آیا می‌توان خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا را لغو کرد؟

اکثر مردم بریتانیا در همه پرسی پنجشنبه گذشته به خروج از اتحادیه اروپا رای دادند، اکنون این سوال مطرح می‌شود که دولت بریتانیا چه اقداماتی را انجام خواهد داد و آیا این امکان وجود دارد که خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا لغو شود؟
 
 به گزارش انتخاب به نقل از ان بی سی نیوز، جان کری وزیر خارجه آمریکا روز سه شنبه تاکید کرد: برخی راهها وجود دارد که می توان در رای گیری خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بازنگری کرد و این بدان معناست که بریتانیا احتمالا می تواند هنوز در اتحادیه اروپا باقی بماند.
 
در اینجا به برخی سناریوها که می تواند اتفاق بیفتد؛ اشاره می‌کنیم:
 
آیا هر کسی می تواند ماده 50 معاهده لیسبون را اجرا کند؟ همه به این مساله باور دارند که بریتانیا می تواند با اجرای ماده 50 معاهده لیسبون از اتحادیه اروپا خارج شود.
 
در صورت امضای این ماده از سوی بریتانیا، روند خروج از اتحادیه اروپا 2 سال زمان خواهد برد. صبح روز جمعه که نتایج رسمی همه پرسی اعلام شد، دیوید کامرون نخست وزیر بریتانیا اعلام کرد که در ماه اکتبر از این سمت استعفا خواهد داد و نخست وزیر بعدی ماده 50 را اجرا خواهد کرد. بعید به نظر می رسد که نخست وزیر بعدی بریتانیا نیز تا سپتامبر انتخاب شود.
 
روبرت هازل استاد دانشگاه لندن در این باره گفت: این تحولات با 2 مشکل سیاسی اساسی روبرو است. نخست آنکه این تاخیر بریتانیا را تحت فشار زیادی از سوی 27 کشور دیگر اتحادیه اروپا قرار می دهد، کشورهایی که خواستار آغاز سریع مذاکرات و پایان یافتن نااطمینانی هستند.
 
وی افزود: دوم آنکه بسیاری از 17.4 میلیون بریتانیایی که در حمایت از خروج از اتحادیه اروپا رای داده‌اند، خواستار تشدید کنترل مهاجرت هستند.
 
بسیاری از طرفداران خروج بریتانیا اکنون بر این باورند که این کشور اگر می خواهد به بازار متحد اروپایی دسترسی داشته باشد، ناگزیر است که مرزهای خود را همچنان باز نگه دارد.
 
این مساله ممکن است منجر به آن شود که نخست وزیر بعدی بریتانیا که احتمالا بوریس جانسون شهردار سابق لندن خواهد بود، ماده 50 را در شرایطی اجرا کند که کنترل های مرزی درخواستی از سوی میلیون ها رای دهنده را عملی نسازد.
 
البته گروهی از طرفداران خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بر این باورند که نخست وزیر جدید می تواند دسترسی به بازار اروپا را همراه با تشدید کنترل های مرزی داشته باشد. ولی معلوم نیست که اتحادیه اروپا با این مساله موافقت کند همان طور که برخی کشورهای اروپایی در روزهای اخیر بر لزوم اجرای تعهدات بریتانیا برای دسترسی به بازار جذاب اتحادیه اروپا تاکید دارند و خواستار آزادی جابجایی نیروی کار شده اند.
 
کامرون نیز روز سه شنبه در دیدار با رهبران اروپایی تاکید کرد که بریتانیا هرگز به اتحادیه اروپا پشت نخواهد کرد ولی به این مساله اذعان کرد که نگران روابط آینده بروکسل و لندن است و کنترل مرزی می تواند به چالش بزرگی در این روابط تبدیل شود.
 
مساله مهاجرت تنها یکی از چالش های اساسی بریتانیا خواهد بود. چند ساعت پس از اعلام نتایج همه پرسی، نایجل فاراژ رهبر حزب استقلال بریتانیا در سخنانی برخی قول های مطرح شده از سوی کمپین خروج در خصوص اصلاح نظام بهداشت و سلامت را زیر سئوال برد و گفت: اختصاص 350 میلیون پوند به سایر بخشها از جمله بهداشت و سلامت ملی، یکی از اشتباهاتی بوده است که از سوی کمپین خروج بریتانیا مطرح شده است.
 
چگونگی اجرای ماده 50 معاهده لیسبون توسط دولت بریتانیا نیز یکی از چالش های اساسی به شمار می رود. کامرون گفته است که نخست وزیر بعدی می تواند این ماده قانونی را اجرا کند ولی انجمن قانون اساسی بریتانیا اعلام کرده است که اجرای این ماده نیاز به تصویب پارلمان دارد.
 
به نظر می رسد که همه پرسی بریتانیا غیر الزام آور بوده و تنها جنبه مشورتی داشته است. اکثر نمایندگان نیز واقعا با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا مخالف هستند. این نااطمینانی ها موجب شده است تا برخی تصور کنند که شاید خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا هرگز اتفاق نخواهد افتاد.
 
دیوید آلن گرین مفسر سیاسی و وکیل در این باره گفت: به نظر من، اگر اعلامیه اجرای ماده 50 بلافاصله روز بعد از اعلام نتیجه همه پرسی فرستاده نشده، به این معناست که به احتمال زیاد این اعلامیه هرگز ارسال نخواهد شد.
 
با عدم ارسال اعلامیه مربوط به اجرای ماده 50 ، به نظر می رسد که شاید کمپین خروج در همه پرسی به پیروزی رسیده باشد ولی نتوانسته است در جنگ خروج از اتحادیه اروپا پیروز شود.
 
آیا انتخابات زودهنگامی برگزار خواهد شد؟
 
تحلیلگران سیاسی بر این باورند که با توجه به فضای حاکم، احتمال برگزاری انتخابات زودهنگام در بریتانیا وجود دارد و احتمالا انتخابات در پاییز برگزار خواهد شد.
 
نخست وزیری که جانشین کامرون خواهد شد، احتمالا تمایل زیادی برای برگزاری انتخابات زودهنگام خواهد داشت. حزب کارگر نیز قطعا برای برگزاری انتخابات زودرس آماده است تا از این انتخابات برای برکناری قطعی جرمی کوربین رهبر این حزب استفاده کند.
 
وی به خاطر عملکردش در همه پرسی اخیر به شدت از سوی هم حزبی هایش مورد انتقاد واقع شده است و 172 نفر از نمایندگان این حزب رای عدم اعتماد به او داده اند.