پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : چهل روز از فاجعه منا می گذرد، فاجعه ای که دوم مهر سال ۱۳۹۴ شمسی مصادف با دهم ذیحجه سال ۱۴۳۶ قمری در سرزمین منا رخ داد و از این تاریخ به بعد هر عید قربان در ذهن مسلمانان مرورخواهد شد.
به گفته شاهدان عینی حدود ساعت 9 صبح بود که آخرین اعمال مناسک و انجام رمی جمرات ، مراسم حج هفت هزار زائر خانه خدا از سراسر دنیا با قربانی شدنشان در قربانگاه اسماعیل نیمه تمام ماند.
فاجعه منا در شرایطی رخ داد که بسیاری از شاهدان عینی مسئولان دولت عربستان را مقصر بروز حادثه می دانند.
این فاجعه در خیابان 204 درمنطقه منا به دلیل ازدحام جمعیت بیش از حد حجاج و بسته شدن درهای خروجی که گفته می شود علت آن هم حضور یک مقام ارشد عربستان در محل بوده، قربانگاه حاجیان شد.
بنا به اظهارات شاهدان عینی ، حجاج یکی یکی جان می‌دادند اما مسئولان سعودی هیچ واکنشی نداشتند در حالی که بطور طبیعی باید امکانات لازم را برای مداوا و نجات آنان فراهم می‌کردند و مسیر گشوده می شد و راه‌های اضطراری که بیش از ده خروجی بود باز می‌شد.
همه این ده مسیر اضطراری مسدود بود، درحالی که در کنار راه‌های اضطراری ، چادر‌های حجاج از کشورهای مختلف برپا شده بود و با گشودن این راه‌های اضطراری می‌شد راه انتقال حجاج آسیب دیده به محیط بیرون فراهم شود. مردمی هم که در بیرون از مسیر در میان چادرها قرار داشتند، منتظر بودند تا به حجاج آسیب دیده کمک کنند اما به سبب عملکرد ماموران سعودی این اتفاق نیفتاد و تا آخر حادثه این راه‌های اضطراری باز نشد. هرچند دولت عربستان تلاش کرد خبر این فاجعه و جان باختن حجاج را بایکوت کند اما تلاش دولت سعودی بیشتر از چند ساعت نتیجه نداد.
بنا بر اظهارات شاهدان عینی، فاجعه منا حدود ساعت 9 صبح رخ داد و با گذشت چند ساعت ماموران سعودی حاضر در منطقه، اقدامی انجام ندادند و حتی از تلاش امدادگران ایرانی برای نجات حجاج جلوگیری می کردند.
ایران نخستین کشوری بود که از همان ساعات اولیه پیگیر اوضاع زائران خود شد.
با وجود پیگیری های مقامات ایرانی، دولت عربستان در روزهای اولیه از همکاری برای بازگرداندن اجساد قرباینان ایرانی سرباز می زد تا اینکه شش روز پس از فاجعه منا هشدار مقام معظم رهبری ، مقامات عربستان سعودی را به همکاری واداشت.
ایشان در مراسم دانش آموختگی، تحلیف و اعطای سردوشی دانشجویان دانشگاه های افسری ارتش جمهوری اسلامی ایران در دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) نوشهر دراین باره فرمودند: «جمهوری اسلامی ایران نیز تاکنون با خویشتنداری و ادب اسلامی، حرمت برادری را در دنیای اسلام نگه داشته است، اما این را بدانند که اندک بی احترامی به دهها هزار نفر از حجاج ایرانی در مکه و مدینه و عمل نکردن به وظایف برای انتقال ابدان مطهر، عکس العمل سخت و خشن ایران را در پی خواهد داشت».
پس از سخنان مقام معظم رهبری بود که روادید وزیر بهداشت برای سامان دادن به مجروحان و شناسایی قربانیان ایرانی در فاجعه منا داده شد و در نخستین گروه انتقال اجساد جان باختگان به کشور ، 104 پیکر از لاله های سپید پرپر شده در منا در مراسمی باشکوه تشییع شدند. درهمین مراسم بود که رئیس جمهور سخنرانی کرد و گفت: « به هر حال باید روشن شود که در این حادثه افرادی مقصر بوده‌اند یا نه ؟ و اگر ثابت شود که عده‌ای از مامورین در این حادثه تقصیر داشته‌اند ما به هیچ عنوان از خون عزیزانمان نخواهیم گذشت» .
حالا با گذشت چهل روز از فاجعه منا مقامات ایرانی همچنان پیگیر سرنوشت 28 حاجی ایرانی هستند.
نماینده ولی فقیه در سازمان حج و زیارت و سرپرست حجاج ایرانی بعد از پیگیری های چهل روزه مقامات ایرانی خبر از مستند سازی فاجعه منا داده است.
حجت الاسلام قاضی عسکر می گوید: از آنجا که فعلا تکلیف بخشی از مفقودان ایرانی حادثه منا مشخص نشده است تلاش می کنیم تا تکلیف این عزیزان روشن شود و همه فعالیت های ما در این بخش متمرکز است.
وی ادامه داد : براساس این اقدام با همه عزیزانی که در کاروان های آسیب دیده حضور داشتند و از نزدیک شاهد ماجرا بودند صحبت می شود که چرا این اتفاق افتاد و علل و عوامل آن چه بود و با چه مشکلاتی در امر امدادرسانی روبرو بودند.
قاضی عسکر تصریح می کند: این کار مستندسازی همراه با فیلم و تصاویری که از منا وجود دارد می تواند بعدا محل رجوع حقوقدانان باشد که براساس آن بتوانند کارهای حقوقی را دنبال کنند.
وی می گوید: پیگیری حقوقی فاجعه منا از طریق مجامع بین المللی و پیمان های مشترک ایران و عربستان انجام خواهد شد.
از سویی دیگر کمیته تبیین راهکارها و سیاست های تحقق منویات رهبر معظم انقلاب اسلامی درخصوص فاجعه منا تشکیل جلسه داده است .
رئیس سازمان حج وزیارت در این باره می گوید: کارگروه کارشناسی این موضوع هم در بعثه مقام معظم رهبری با حضور صاحبنظران تشکیل شده است تا بتوانیم راهکارهای پیگیری حقوقی این فاجعه را چه از طریق بین المللی و چه از طریق محاکم عربستان و یا حتی از طریق محافل داخل کشور تبیین و بصورت جدی دنبال کنیم.
سعید اوحدی خاطرنشان می کند که این کمیته ، فرمایشات مقام معظم رهبری را پیگیری خواهد کرد و می کوشد با استفاده از ظرفیت هایی در سطح مجامع بین الملل ، سازمان های مردم نهاد و مجامعی که در راستای حقوق بشر گام بر می دارند، نقشه راهی را تعیین کند.
حالا بر اساس آخرین خبرها، پیکر پنج نفر از 33 مفقود ایرانی فاجعه منا شناسایی شده است و کمیته تفحص ایرانی در مکه تلاش می کند هرچه زودتر تکلیف 28 مفقود باقیمانده را مشخص کند.
بر اساس گفته های رئیس سازمان حج و زیارت کشور ، دولت عربستان متعهد شده تا تعیین نتیجه تطبیق دی ان ای به هیچ وجه اقدام به دفن پیکرهایی که هنوز هویت آنها شناسایی نشده است، نکند.
بنا بر صحبت های اوحدی با توجه به آزمایش های دی ان ای که از بستگان جان باختگان منا گرفته شده است ، تعدادی از پیکرها را هفته پیش وارد سردخانه مکه کرده اند که از این تعداد 68 پیکر به علت تغییرات کامل فیزیک و چهره ها، قابل شناسایی نیست که امید آن می رود با تطبیق دی ان ای بتوان به نتایجی رسید ، نتایجی که شاید پس از چهل روز و شناسایی 28 حاجی مفقود شده ، مرهمی بر جان داغدار خانواده 464 حاجی قربانی شده در منا باشد.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما