کنسرت در پیاده رو

چندین سال است در گوشه کنار شهر و معابر پر رفت و آمد به نواختن مشغول هستند. برخی می‌گویند نگاه کردن به این افراد خستگی را از تنشان بیرون می‌کند. خوب یا بد! معضل یا پدیده! این افراد هرکه هستند از دید مردم مورد پسند قرار گرفته اند.

به گزارش «انتخاب»، سه تار، تار، نی، دف، سازدهنی، انواع گیتار از جمله آلاتی است که با آن می‌نوازند. در این بین برخورد زننده برخی ارگان‌های مسئول و غیرمسئول این سوال را در ذهن تداعی می‌کند که با این افراد چه باید کرد؟ هرگاه یک مادر را از فرزندش جدا کنید آنگاه می‌توانید آلت موسیقی یک نوازنده را نیز از او بگیرید.

احساس روی «استیج» بودن را دارم

در روز 1 بهمن ماه سال گذشته در «ابتکار» گزارشی به چاپ رساندیم که پای درد دل‌های این افراد نشستیم و از کاستی‌ها و کمبود‌های آن‌ها آگاه شدیم، حال به سراغ یکی دیگر از این افراد رفته‌ایم. کسی که در اطراف میدان تجریش و گهگاهی روبروی برخی سالن‌های شلوغ سطح تهران به اجرا می‌پردازد. نامش امیر است.

 او روزانه 5 تا 9 ساعت در خیابان‌های مختلف پایتخت به اجرای زنده موسیقی می‌پردازد. آلت موسیقی او گیتار است. امیر به خبرنگار اجتماعی روزنامه «ابتکار» می‌گوید: ساعت کاری خاصی ندارم اما باید ببینم چه موقع خیابان‌ها شلوغ است.

 مثلا ساعت 3 بعدازظهر زمان خوبی برای شروع کار است که ممکن است تا ساعت 2 بامداد هم طول بکشد. امیر در رابطه با درآمد ماهیانه خود می‌گوید: درآمدی که من دارم البته اگر بتوانیم اسمش را درآمد بگذاریم ماهیانه بین 400 تا 900 هزار تومان است.امیر می‌گوید: برخورد مردم با هنرمندان خیابانی عالی است اما در مقابل آن پلیس و شهرداری دشمن سرسخت ما هستند، در تهران و البته شهرهای بزرگ کشور مردم چندسالی است که با پدیده اجرای خیابانی اخت گرفته‌اند و این نوع اجرا در بین مردم جایگاه خوبی دارد.

امیر که 23 سال دارد 100 درصد دلیل شروع به این فعالیت را تامین هزینه‌های مالی می‌داند و می‌افزاید: وقتی می‌بینم مردم مقابلم جمع شده‌اند و بعد از اتمام هر قطعه برایم دست می‌زنند، احساس می‌کنم تمریناتم مثمرثمر واقع شده و احساس روی استیج بودن را دارم، همین موارد باعث می‌شود به آینده کاری خودم امیدوارتر شوم.

 امیر در ارتباط با اخذ مجوز برای کارش می‌گوید: من زیر نظر اساتیدم گیتار زدن را یاد گرفتم. هرچند خانواده ام مخالف این نوع زندگی من هستند و از اجراهای من اطلاع ندارند. چندین بار به دنبال گرفتن مجوز رفته ام اما میسر نشد.

در ادامه امیر با ناراحتی می‌گوید: متاسفانه تمام ارگان‌ها با اجراکنندگان خیابانی بدترین برخورد‌ها را می‌کنند و دل پری از آن‌ها دارم. حتی چندبار مرا دستگیر کردند و در این بین یکبار گیتارم را شکستند. مرا گرفتند، بردند اما به چه جرمی خودشان هم نمی‌دانستند. سبکی که من و امثال من کار می‌کنیم شامل انواع سبک‌های موجود در بازار می‌باشد اما نمی‌شود آن را تمیز داد، ما هم پاپ می‌خوانیم هم راک هم رپ و هم سنتی.

امیر خودش را جزء موسیقی زیرزمینی نمی‌داند و می‌گوید: حمایت از طرف اشخاصی از ما بعضاً وجود داشته است، حتی شده اسپانسر گرفته‌ایم و روی صحنه برنامه‌های هرچند کوچک اجرا کرده‌ایم. از امیر پرسیدم هدف اصلی خود را برایم بگو که در آخر این اجراهای خیابانی کجا است، در حالی با کوک گیتار خود بازی می‌کرد، گفت: فعلا کسب در آمد تا رسیدن روی صحنه(استیج). این بزرگترین آرزوی من است.

شان «آرتیست» باید حفظ شود

خوانندگان و نوازندگان اجراهای خیابانی در شهرهای کوچک و بزرگ در کوچه و برزن‌ها در حال هنر نمایی هستند. در مصاحبه با امیر خواندیم که مشقت‌های فراوانی بر این نوع افراد می‌رود. در میان این هجمه‌های وارد شده بر «موسیقی خیابانی» برخلاف ارگان‌های نظارتی که نقشه جمع‌آوری این افراد را در سر می‌پرورانند، برخی هنرمندان در فکر ساماندهی اجراهای موسیقی خیابانی هستند.

اشکان خطیبی بازیگر، خواننده و کارگردان از جمله این افراد است. اشکان خطیبی که خود سازهایی مانند پیانو، گیتار و سازدهنی می‌نوازد و در گذشته علاقه خود را به موسیقی راک نشان داده است، در سال 91 آلبوم «ترافیک» را با صدای خود و با نام گروه ترافیک روانه بازار کرد. وی مدتی است با هدف حفظ شان آرتیست – خواننده قصد ساماندهی موسیقی خیابانی دارد. اشکان خطیبی در این رابطه به خبرنگار اجتماعی روزنامه «ابتکار» می‌گوید: پتانسیل زیادی در جوانان ایرانی وجود دارد، اگر امکانات حداقلی در اختیار این جوانان که در خیابان‌ها به اجرای زنده می‌پردازند قرار گیرد، می‌توانند جایگاه خوبی در موسیقی ایران داشته باشند.

 خطیبی در ادامه می‌افزاید: بیش از یک ماه است که فراخوانی در ارتباط با گردهم‌آوری این افراد منتشر کرده ام؛ که با استقبال خوبی مواجه شده و بیش از 40 تا 50 آرتیست و گروه به این فراخوان پاسخ مثبت دادند. این بازیگر سینما و تلویزیون می‌گوید: این افراد را در مکانی دور هم جمع کردیم تا بتوانیم از بین آن‌ها استعداد یابی کنیم یا به عبارتی با کارها و سبک هرکدام آشنا شویم، اما متاسفانه کمتر از 10 روز اداره اماکن آمد و جلو کار را گرفت و در حال حاضر این اتفاق که برای برخی از این افراد بسیار حائز اهمیت بود به جایی نرسیده است.

خواننده گروه ترافیک می‌گوید: در تمام دنیا اجراهای موسیقی خیابانی وجود دارد، برخی به خاطر مشکلات اقتصادی و برخی به دلیل علاقه دست به این کار می‌زنند، مهم این است که شان آرتیست حفظ شود. خطیبی در پاسخ به این سوال که با شکست پروژه قبلی، آیا در آینده برنامه دیگری برای این افراد در ذهن دارد به خبرنگار اجتماعی می‌گوید: هدف من ساماندهی این افراد بود که موفق نشدم اما ایده دیگری که دارم این است که براساس قطعاتی از این افراد که مورد تایید قرار گیرد بتوانیم یک آلبوم موسیقی جمع آوری و روانه بازار کنیم.

فقط یک هنرمند می‌تواند درد یک هنرمند را به خوبی بفهمد. دردی که پر از نگاه‌های ترحم آمیز مردمانی است که هر روز از کنارشان می‌گذرند بی آنکه بدانند هنر خیابانی چیست و این نوازندگان اگر در جای دیگری می‌نواختند، به دید هنر به آن نگاه می‌شد نه مطالبه گران نگاه‌های پر از پرسش. اینجا خیابانی است که به اندازه تمام دردهای هنرمندانش، موسیقی دارد و آرامش. اینجا سنگفرشی است که به انتظار سر و سامان گرفتن نشسته است.

*ابتکار