پاسخ های صریح ظریف در دیدار هیات رسانه ای عربی:توافق سری میان ایران و ۱+۵ وجود ندارد

*رییس هیات مدیره مؤسسه الاهرام مصر ـ احمد النجار (ضمن تأکید بر جایگاه ایران و مصر در منطقه): آیا ایران طرحی برای بازگشت روابط قوی با مصر دارد؟ 

وزیر امورخارجه: ما علاقه‌مند به برقراری روابط نزدیک با همه کشورهای منطقه هستیم. مواضع ما و مصر در خصوص مسائل مهمی از جمله منطقه عاری از سلاح کشتار جمعی در خاورمیانه، به هم شبیه است. ما اصولا سیاست مبتنی بر حذف نقش کشور‌ها در منطقه را سیاست شکست خورده­ای می‌دانیم و جهت گیری کلی ما در منطقه این است که همه دولت‌ها باید در امنیت منطقه شریک باشند. ایران و مصر، به همراه عربستان و دیگر کشور‌ها، باید در منطقه نقش اساسی داشته باشند. 

*سردبیر روزنامه «عمان» ـ سیف المحروقی (با اشاره به حکمت و استراتژی ایران در مدیریت مذاکرات هسته‌ای و نیز لبخندهای دکتر ظریف پس از خروج از مذاکرات سختی که ساعت‌ها طول می‌کشید): چگونه مذاکرات را در جلسات رسمی و خارج از چارچوب رسمی مدیریت کردید؟ 

وزیر امورخارجه: ابتدا از نقشی که عمان و سلطان قابوس که استوانه ثبات در منطقه است تشکر می‌کنم. اختلافات ما با آمریکا اختلافات عمیقی است و لذا لازم بود یک مجموعه‌ای از مذاکرات رسمی و غیر رسمی صورت گیرد تا از این مسیر دشوار عبور کنیم. در مذاکرات غیر رسمی برای تصمیم گیری‌ها زمینه سازی شد و در مذاکرات رسمی، تصمیمات اتخاذ شد. کلید حل موضوع هسته‌ای، دیدگاهی بود که ما به مذاکرات بردیم و آن این بود که اگر یک طرف ببرد و طرف دیگر ببازد مذاکره به نتیجه نمی‌رسد. 

* سردبیر روزنامه الرأی کویت ـ ماجد العلی (با اشاره به کشف گروهک اخیر تروریستی در کویت و کشف مقادیری سلاح با ادعای همراهی دو دیپلمات): آیا علیرغم وجود روابط متمایز میان ایران و کویت، تصور نمی‌کنید این یک مداخله در کویت است؟ 

وزیر امورخارجه: ما بار‌ها گفته‌ایم در مسائل داخلی کشورهای همسایه مداخله نمی‌کنیم. پس از توافق هسته‌ای سیل اتهام‌ها نسبت به ایران سرازیر شد و این برای من جای تردید دارد. ما با دولت کویت روابط بسیار خوبی داریم و نقش دولت کویت را مثبت ارزیابی می‌کنیم. کما اینکه در خصوص وضعیت تأسف بار حجاج ما در منا، دولت کویت و شخص امیر کویت نقش خوبی ایفا کردند و شخص امیر با دکتر روحانی هم گفتگوهای خوبی انجام دادند و ما امیدواریم روابط دو کشور بطور جدی گسترش پیدا کند. 

*سردبیر روزنامه الدیار اردن ـ محمد سلامه: ایران از عرب‌ها چه می‌خواهد؟ 

وزیر امورخارجه: ما هیچ چیز از جهان عرب جز دوستی نمی‌خواهیم. دوستان عرب ما فراموش نکنند که ۸ سال صدام حسین را علیه ایران تسلیح کردند و ما پس از آنکه صدام رفت هیچ چیز از دوستان عرب­مان نخواستیم. ما تا امروز ظلمی به اعراب نکردیم ولی مورد ظلم واقع شدیم. دوستان عرب ما به کمپ دیوید رفته و آمریکا را تشویق کردند با ایران به توافق نرسد و این درحالی بود که ما حاضر نشدیم راجع به مسائل منطقه با آمریکا صحبت کنیم. ما معتقدیم آینده ما به هم گره خورده است. دوستان عرب ما چه این را درک کرده و چه درک نکنند، ایران برای امنیت و ثبات و پیشرفت منطقه‌ای در کنارشان ایستاده است اما بدون همکاری همه، نتیجه این امر کامل نخواهد بود. اگر ما برای گفتگوی جدی تلاش کنیم و پیش داوری‌ها را کنار بگذاریم می‌توانیم به این واقعیت برسیم که اگر ایران بتواند با کشورهای غربی که مشترکات کمی با آن‌ها دارد به نتیجه برسد، حتما با برادران عرب خود هم به نتیجه خواهد رسید. 

*سردبیر روزنامه الزوراء عراق ـ مؤید اللامی (ضمن تشکر از موضع حمایتی جمهوری اسلامی ایران در خصوص عراق) با تأکید بر اینکه «اگر ایران نبود بغداد سقوط می‌کرد»: آیا توافقی سری میان ایران و غرب برای منطقه در پی توافق هسته‌ای بعمل آمده است؟ 

وزیر امورخارجه: متأسفانه تلاش می‌شود واقعیت‌ها وارونه جلوه داده شود اما مهم این است که همه دوستان ما در منطقه بدانند خطر داعش برای ما یک خطر عمومی است. ما خطر داعش برای عربستان را متفاوت از خطر داعش برای سوریه و عراق نمی‌بینیم. امیدواریم دوستان ما در منطقه درک کنند همانطور که به کمک بغداد رفتیم، همانطور امنیت همه کشورهای منطقه برای ما مهم است چون معتقدیم در یک منطقه نا‌امن هیچ کس در امنیت نیست. 

علیرغم آنکه آمریکایی‌ها دوست داشتند با ما بر سر منطقه توافق کنند ولی ما هیچ توافقی در منطقه با آمریکایی‌ها نداریم. بسیاری معتقدند ما برای اینکه موضوع هسته‌ای را حل کنیم از منطقه برای آمریکا هزینه کردیم ولی اینطور نبوده است. ما به آن‌ها گفتیم گفتگو‌هایمان در منطقه را با دوستانمان در منطقه انجام می‌دهیم. 

هیچ توافق سری میان ما و ۱+۵ وجود ندارد. ما برنامه هسته‌ایمان را به آژانس ارائه می‌کنیم. این برنامه تا یک افق ۱۵ ساله را شامل می‌شود که در ‌‌نهایت ما را به غنی سازی صنعتی برای تولید سوخت می‌رساند. سند ما با آژانس بر اساس پروتکل الحاقی یک سند محرمانه است. نه ما و نه آژانس نباید آن را اعلام کنیم. 

* سردبیر روزنامه الثوره سوریه ـ علی قاسم: توافق هسته‌ای و تحولات پس از آن به همراه به هم خوردن معادلات منطقه و اخیرا ورود مستقیم روسیه در سوریه، تا چه میزان به شکل مثبت بر سیاست خارجی ایران برای اقدام و طرح ابتکاری در سوریه تأثیرگذار است؟ 

وزیر امورخارجه: توافق هسته‌ای به نفع همه کشورهای منطقه است. ضمن آنکه در خصوص سوریه، اعتقاد داریم که همه دنیا باید برای مبارزه با داعش همکاری و هماهنگی داشته باشند. البته ما تأکید داریم که راه حل در یمن و سوریه و سایر کشور‌ها تنها می‌تواند راه حل سیاسی باشد. کشورهای منطقه و خارج آن باید به راه حل سیاسی در این کشور‌ها کمک کنند نه اینکه برای آن‌ها شرط و شروط تعیین کرده و بخواهند خواسته‌های خود را تحمیل کنند. 

*نویسنده روزنامه النهار لبنان ـ سرکیس نعوم (با اشاره به راه حل سیاسی در حل بحران ایران و جامعه بین الملل و جریان داشتن جنگ نیابتی و درگیری‌های طایفه‌ای و مذهبی و قومی در منطقه): آیا روشی که برای حل مشکلات ایران با جامعه بین الملل بکار گرفته شد می‌تواند شبیه آن برای مسائل منطقه از جمله بحران سوریه بکار گرفته شود؟ 

وزیر امورخارجه: روابط با منطقه، همواره مهم‌ترین اولویت مقام معظم رهبری، رئیس جمهوری و بنده بوده است. ما امیدوار بودیم حل مسأله هسته‌ای به مشکلات منطقه کمک کند ولی متأسفانه دوستان ما در عربستان فکر کردند حل مسأله هسته‌ای خطری برای آن‌ها است. برای من تأسف بار است که ببینم عربستان سعودی و اسرائیل موضعی واحد را در خصوص مسأله هسته‌ای اتخاذ کرده‌اند. ما آماده گفتگو هستیم و به پیشنهاد گفتگو پاسخ مثبت می‌دهیم. ما معتقدیم همین امروز راه حل سیاسی برای سوریه و همچنین یمن وجود دارد که جنگ خونین بی‌حاصل هفت ماهه را در این کشور پایان دهد. ما باید راهی پیدا کنیم که خونریزی در این کشور‌ها متوقف شود. 

ما در منطقه منافع مشترک داریم، تهدیدات مشترک داریم، دین، تاریخ و جغرافیای مشترک داریم پس چرا باید به دنبال تعارض باشیم. ما یا با هم پیروز می‌شویم و یا با هم شکست می‌خوریم. سود ایران زیان عربستان نیست و سود عربستان زیان ایران محسوب نمی‌شود. زمان آن فرا رسیده تا بفهمیم باید با هم به سود مشترک برسیم. 

اعضای این هیأت ضمن حضور در ایران به میزبانی روزنامه «الوفاق»، با برخی مسؤولان و مقامات کشورمان دیدار کردند.