نهاوندیان: آمریکایی ها بارها برای مذاکره غیرهسته ای ابراز تمایل کرده اند

رییس دفتر رییس جمهوری گفت: هدف اصلی ما در مذاکرات اقتصادی رفع تحریم ها بود که به طور کامل به این هدف دست یافتیم و در این مساله جای هیچ تردیدی نیست.

محمد نهاوندیان در گفت وگو با ماهنامه دیپلمات در مورد ماموریت خود در مذاکرات وین افزود: ما از همان ابتدای مذاکرات در کنار تیم سیاسی یک تیم اقتصادی تشکیل دادیم که مرتبا در تهران جلسه داشت و در مذاکرات هم نمایندگانی از این تیم شرکت می کردند؛ آنها در جزئیات اقتصادی بحث می کردند.

رییس دفتر رییس جمهوری با بیان اینکه چیزی که در برجام به دست آمد 100 درصد هدف ما را تامین می کند، گفت: البته ما در مذاکرات به دنبال این بودیم که چیزهایی بیشتر از رفع تحریم های هسته ای بگیریم و گرفتیم. به طور مثال؛ رفع تحریم فروش هواپیماهای مسافری و یا صادرات مواد غذایی به آمریکا از جمله این موارد بود.

رییس کمیته اقتصادی برجام افزود: طبق برجام شرکت تبعی شرکت های آمریکایی هم می توانند با ایران کار کنند.

اهم سخنان نهاوندیان به شرح زیر است:

** آمریکایی ها به دفعات برای مذاکره در موضوعات غیرهسته ای ابراز تمایل کرده اند. درباره این امر باید در مجال دیگری و بر اساس جهت گیری ها و سیاست های خارجی کشور اتخاذ تصمیم شود. اما در مورد آن ماموریت و اختیاری که برای مذاکرات هسته ای داده شده بود، می توان به قوت گفت که در بخش اقتصادی، بیش از آنچه هدف مذاکرات بود، به دست آمد.

** در رابطه با لیست کسانی که باید از تحریم درمی آمدند از 500 شخص حقیقی و حقوقی که در لیست تحریم بودند، ما توانستیم حدود 300 مورد را از فهرست حذف کنیم؛ روی تک تک اینها چانه زنی انجام شد.

** در رابطه با موسسات مالی، واژگانی که در متن نهایی برجام به کار رفت، اینکه ما خدمات جنبی را هم در همه بندها بیاوریم، یکی دیگر از موضوعات مطرح در مذاکرات بود. طرف ایرانی مایل بود که موارد هرچه بیشتری از لیست خارج کند.

** در جریان مذاکرات، کمیته اقتصادی برجام در نهاد ریاست جمهوری به ریاست بنده تشکیل شده بود. دستگاه های مختلفی در این کمیته حضور داشتند. بانک مرکزی به صورت فعالانه شرکت می کرد، وزارت صنعت هم بود، از وزارت خارجه هم بودند و وزارت اقتصاد هم نمایندگانی داشت. وزارت نفت و وزارت راه هم بودند و از مشاوران اقتصادی و حقوقی هم استفاده می شد. در بخشی از کار هم که لازم بود بخش خصوصی فعال شود، اتاق بازرگانی به نمایندگی از این بخش، همکاری های لازم را با کمیته انجام می داد.

** اگر غربی ها به این نتیجه رسیده اند که برگشت تحریم هایی صورت گیرد، هر گونه قرارداد سرمایه گذاری که منعقد شود، مشمول تحریم نخواهد بود و بازگشت تحریم ها شامل قراردادهای سرمایه گذاری که قبل از آن منعقد شده است، نخواهد شد.

** {در پاسخ به این سوال که آیا ایرباس در شب امضای قرارداد در هنگام حضور رییس جمهوری در فرانسه امان نامه ای از آمریکایی ها گرفت} تعبیر امان نامه دقیق نیست. برای حصول اطمینان باید به سبب قطعات آمریکایی که در هواپیما به کار می رود، از آمریکا لایسنس دریافت می شد.

**آمریکایی ها قول داده بودند؛ این حکمی که در برجام آمده که صدور هواپیماهای تجاری به ایران اشکالی ندارد، هم شامل شرکت های آمریکایی شود و هم شرکت های اروپایی، لذا ایرباس به عنوان یک شرکت این را امتحان کرد و نتیجه مثبت هم گرفت.

** قرارداد اخیر ایران خودرو و پژو با قراردادهای قبلی متفاوت است. پژو براساس این قرارداد باید در ایران سرمایه گذاری کند و بخشی از آن را صادر کند. از طرف دیگر قسمتی از محصولات هم به صورت تولید مشترک صادر می شود.

** ما قرار نیست حتی یک دلار از درآمد نفتی را به ایرباس بدهیم. مدیرعامل ایرباس به من گفت در تاریخ شرکت ما سابقه ندارد که عمده فاینانس این هواپیما را خودمان عهده دار شویم. قرار است اقساط خرید ایرباس ها از محل درآمدی که از خدمات این هواپیما به دست می آید، تامین شود. یعنی میلیاردها دلاری که مسافران ایرانی هر سال به شرکت های خارجی پول بلیت می دادند، اکنون صرف پرداخت اقساط شرکت ایرانی می شود و ایران به جایگاه خود در صنعت هوانوردی منطقه برمی گردد.

** هنوز چند هفته از برجام نگذشته، هم ساچه و هم کوفاس خط پوشش بیمه صادراتی خود را برای ایران بازکردند و برایش سقف هم نگذاشته اند، این در تاریخ ایران سابقه ندارد.

** در میزان اعتنای آمریکا به منطقه خاورمیانه تغییرات استراتژیک به وجود آمده است چراکه آمریکا دیگر صادرکننده خالص شده، در صورتی که این مطلب برای اروپا در افق قابل پیش بینی مصداق ندارد، پس برای اروپا نفع اساسی وجود دارد که با ایران در بحث نفت و گاز به تعامل درازمدت برسند.

** برای ایران هم بسیار مهم است که بتواند قرارداد درازمدتی با اروپا داشته باشد، به سبب اینکه اگر به دلایل دیگر مانند دلایل سیاسی، انگیزه هایی برای افت و خیز دوباره در روابط به وجود آید، این روابط درازمدت اقتصادی براساس منافع مشترک نوعی تضمین برای برگشت ناپذیری تحریم ها بدهد.