پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : در آخرین بند از نامه 9 ماده‌ای مقام معظم رهبری به رییس‌جمهور درباره الزامات اجرای برجام آمده است: وجود پیچیدگی‌ها و ابهام‌ها در متن برجام و نیز گمان نقض عهد و تخلفات و فریب‌کاری در طرف مقابل به ویژه آمریکا، ایجاب می‌کند که یک هیات قوی، آگاه و هوشمند، برای رصد پیشرفت کارها و انجام تعهدات طرف مقابل و تحقق آن‌چه در بالا (هشت بند دیگر از نامه رهبری) بدان تصریح شده است، تشکیل شود. ترکیب و وظایف این هیات باید در شورای عالی امنیت ملی تعیین و تصویب شود.
به گزارش انتخاب، سید عباس عراقچی در رابطه با ویژگی‌های هیات نظارت بر اجرای برجام که در شورای عالی امنیت ملی پیش از اجرای برجام تشکیل شده است روز یک‌شنبه گفت: این هیات به دستور رهبری تشکیل شده است و وظیفه بررسی اجرای برجام و تشخیص نقض برجام چه نقض کلی و چه نقض فاحش به عهده این هیأت است.
وی افزود که این هیأت هشت عضو دارد و اعضایش با تایید رهبری انتخاب شده‌اند و دستور کار این هیات نیز با تایید و نظر ایشان مشخص می‌شود.
معاون وزیر امور خارجه که به گفته خودش یکی دو بار به جای محمد جواد ظریف در این جلسات حضور داشته است، تشکیل جلسات هیأت نظارت را به اقتضای موضوعاتی که پیش آمده دانست و گفت: تاکنون چندین جلسه تشکیل شده است.
عراقچی اظهار کرد که هیأت نظارت بر اجرای برجام از ساختار مناسبی برخوردار است و مصوبات این هیأت مثل مصوبات شورای عالی امنیت ملی به تایید رهبری می‌رسد.
بنا بر این گزارش، رصد اصلی اجرای برجام به عهده دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی است و کمیته‌ای در این دبیرخانه با این مضمون از مدت‌ها قبل تشکیل شده است و هرگونه نقض در برجام را به هیات نظارت گزارش می‌کند. در عین حال وزارت امور خارجه نیز به سهم و وظیفه خود که اجرای برجام را بر عهده دارد این رصد را انجام می‌دهد اما در نهایت گزارش آن به هیات نظارت ارایه خواهد شد. تمامی تصمیماتی که در این هیات گرفته می‌شود باید به تایید و امضای رهبری برسد. با توجه به این‌که برخی از جلسات این هیات صرفا برای بررسی روند و تحولات است، صورت جلسات آن برای اطلاع نزد رهبری ارسال می‌شود.
اعضای هیات نظارت بر اجرای برجام آقایان حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی، علی لاریجانی، محمدجواد ظریف، حسین دهقان، علی شمخانی، علی‌اکبر صالحی، سعید جلیلی و علی‌اکبر ولایتی تشکیل می‌دهند. هم‌چنین دریابان علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، هم‌زمان دبیر این هیأت است و وظیفه اطلاع‌رسانی و ارایه گزارش‌های مربوطه با ایشان و هیات نظارت است.
بر اساس اعلام مسوولان، در سه ماه اخیر تاکنون، دو جلسه هیات نظارت تشکیل شده است که در آن‌ها آخرین وضعیت اجرای برجام مورد بررسی قرار گرفته است.
در شش ماهه نخست اجرای برجام، با وجود انتقادات که مقامات عالی کشور و نیز مقامات مذاکره‌کننده نسبت به بدعهدی آمریکایی‌ها در اجرای مطلوب برجام داشته‌اند یا تصویب قوانینی مثل قانون منع صدور ویزا برای شهروندان 38 کشور دنیا در سفر به ایران،َ هیات نظارت هیچ کدام از این موارد را نقض برجام یا نقض فاحش تشخیص نداده است. هم‌چنین این هیات هنوز با وجود تشکیل چندین جلسه اطلاع‌رسانی در رابطه با نتایج بررسی‌هایش به افکار عمومی گزارش نداده است، البته مقامات کشور توضیح داده‌اند که اساسا وظیفه این هیات مثل شورای عالی امنیت ملی اطلاع‌رسانی عمومی نیست بلکه گزارش‌ها در نهایت خدمت مقام معظم رهبری برای اطلاع یا تصمیم‌گیری ارایه می‌شود.