سعید نیک‌پور: ریخت‌ و پاش‌های تلویزیون جمع شده

سعید نیک‌پور - بازیگر نقش دکتر احمد وزیری در سریال «معمای شاه» - می‌گوید: «دکتر وزیری» جزو آدم‌های معروف آن زمان که به طور مشخص جزییات زندگی و شخصیتش مطرح باشد، نیست؛ در واقع خانواده دکتر وزیری و افراد منتسب به او، همه ساخته ذهن نویسنده هستند که به عنوان سمبلی از یک خانواده ایرانی به تصویر کشیده شده‌اند.

این بازیگر و کارگردان در گفت‌و‌گو با خبرنگار سرویس تلویزیون و رادیو ایسنا با بیان اینکه بیش از یک سال و نیم است که به طور مداوم در پروژه «معمای شاه» حضور دارد، خاطرنشان کرد: در این مجموعه همان‌طور که گفتم، نقش دکتر وزیری - چشم‌پزشک - را ایفا می‌کنم که این نقش و در کل خانواده دکتر وزیری، ساخته تخیل نویسنده است که در این مجموعه روایت می‌شود. برخلاف نقش‌های دیگر مثل خانواده شاه، رجال، درباریان و افراد سیاسی آن زمان که آدم‌های واقعی هستند و به این مجموعه راه پیدا کرده‌اند، خانواده دکتر وزیری و افراد منتسب به او، همه ساخته ذهن نویسنده هستند که به عنوان سمبلی از یک خانواده ایرانی به تصویر کشیده می‌شوند.

او ادامه داد: در طوفان دوره 1320 تا پیروزی انقلاب و مرگ شاه تحولاتی رقم می‌خورد و اتفاقات مهمی در ایران می‌افتد که شامل حال دکتر وزیری هم می‌شود و نشان داده می‌شود که چه تحولاتی برای کل خانواده‌های ایرانی در این دوره زمانی اتفاق افتاده است. نقش‌هایی مثل دکتر وزیری از آنجا که حالت سمبولیک دارند، می‌توانند شامل حال خیلی از آد‌م‌ها باشند.

نیک‌پور گفت: دکتر وزیری جزو شخصیت‌های ثابت داستان در سریال «معمای شاه» است ولی تا پایان مجموعه حضور ندارد و تا سال 1340 در داستان حضور دارد. در مجموع در 40 الی 42 قسمت از این مجموعه حضور دارم، پس از آن هم خانواده‌اش تا پایان داستان حضور دارند. در کل در «معمای شاه» با دو گریم متفاوت در دو مقطع زمانی متفاوت ایفای نقش می‌کنم. در واقع دکتر وزیری جزو آدم‌های معروف آن زمان که به طور مشخص مطرح باشد، نیست.

بازیگر نقش دکتر وزیری سپس به نحوه پرداخت به شخصیت‌های داستان «معمای شاه» اشاره کرد و در این زمینه توضیح داد: به عنوان مثال زمانی که می‌خواهند نقش دکتر مصدق را بازی کنند، با توجه به اینکه چنین شخصیتی مسلما مشخصات خاصی دارد، بنابراین در بخش تحقیقات اصلی باید به دنبال چگونگی رفتارهای این شخصیت بروند اما در مورد شخصیتی مثل دکتر وزیری این‌طور نیست و شما باید نقش پزشکی را بازی کنید که شامل حال پزشکان مختلف می‌شود. شخصیت دکتر وزیری در سریال «معمای شاه» علاوه بر اینکه یک پزشک است، یک جبهه سیاسی برای خودش دارد. دکتر وزیری یک شخصیت ملی - مذهبی است؛ یعنی در واقع یک مسلمان ملی و ایران‌دوست است.

بازیگر و کارگردان سریال «امیرکبیر» در بخشی دیگر از گفت‌وگوی خود با ایسنا به دشواری کارهای تاریخی اشاره کرد و یادآور شد: اساسا کارهای تاریخی سخت‌ترین نوع فیلم‌سازی و سریال‌سازی است؛ چراکه ابزارش در کشورمان خیلی کم است و در عین حال تجربه در این زمینه هم بسیار کم است، به دلیل اینکه سینمای ایران از بدو تأسیس تا به حال اصلا دنبال کار تاریخی نرفته است. شما اگر بخواهید در سینمای ایران چند فیلم تاریخی مثال بزنید، به تعداد انگشتان دست هم نمی‌رسد و به جز چندین کار فاخر از مرحوم علی حاتمی که آن هم نوع خاصی از تاریخ را روایت کرده است، ما دیگر کار تاریخی نداشتیم؛ این در حالی است که وقتی به سینمای هالیوود نگاه می‌کنیم پرونده طولانی از فیلم‌های تاریخی به چشم‌مان می‌خورد اما متأسفانه ما تازه ورق زدن تاریخ کشورمان را شروع کرده‌ایم.

نیک‌پور همچنین درباره‌ی بحث یک ساله شدن ریاست سازمان صداوسیما اظهار کرد: سال‌های نوجوانی، کل جوانی و مرحله بازنشستگی‌ام را در سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران که بعدها به نام سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران تغییر نام داد، گذرانده‌ام. من از حدود سال‌ 45 وارد تلویزیون شدم، دقیقا زمانی که دانشجو بودم و تنها 20 سال داشتم و به عنوان هنرپیشه و کارگردان کار کردم و از سال 51 استخدام تلویزیون شدم. بعد از انقلاب هم بسیار فعال بودم، به ویژه در دهه 60 شاید از نفرات اولی بودم که کار می‌کردم و تاکنون سه کار بزرگ به نام‌های «شاه شکاری»، «امیرکبیر» و «وزیرمختار» را انجام داده‌ام.

او ادامه داد: حدود سال 73 بازنشسته اداری شدم اما کارم را با تلویزیون همچنان ادامه دادم و اتفاقا زمانی که نام آقای سرافراز را شنیدم که قرار است رییس سازمان صداوسیما شود، خیلی خوشحال شدم؛ چراکه زمانی که ایشان در شبکه برون‌مرزی مشغول فعالیت بودند شاید جزو اولین کسانی بودم که یک کار تولیدی نمایشی برای آنجا انجام دادم. فیلم «سقوط» به کارگردانی محمدرضا ورزی از تولیدات شبکه برون‌مرزی بود که من نویسنده و بازیگر این فیلم بودم. در همان جا بود که با آقای سرافراز آشنا شدم و ایشان را خیلی پسندیدم؛ چراکه ایشان خیلی فعال بود و همیشه دلش می‌خواست در شبکه برون‌مرزی تولید داشته باشد؛ منتهی شبکه برون‌مرزی امکانات تولیدی آنچنانی نداشت ولی با این حال توانست یک فیلمی تولید کند که بارها از تلویزیون پخش شود که این فیلم درباره وقایع انقلاب بود که خیلی هم خوب دیده شد.

این بازیگر پیشکسوت در ادامه همین موضوع تصریح کرد: من نسبت به حضور آقای سرافراز به عنوان رییس سازمان صداوسیما ارزیابی کاملا مثبتی دارم؛ چراکه همیشه با رغبت و دلسوزی سرِ صحنه می‌آمد و مشخص بود که جوانی است که دلش می‌خواست کار درست و خوب انجام بدهد، بنابراین زمانی هم که رییس سازمان صداوسیما شد خیلی خوشحال شدم اما به دلیل اینکه من در تلویزیون نیستم و خارج از این رسانه هستم و از بیرون تلویزیون را نگاه می‌کنم، اتفاق خاصی در این یک سال ندیدم که چشمگیر باشد و بگوییم اوضاع تغییر پیدا کرده است. از نظر مالی به نظرم امکانات محدودتر و سخت‌تر شده است و فکر می‌کنم بدهی تلویزیون همچنان در جای خودش باقی بماند، بنابراین حرکت آنچنانی طی این یک سال رخ نداده است؛ ضمن اینکه شنیده‌ام بسیاری از ریخت و پاش‌های تلویزیون جمع شده و تعداد زیادی از کسانی که مفید تشخیص داده نشدند، کنار گذاشته شدند که به نظرم کار خوبی است، این اتفاق یعنی هرس کردن باغی که شاخ و برگش زیاد است و دست و بال‌ها را بسته است.

بازیگر سریال «معمای شاه» همچنین پیشنهاد داد: پیشنهادی که به صداوسیما دارم همان کاری است که خود تلویزیون اخیرا به فکرش افتاده است و آن احیای مجدد شکل سابق تلویزیون در ساخت تله‌تئاترهاست که به نظرم پایه و اساس تلویزیون را تشخیص می‌دهد و اگر حذف شود تلویزیون لخت و عریان می‌شود. بهترین تلویزیون‌های جهان که نمونه آن بی‌بی‌سی است هنوز این تکنیک را در خودشان حفظ کرده‌اند، بنابراین اگر خوب نبود مطمئن باشید اول از همه آن‌ها این ساختار را کنار می‌گذاشتند. به نظرم تله تئاتر مادر تلویزیون است.

سعید نیک‌پور در پایان اظهاراتش بیان کرد: تلویزیون بعد از دهه 60 الی 70 از تله‌تئاتر غافل شد و متأسفانه این امتیاز را از دست داد و خودش را عریان کرد و به نظرم پایه‌هایش سست شد. تلویزیون با حذف تله‌تئاتر، به سیستمی به نام تله‌فیلم رسید که به نظرم حتی اسمش هم غلط است. امیدوارم اکنون که به فکر تله‌تئاتر افتاده است بتواند جبران 20 سال کمبود این ساختار را داشته باشد. ما هم اگر کمکی از دستمان بربیاید حتما انجام می‌دهیم.