اصول‌گرایان؛ یک ائتلاف با چند لیست؟!

لیست ائتلاف اصول‌گرایان در حالی از ده روز پیش منتشر شده است که چندان نتوانسته افق‌های اجماع و هم‌گرایی را پیش روی اصول‌گرایان بگشاید.

هجدهم بهمن ماه وقتی لیست مورد حمایت ائتلاف اصولگرایان تهران بعد از ماه ها رایزنی منتشر شد و چند روز بعد از آن هم اسامی کاندیداهای مورد حمایت این ائتلاف در 108 شهر کشور ارائه شد، با واکنش های زیادی همراه بود. هر چند از همان ساعات اولیه پس از انتشار، سنگینی کفه این لیست به سمت یک جناح مشخص در جریان اصولگرایی نشان داد که انتقادات به روند تنظیم لیست مذکور، پربیراه نبوده است.  چه آنکه پس از انتشار این لیست مشخص شد سهم جبهه پایداری در آن بیش از 50 درصد بوده و اصولگرایان معتدل در اقلیت محض قرار دارند.

این موضوعی بود که غلامعلی حداد عادل سخنگوی شورای ائتلاف اصولگرایان نیز بر آن صحه گذاشته است. آنجا که گفته بود: "9 نفر از اعضای لیست گرایش عمومی دارند که به هیچ تشکل خاصی تعلق ندارند. 7 نفر از این لیست به جبهه پایداری، 6 نفر به جبهه پیروان خط امام و رهبری، 6 نفر به جمعیت ایثارگران و 2 نفر نیز گرایش به سایر گروه‌ها و تشکل‌ها دارند." البته با توجه به ائتلاف جبهه پایداری، موتلفه اسلامی و ایثارگران، تعداد چهره های متمایل به این جناح در این لیست به بیش از 15 نفر می رسد.

به این ترتیب انتشار لیست ائتلاف اصولگرایان بادو چالش از سوی منتقدین آن مواجه شد. اول اینکه در چینش لیست ائتلاف، جریان های مختلف اصولگرایی به یک میزان دیده نشده است  و به همین دلیل از فردای انتشار آن سخن از تنظیم لیست های موازی به میان آمد. و دوم اینکه این لیست نمی تواند به قدر کافی رای آور باشد.

چالش لیست های موازی در جبهه اصولگرایی

با وجود امضای میثاق‌نامه‌ میان ۱۸۰ نفر از نامزدهای اصولگرای مجلس در حوزه انتخابیه تهران برای انصراف از حضور در انتخابات مجلس دهم، در صورت عدم حضور در لیست ائتلاف اصولگرایان، تعداد زیادی از کاندیداهای شاخص جا مانده از قطار ۳۰ نفره ائتلاف اصولگرایان انتقادهایی را بر روند انتخاب افراد ابراز کرده و به دنبال حضور در انتخابات تحت عناوین دیگری نظیر لیست‌های موازی یا به طور مستقلند. 

ابوالقاسم رئوفیان دبیرکل حزب ایران زمین در اینباره گفته بود: احتمال اینکه اصولگرایان لیست دومی ارائه کنند، وجود دارد. به گفته او اين احتمال وجود دارد که اصولگرايان بررسي کنند و به اين جمع بندي برسند که مي توان با ارائه ليست ديگر کمک کرد تا سلايق بيشتري در عرصه رقابت وارد شوند و موجب جذب حداکثري شوند. 

افزون بر این رفعت بیات نماینده پیشین مجلس هم گفت که قصد دارد به همراه چهره هایی همچون غفوری‌فرد و سبحانی لیستی تحت عنوان نیروهای مستقل انقلاب اسلامی بدهند.

در همین حال حسن غفوری فرد از اعضای حزب موتلفه که نام او در لیست ائتلاف اصولگرایان قرار نگرفت هم اعلام کرد که حاضر نیست از گردونه رقابت ها انصراف دهد. او همچنین گفت که بسیاری از معتدلین اصولگرا که از لیست ائتلاف جا ماندند، با لیست صدای ملت در انتخابات شرکت خواهد کرد. به عقیده غفوری فرد ‌بسیاری از چهره‌های شاخص از نحوه ائتلاف رضایت ندارند و علیرغم امضای میثاق‌نامه در بین ۱۸۰ نفر نماینده تهران که قرار بود بر اساس این میثاق پس از انتخاب ۳۰ نفر لیست ائتلاف انصراف بدهند، در انتخابات خواهند ماند. 

در واکنش به این اظهارات بود که حدادعادل سخنگوی ائتلاف اصولگرایان گفت: " بعید است لیست دیگری به اسم "اصول‌گرایان" منتشر شود اما یک روز بعد از این سخنان حداد، اخباری مبنی بر دعوت از بازماندگان لیست ائتلاف اصولگراین به یک لیست جدید منتشر شد. حسین طلا یکی از نمایندگان اصولگرای مجلس که نام او هم در لیست ائتلاف اصولگرایان برای انتخابات مجلس دهم نیامده، گفت که برای حضور در لیست‌های دیگر از او دعوت شده است. او گفته بود: "افراد مختلفی از جمله سید شهاب الدین صدر از من برای حضور در لیست‌های انتخاباتی دعوت کردند اما من قصد ندارم در هیچ لیست سیاسی حضور پیدا کنم؛ بنده یا به صورت مستقل یا در لیست‌های صنفی در انتخابات مجلس دهم حاضر می‌شوم. 

همچنین بهروز نعمتی نایب رئیس فراکسیون رهروان ولایت مجلس هم از انتشار "فهرست ائتلافی" فراکسیون رهروان ولایت خبر داد. لیستی که قرار است از مجموعه نیروهای رهروان، اعتدالگرا و افرادی که بر مبنای عقلانیت تصمیم می‌گیرند، در آن حاضر باشند. 

اما در حالی که حداد عادل  پیش بینی کرده بود لیست دیگری از میان اصولگرایان برای انتخابات مجلس بیرون نخواهد آمد، بیست و ششم بهمن ماه فهرست انتخاباتی «صدای ملت» به سرلیستی علی مطهری در تهران منتشر شد. فهرست 20 نفره ای که در آن نام چهره هایی همچون کاظم جلالی،محمد خوش چهره، غفوری فرد و حسن بیادی به چشم می خورد. 

درواکنش به این امر بود که کوهکن نایب رییس جبهه پیروان خط امام و رهبری اعتراض به نحوه تدوین لیست ائتلاف اصول‌گرایان را کاری غلط و مخالف موازین اصولگرایی دانسته و گفت: ارائه لیست موازی با لیست ائتلاف اصولگرایان به منزله ترجیح خود گرایی بر خردگرایی است.

 محمدرضا باهنر دبیر کل جبهه پیروان خط امام و رهبری هم با بیان اینکه " اتوبوس ورود به مجلس برای تهران 30 صندلی بیشتر ندارد و برخی به ناحق در ایستگاه ماندند." تلاش کرد تا فضا را آرام تر کرده و افراد را به انصراف تشویق کند. او تاکید کرده بود کسانی که در لیست قرار نگرفتند به هیچ‌ وجه معنایش این نیست که صلاحیت ورود به مجلس یا توانمندی و کارآمدی را ندارند؛ مهم این بود که این اتوبوس ۳۰ تا صندلی بیشتر نداشت. بنابراین خیلی از این آقایان و عزیزان در ایستگاه ماندند و شاید هم به ناحق درایستگاه ماندند، ولی دیگر چاره‌ای نبود.

کاظم انبارلویی اما گفته بود قرار نگرفتن بعضی افراد در لیست ائتلاف اصولگرایان را حرکتی هوشمندانه می‌داند. به گفته این عضو شورای مرکزی حزب موتلفه در طراحی لیست ائتلاف اصول‌گرایان موضوع شایسته سالاری و نه رای‌آوری مطرح بوده است. انبارلویی همچنین گفت هیچ لیست موازی از سوی جریان اصولگرایی شکل نخواهد گرفت. 

حمیدرضا ترقی عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی هم دراین باره گفت: هیچ فرد یا افرادی اجازه ندارند تحت عنوان اصولگرایی برای انتخابات مجلس دهم لیست موازی ارائه دهند. به گفته او اعتراض به نحوه گردآوری این لیست به دلیل حضور پررنگ جبهه پایداری و ایثارگران قابل قبول نیست. چرا که همه کسانی که وارد ائتلاف شدند شاخص ها را قبول داشتند، و حالا باید به این پیمان وفادار باشند.

چالش حضور حداکثری نامزدهای اصولگرا در انتخابات

اما در این میان اگرچه نحوه بررسی صلاحیت ها از سوی شورای نگهبان اصلاح طلبان را با کمبود نیروهای شناخته شده مواجه کرد، اما برای اصولگرایان مشکل تعدد چهره ها را ایجاد کرد. بر همین اساس است که حداد عادل سخنگوی ائتلاف اصولگرایان هر چند روز یک بار از اصولگرایانی که در لیست ائتلاف قرار نگرفته اند می خواهد که از ادامه کاندیداتوری انصراف دهند.  او با تشکر از کسانی که با درک شرایط  موجود انصراف دادند از دیگر نامزدهای اصولگرایی که در لیست نیستند خواست تا برای حفظ انسجام اصولگرایان به نفع لیست واحد تهران انصراف دهند. (اینجا) نگرانی حداد اما بی جا نیست. چه آنکه از میان 150 کاندید اصولگرا در تهران که از قرار گرفتن در لیست ائتلاف جا  مانده اند تعداد انگشت شماری به طور رسمی اعلام انصراف کرده اند. از جمله علی ریاض و داوود پرچمي به نفع لیست ائتلاف اصول‌گرایان از کاندیداتوری مجلس انصراف دادند.همچنین ابراهیم کارخانه‌ای  و وحید یامین‌پور نیز از دیگر کاندیداهای جبهه اصولگرایی بودند که به نفع ائتلاف اصولگرایان انصراف دادند.

در کنار این ها اما چهره های دیگری هم بودند که اگرچه ابتدا گفته بودند در هماهنگی با لیست ائتلاف اقدام خواهند کرد در ادامه اما به شکل دیگری عمل کردند. از جمله مهدی هاشمی از نمایندگان عضو جبهه پایداری در حالی که چند روز قبل گفته بود از لیست ائتلاف اصول‌گرایان حمایت می‌کند، روز گذشته در اظهار نظر متفاوتی گفت که به خاطر فهرست اصول‌گرایان انصراف نمی‌دهد.مهدی هاشمی نماینده فعلی مجلس و از اعضای جبهه پایداری با رد درخواستهای مکرر شورای ائتلاف اصولگرایان برای انصراف نامزدهایی که در فهرست واحد آن جای نگرفته اند، گفت که او نه تعهدی برای این کار داده و نه قصد دارد از صحنه انتخابات خارج شود. 

همین موضوع سبب شد تا حداد روز گذشته دوباره تکرار کند که آن اصولگرایانی که در فهرست قرار نگرفتند برای خدا بهتر است انصراف دهند،آن‌ها نباید بی‌جهت رای بشکنند که بعدا پشیمان بشوند. (اینجا) حمیدرضا ترقی عضو شورای مرکزی حزب موتلفه  نیز در مورد عدم انصراف نامزدهای این جریان که در لیست ائتلاف اصولگرایان قرار ندارند، گفت: همه افرادی که در ائتلاف بودند تعهد کتبی و اخلاقی دادند که در صورت قرار نگرفتن در لیست انصراف دهند. امری که تنها از سوی اعضای حزب موتلفه محقق شد که به طور دسته جمعی از نامزدی انصراف دادند.

لیست ائتلاف اصولگرایان رای آور است؟

اما از سوی دیگر لیست ائتلاف اصولگرایان با این انتقاد هم مواجه است که گزینه های موجود در آن گزینه های قوی محسوب نمی شوند و این لیست با چالش رای آوری مواجه خواهد بود. از جمله مهدی هاشمی از نمایندگان جبهه پایداری در اینباره گفت: اشکالات جزئی به ترکیب لیست ائتلاف اصولگرایان وارد است که امیدواریم برای رای آوری بیشتر، مرتفع شود. به گفته او افرادی که در لیست ائتلاف اصولگرایان قرار گرفته‌اند از وزن و جایگاه سیاسی مطلوبی برخوردارند و قدرت رای آوری نیز دارند. 

هر چند احمد توکلی که البته نام او در میان لیست ائتلاف اصولگرایان قرار دارد در دفاع از این لیست گفت: من حتما به این ليست راي مي دهم تا در مجموع اصولگرايان بتوانند وارد مجلس شوند. توکلي در واکنش به انتقاداتي که ليست ائتلاف اصولگرايان را ضعيف دانسته و افراد ناشناخته در آن را زياد مي دانند نيز گفت: اگر قرار باشد همه چهره ها در يک ليست شناخته شده باشند يعني قدرت جا به جا نشود!  در همین حال فاطمه رهبر نماینده مردم تهران در مجلس نهم و از دیگر چهر های حاضر در لیست ائتلاف هم در دفاع از لیست ائتلاف اصولگرایان گفت نمی‌توانیم افراد را به اسم تندرو یا کندرو بودن از جبهه اصولگرایی جدا کنیم. او گفت من هم شنیده ام که می گویند لیست ضعیف است اما طبیعتا ما چون در لیست قرار گرفته ایم هر نظری که بدهیم، اینگونه برداشت می شود که چون خودمان در لیست قرار داریم در حمایت از آن حرف می زنیم. اما در حقیقت اینگونه نیست بلکه این لیست حاصل خرد جمعی است.

نبویان عضو ائتلاف اصولگرایان در انتخابات مجلس دهم و از اعضای جبهه پایداری هم گفت که چه بسا ممکن است فهرست بیرون آمده به طور کامل مورد تائید شخص من هم نباشد، اما مهم این است که به وحدت رسیده‌ایم و این، مبارک است. او همچنین از اصولگرایان خواست، به فهرست جداگانه رای ندهند و به همین فهرست واحد رأی بدهند تا اصولگرایان به اهداف وحدت برسند. 

غلامرضا مصباحی مقدم یکی دیگر از چهره های حاضر در لیست ائتلاف اصولگرایان هم در مورد ترکیب لیست ائتلاف اصولگرایان گفت در این لیست هم‌طیف‌های رهپویان، ایثارگران و پایداری و هم موتلفه،‌ پیروان خط امام و رهبری و هم حامیان آقایان قالیباف و رضایی پوشش داده شده‌اند. مصباحی مقدم این را هم گفت که اینکه این ترکیب متمایل به تندروی است را قبول ندارم. بلکه معتقدم این لیست حداکثر جریان اعتدال را مبنا قرار داده است. ما کسانی که از منطق و ادبیات عقلایی بهره می‌گیرند را مصداق تندروی نمی‌دانیم و معتقدیم پایبندی به اصول و ارزش‌ها حرف اول را می‌زند. او بر این نکته هم تاکید کرد که در لیست ارائه شده از مجموعه اصولگرایان، تنها جریان انحراف به کلی کنار گذاشته شد و هیچ یک از کسانی که بر اساس خط مشی اصولگرایان تحت عنوان انحرافی تعریف می‌شدند اجازه حضور نیافتند.