نمایندگان به لابی نمی‌آیند. برخی از ‌آنها همیشه از درهای پشتی صحن تردد می‌کنند. برخی نیز آنقدر در صحن ساکت هستند که بیشتر خبرنگاران آنها را نمی‌شناسند و آنها با اینکه مدتی در لابی منتظر می‌مانند اما کمتر رسانه‌ای سراغ آنها را می‌گیرد. اما وقتی نماینده ای با خبرنگاری آشنا شده و به او اعتماد کند، تبدیل به منبع خبر خوبی می‌شود تا خبرنگار از پشت پرده‌های مجلس مطلع شود. گاهی نیز این رابطه دوطرفه می‌شود و نمایندگان مجلس از نمایندگان افکار عمومی ‌مشاوره می‌گیرند.

برای بیشتر نمایندگان، رسانه‌های تصویری بر رسانه‌های صوتی یا مکتوب اولویت دارد و وقتی دوربینی از آنها می‌خواهد در برابرش بایستند کمتر می‌پرسند که موضوع چیست، بلکه خواسته آنها را اجابت می‌کنند. خبرنگاران تصویری نیز کمتر وارد چالش با نمایندگان می‌شوند و سوال را به طور کلی مطرح کرده و پاسخ را ضبط می‌کنند.

یکی از سهل‌الوصول‌ترین نمایندگان حسین نقوی حسینی است. او که عموما عنوان سخنگو را با خود یدک می‌کشد، با روی خوش به سوالات هر خبرنگاری پاسخ می‌دهد و اساسا از خط و ربطش نمی‌پرسد البته بلد است وقتی نمی‌خواهد خبری را بدهد یا خبرنگاری را بپیچاند، چه باید بکند.

حشمت الله فلاحت پیشه هم معمولا در لابی حضور دارد با این تفاوت که برعکس نقوی حسینی، مصاحبه‌هایش را با طول و تفصیل پیش می‌برد.

محمد دهقان وقتی نمی‌خواهد به سوال جواب بدهد صراحت ندارد. او به سیاق احمدی نژاد سوال را با سوال پاسخ می‌دهد و می‌گوید:‌ شما از کدام از رسانه بودید؟ ...  خبرآنلاین خوش می‌گذرد؟

الیاس حضرتی تصمیم گرفته هفته ای یک بار در جمع خبرنگاران حاضر شده و کمتر به سوالات فردی پاسخ دهد. محمدرضا تابش گاهی می‌آید و تا زمانی که وقت داشته باشد با روی خوش به همه پاسخ می‌دهد. محمود صادقی حضور دائمی ‌دارد. عارف به ندرت دیده می‌شود و در حالی که تاکید دارد مصاحبه نمی‌کند خیلی کوتاه به سوالات 2 یا 3 خبرنگار پاسخ‌های تستی می‌دهد.

حمیدرضا فولادگر، احمد مازنی و کمال دهقانی کم می‌آیند اما در همان زمان‌ها برخوردهای محترمی ‌با سوالات خبرنگاران دارد.

جعفرزاده ایمن آبادی و مهرداد لاهوتی را اما هر روز چند دقیقه می‌توان در لابی پیدا کرد. آنها به دلیل تلاش‌هایشان که منجر به تشیل فراکسیون سوم در مجلس شد، مورد استقبال خبرنگاران قرار می‌گرفتند تا در جریان آخرین اتفاقات قرار بگیرند. اما نمایندگانی مانند علی نوبخت، غلامرضا حیدری و غلامرضا تاج گردون کمتر درلابی حضور دارند و وقتی که هستند نیز عموما حاضر به گفت و گو نمی‌شوند.

بهروز نعمتی نیز مدتی است کمتر در لابی حاضر می‌شود اما بجای آن در طول هر جلسه به طبقه بالا و جایگاه خبرنگاران سری می‌زند تا رابطه اش با رسانه‌ها قطع نشود، سخنگوی هیات رئیسه مجلس گاهی زیر حرف‌های قبلی‌اش می‌زند که این مشی باعث شده اقبال رسانه‌ها به گفت‌وگو با نعمتی روند نزولی داشته باشد.

از اعضای هیات رئیسه محمدعلی وکیلی، غلامرضا کاتب و محمدقسیم عثمانی حضور فعال‌تری در لابی دارند. علی لاریجانی هم به سبک و سیاق روسای مجلس به لابی نمی آید مگر به ضرورت. ضرورتی که هنوز در این مجلس شکل نگرفته است. مسعود پزشکیان، علی مطهری و قاضی زاده‌هاشمی‌ نیز از زمانی که به هیات رئیسه رفته‌اند، سایه‌شان سنگین شده و درهای پشتی را ترجیح می‌دهند.

زنان در لابی

در میان نمایندگان زن که به لابی می‌آیند،‌ سهیلا جلودارزاده از همه فعال‌تر است او کمتر از در پشت هیات رئیسه تردد می‌کند و معمولا از دری خارج می‌شود که خبرنگاران پشت آن ایستاده‌اند. به خبرنگاران «نه» نمی‌گوید اما پاسخ‌هایش کوتاه است و به سرعت فضا را ترک می‌کند. زهرا سعیدی نیز در لابی زیاد مشاهده می‌شود. سعیدی اما چندان برای ترک لابی عجله ندارد. او می‌ماند و با خبرنگاران خوش و بش می‌کند.

پروانه مافی، پروانه سلحشوری و ‌هاجر چنارانی هم گاهی می‌آیند و وقتی که حضور دارند خوش برخورد هستند اما وقتی فاطمه حسینی و سمیه محمودی از لابی می‌گذرند گام‌هایشان بلند است و کمتر حاضر می‌شوند با خبرنگاری همکلام شوند.