پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : «تصميم نظام»؛ گزاره‌اي كه نخستين بار به‌طور رسمي توسط علي لاريجاني به فرآيند مذاكرات هسته‌اي پيوند خورد. جايي كه او روز هفدهم فروردين به اعضاي فراكسيون رهروان ولايت گفت كه « ادامه تحقيقات هسته‌اي تا ٨ IR نيز تصميم نظام بوده است.» صحبت‌هاي آن روز علي لاريجاني ناظر به تفاهم لوزان بود. تفاهمي كه وي آن را «تصميم عقلاني نظام» دانست. بعد از آن بارها رييس مجلس از همين «تصميم» ياد كرد. تصميمي كه البته خود او تا روز سه‌شنبه هفته گذشته، يعني روز تصويب طرح برجام پاي آن ايستاد. هرچند اين ايستادگي زمينه‌اي مناسب براي منتقدان اصولگرايش شد تا در روزهاي بعد از توافق هسته‌اي حتي بيشتر از دولتي‌ها، حملات خود را متوجه او كنند. علي لاريجاني اما همچنان از همان «تصميم» بزرگ سخن مي‌گويد. تصميمي كه گويا پشت‌گرمي خيلي‌ها براي حمايت از برجام و خيز برداشتن براي اجراي آن است. لاريجاني هيچ‌گاه چون دو هفته اخير زير ضرب فشارهاي سياسي هم‌جناحي‌هاي سابق خود نبوده است. حتي شايد روزي كه سخنراني او در قم با پرتاب كفش و مهر نماز به هم خورد. آن روزها اگر مخالفان لاريجاني حرف‌هايي هم داشتند حداقل سعي مي‌كردند در فضاي رسمي تقابل خود را با رييس مجلس در چارچوب‌هايي محدود كنند. چارچوب‌هايي كه حالا اگر هم وجود داشته باشند براي اين طيف بيش از قبل بازتر و گسترده‌تر شده‌اند. منتقدان اصولگرا هيچ ابايي ندارند تا رييس مجلس اصولگرا را به «سهل‌انديشي» و «دور زدن قانون» متهم كنند. لاريجاني اما همان خطي را مي‌رود كه بعد از تفاهم لوزان در پيش گرفت. در فاصله كمتر از يك هفته بعد از تصويب طرح برجام در مجلس و بالا گرفتن اختلافات بر سر آن، لاريجاني دو بار ديگر از «تصميم كشور» درباره برجام سخن مي‌گويد؛ بار اول در جلسه شوراي اداري گيلان و بار دوم در همايش امر‌به‌معروف و نهي از منكر. تكرار اين موضع و تاكيد رييس مجلس بر آن در اين شرايط به هيچ عنوان نمي‌تواند بدون دليل و علت باشد. علي‌الخصوص اينكه رييس مجلس طرح برجام را هماهنگ شده در كلان كشور دانست. او اين سخن را در پاسخ به اعتراض يكي از شركت‌كنندگان در مراسم عنوان كرده است. اعتراض به شيوه تصويب طرح برجام در مجلس. آن هم در شرايطي كه رييس مجلس مشغول ترك مراسم بوده است. جايي كه پس از صحبت‌هاي علي لاريجاني در اين همايش، خانمي از انتهاي سالن به سمت او رفت و نسبت به نحوه اداره مجلس و تصويب برجام در مجلس به وي ايراد گرفت و گفت: «چرا مجلس به صورت فرمايشي برجام را تصويب كرد؟» علي لاريجاني در جواب اين فرد گفت: «اين پرونده براي من نفع شخصي ندارد. البته بنده از مسائل هسته‌اي كم اطلاع نيستم و بر اساس وظايفي كه دارم عمل كرده‌ام.» رييس مجلس شوراي اسلامي ادامه داد: در موضوع هسته‌اي مجلس همه نكات را در نظر گرفت.
پاسخ‌هاي رييس به يك اعتراض
لاريجاني به روند مذاكرات در طول سه سال گذشته اشاره كرد و گفت: «مذاكرات حدود سه سال طول كشيد و اين‌گونه نبود كه امر فوري و آني باشد. يك سال در دولت قبل و دو سال در دولت فعلي مذاكرات را پيگيري كرديم و با چشم بينايي جلو رفتيم.» وي افزود: «شوراي عالي امنيت ملي و شوراهاي ديگر درگير اين كار بودند و گاهي به مجلس توضيحاتي مي‌دادند. در نهايت به آخر كار رسيديم و توافق انجام شد كه البته اين توافق چارچوب‌هايي داشت.» رييس مجلس شوراي اسلامي ادامه داد: «عده‌اي مي‌گفتند كه اين برجام به ضرر كشور است و بايد رد شود اما اگر اين اتفاق مي‌افتاد تبعات آن چه مي‌شد؟ عده‌اي هم مي‌گفتند سند خيلي خوبي است و تماما بايد اجرا شود؛ اما در اين راستا يك نظر سوم وجود داشت كه اين سند در چارچوب لوازم، تكاليف و شروط ديگري مهار شود كه اين نظر قوي‌تر بود.» لاريجاني اضافه كرد: «ما نه مي‌خواستيم برجام را رد كنيم و نه مي‌خواستيم با قرائت امريكايي اجرا شود. ازاين رو بحث‌ها در شوراي عالي امنيت ملي سخت‌تر شد. يك عده مي‌گفتند پس تكليف چه مي‌شود و عده‌اي ديگر مي‌گفتند بايد برجام را رد كنيم اما ما مي‌گفتيم كه با تعيين ضوابطي مي‌تواند اجرايي شود.» وي يادآور شد: «در نهايت رهبر معظم انقلاب خواستند كه به صورت علني برجام در مجلس بررسي شود.» لاريجاني گفت: «ما نمي‌خواستيم تصميم مجلس فقط در حد يك گزارش در كميسيون باقي بماند، از اين رو تلاش كرديم قانوني را در اين راستا تصويب كنيم تا مجلس نقش منفعلانه‌اي نداشته باشد.» رييس مجلس شوراي اسلامي اظهار كرد: «ما ساعت‌ها روي آن فكر كرديم. نمي‌شود طرح را فقط در يك كميسيون بررسي كرد. زمان زيادي نياز داشت. ما چهار قانون در موضوع هسته‌اي داشتيم كه يكي از آنها نيز بدون هماهنگي با كلان نظام نبود. اين طرح با كلان كشور و نظام هماهنگ شده بود.»
پيشنهاد ارايه طرح رد برجام
لاريجاني افزود: «عده‌اي مي‌گفتند قطعنامه اخير شوراي امنيت سازمان ملل ظرف ١٠دقيقه به تصويب رسيد ولي نه، اين‌گونه نيست. دو ماه روي آن بحث‌هايي انجام شد. جلساتي صورت گرفت و در ١٠ دقيقه به تصويب رسيد. مطمئن باشيد مسائل كلان از قبل بررسي مي‌شود و مربوط به چند دقيقه نيست.»
پدر تحكم نمي‌كند ولي مشورت مي‌دهد
رييس مجلس شوراي اسلامي با اشاره به اينكه درون مجلس آرا مختلف است و فراكسيون‌هاي مختلفي وجود دارد، گفت: «اصلا اين‌گونه نيست كه ما از قبل هماهنگي نداشته باشيم. زيرا يك كار پخته نيازمند بررسي زياد است. اگر مي‌گويند هماهنگي نشده خلاف است. هماهنگي به معناي دستور نيست. مثل اين مي‌ماند كه ما از پدرمان مشورتي مي‌گيريم. پدرمان تحكم نمي‌كند ولي توصيه‌ها و مشورت‌هايي مي‌دهد.» وي افزود: «در داخل مجلس طرفين را دعوت كرديم و جلساتي را ميان دو فراكسيون گذاشتيم. دو جلسه چهار ساعته با اعضاي دو فراكسيون داشتيم و جلسه سوم نيز با حضور بنده برگزار شد. ما حتي متن ماده واحده را به دليل نظر آنها عوض كرديم. آنها گفتند گزارش برجام قبل از طرح در صحن مجلس خوانده شود كه البته معقول بود.» لاريجاني خاطرنشان كرد: «ابتدا گزارش خوانده شد و سپس طرح دو فوريتي را بررسي كرديم كه البته دو فوريت طرح راي نياورد ولي اين را مي‌خواهم بگويم براي راي دادن به اين طرح از قبل توافق بود. يك مساله وفاي به عهد است. زيرا مساله امنيت كشور در ميان بود. ما قرار بود با وفاق جلو برويم ولي آنها عمل نكردند. در نهايت دوفوريت راي نياورد و يك فوريت راي آورد. براي بررسي به كميسيون رفت و دوباره جلسات هماهنگي برگزار شد.» رييس مجلس شوراي اسلامي گفت: «آنها دوباره در هنگام بررسي كليات توافقات ميان ما را عمل نكردند و شما شاهد بوديد كه صحن چه پرتلاطم شد. البته من اين نظر را دارم كه مجلس بايد روحيه داشته باشد و زنده باشد ولي نه اينكه با ادبيات جنجالي سخن بگويد.»
شايد اسامي را بگويم باورتان نشود
وي اظهار داشت: «مجلس بعد از چهار ساعت به كليات راي داد. در آن روز عده‌اي آمدند و گفتند طرح رد برجام را بدهيد و عده‌اي نيز گفتند كلا برجام در مجلس مسكوت بماند كه من اگر اسم اين افراد را به شما بدهم شايد باورتان نشود. گفتند چه لزومي دارد مجلس تصميم بگيرد ولي ما گفتيم ما بايد قانون بگذاريم چون رهبري گفته‌اند برجام در مجلس بررسي شود. اگر بررسي نشود بي‌مسووليتي و بي‌خيالي است.» لاريجاني افزود: «در نهايت ماده واحده راي آورد. درجلسه بعد جزييات را بررسي كرديم. شب قبل از بررسي جزييات يعني سه‌شنبه شب جلسه‌اي با شوراي امنيت در اين راستا تشكيل شد براي هماهنگي با فراكسيون‌ها و در نهايت بنا شد چهار پيشنهاد اصلاحي در طرح اجراي برجام مطرح شود كه نهايتا آن را در روز بررسي جزييات اعمال كرديم و اين چهار پيشنهاد در صحن راي آورد.» رييس مجلس شوراي اسلامي تاكيد كرد: «نبايد در اين راستا سر و صدا مي‌شد. ما اين اقدامات را براي اينكه وفاق در كشور باشد و اختلاف وجود نداشته باشد، انجام داديم ولي عده‌اي جور ديگر عمل كردند و حال، مرا متهم مي‌كنند. اين بين خود و خداي‌شان بماند.» وي گفت: «امروز برخي قانون را درست نخوانده‌اند. اين قانون نمي‌گويد ما برجام را تاييد كرديم و برويد انجام دهيد، بلكه در چارچوب تدابير و مصوبات شوراي عالي امنيت ملي بايد برجام را اجرايي كنيم، كه اين موضوع عالمانه و عامدانه بوده چون تمام مصوبات شوراي عالي امنيت ملي به امضاي رهبري مي‌رسد.» لاريجاني تاكيد كرد: «اين خطر وجود داشت كه غربي‌ها بخواهند جور ديگري برجام را اجرايي كنندما اين قانون را تصويب كرديم كه نتوانند. بر اساس يكي از تبصره‌هاي اين قانون اگر تحريم‌ها لغو نشود يا در انجامش قصوري صورت گيرد يا به بهانه ديگري تحريم‌ها را احيا كنند برجام بايد متوقف شود و كارخانه ١٩٠ هزار سو غني‌سازي ظرف دو سال ساخته شود. بر اساس بند ديگري گفته‌ايم اگر به بهانه‌اي ايران را تحريم كنند برجام بايد متوقف شود.» رييس مجلس شوراي اسلامي گفت: «در مورد بازرسي‌ها هم گفته‌ايم بايد تابع مقررات بين المللي باشد و مراكز نظامي و اسرار ما مطلقا حق نظارت ندارند مگر با اجازه رهبري باشد. همچنين گفته شده اگر آژانس در مورد اسرار نظامي ما به نحوي بي‌احتياطي كند سطح همكاري‌هاي ما با آژانس فروكش مي‌كند.» لاريجاني اضافه كرد: «حوزه موشكي دلمشغولي‌هايي براي جامعه شده بود به همين دليل ما در يكي از بند‌هاي اين قانون آورده‌ايم كه بنيه دفاعي ما در زمينه زميني، هوايي، پدافند هسته‌اي، موشكي، باتري‌هاي نتروني باقي خواهند ماند. ما سلاح هسته‌اي نمي‌سازيم ولي براي بنيه دفاعي كشور بايد آمادگي پدافند هسته‌اي داشته باشيم. هم اكنون هم تست موشكي انجام داده‌ايم. هر چه حرف بي‌ربط بزنند كاري نمي‌توانند بكنند چون ما قانون نوشته‌ايم.» وي در مورد نفوذ دشمن گفت: «در مورد موضوع نفوذ كه رهبري تاكيد داشتند شوراي عالي امنيت ملي بايد ضوابطي داشته باشد كه جلوي نفوذ بيگانگان را بگيرد. ما چفت و بست‌هايي را براي برجام قرار داده‌ايم. شايد برادري بگويد عقل من بيشتر مي‌رسد. خب بگويد.» لاريجاني با اشاره به تاكيدات قانون اجراي برجام درباره اقتصاد مقاومتي گفت: «درباره اقتصاد مقاومتي هم در اين قانون آمده است كه منابع آزاد شده نبايد تبديل به خرج روزمره شود.»
اعتماد