پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : تصویب شد. به‌راحتی گفتن همین دو واژه‌ای که ساعت ٨:٥٠ دقیقه صبح دیروز توسط علی لاریجانی از تریبون مجلس اعلام شد، طرح اجرای برجام از پیچ بهارستان هم گذشت و دست مخالفان این طرح از ادامه بازی در زمین توافق هسته‌ای کوتاه ماند. دیروز وقتی رأس ساعت ٨:٢٠ دقیقه صبح، جلسه علنی مجلس پس از تلاوت آیاتی از قرآن که به مؤمنین توصیه می‌کرد با یکدیگر نزاع نکنند، آغاز شد، همه برای آغاز ماراتنی سنگین آماده بودند.
نزدیک به ٢٠٠ پیشنهاد آماده شده بود تا در نوبت سخنرانی موافقان و مخالفان هر پیشنهاد، سناریوی مخالفان برجام یک فاز جلوتر برود. فراتر از این هم اخباری شنیده می‌شد؛ گویا قرار بود هرگاه ظریف به‌عنوان نماینده دولت برای مخالفت با هریک از پیشنهادها پشت تریبون می‌رود، از شعار مرگ بر آمریکا تا ادامه حملاتی که نمونه‌اش را روز یکشنبه دیده بودیم، در دستور کار قرار بگیرد.
نهضت تذکر و اخطار که روز یکشنبه در دستور کار مخالفان برجام بود حالا به نهضت پیشنهادهاي بی‌نهایت تبدیل شده بود و همه‌چیز برای کش‌دادن ماجرا تا چند جلسه آینده مهیا بود. خروجی نهایی این نهضت هم تصویب‌نشدن طرح اجرای برجام در موعد مقرر و به‌هم‌ریختن همه معادلات دولت و طرف‌های خارجی درباره اجرای توافق بود، اما یک شب قبل، ورق برگشته بود. جلسه‌ای که با حضور علی لاریجانی رئیس مجلس، علی شمخانی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی، کاظم جلالی و علاء‌الدین بروجردی رؤسای کمیسیون امنیت و فراکسیون رهروان و البته دو عضو مخالف برجام از فراکسیون اصولگرایان یعنی زاکانی و زارعی برگزار شد، حجت را تمام کرده بود. جلسه‌ای شبانه در یکی از نهادهای عالی نظام. محل جلسه دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی اعلام شده و آنچه جلسه را از دیگر جلسه‌های موافقان و مخالفان متمایز می‌کرد، حضور یک چهره شاخص از دفتر مقام معظم رهبری یعنی حجت‌الاسلام اصغر حجازی بود. نام او روز یکشنبه توسط علی لاریجانی به‌عنوان رابط دفتر رهبری با رئیس مجلس برده شد، اما دیروز، همه‌چیز به جلسه‌ای با حضور او ختم شده و تصمیم گرفته شده بود.
٢٠ دقیقه سرنوشت‌ساز
پیش‌بینی آنچه دیروز در بهارستان اتفاق افتاد برای خوشبین‌ترین حامیان توافق نیز ممکن نبود. وقتی بررسی جزئیات طرح سرنوشت‌ساز برجام به‌عنوان اولین دستور کار جلسه قرائت شد و دبیر جلسه اعلام کرد پیشنهادهاي زیادی وجود دارد، لاریجانی گفت: «از همان سه مورد شروع کنید». اشاره به «همان سه مورد»، خبر از امری هماهنگ‌شده می‌داد. حالا خبرها می‌رسید: «متعاقب جلسه شامگاه دوشنبه و توافق همه بر روی تصویب طرح با سه مورد اصلاح، صبح دیروز جلسه‌ای با حضور ١٧٠ نفر از نمایندگان عضو فراکسیون رهروان برگزار شده و به آنها اعلام شده بود که قرار است طرح با سه اصلاح به تصویب برسد. مشابه همین جلسه هم برای فراکسیون اصولگرایان برگزار شده بود تا زارعی و زاکانی که به نمایندگی از آنها در جلسه دوشنبه‌شب حاضر بوده‌‌اند، خبر را به دوستانشان بدهند. پیش از آغاز جلسه علنی هم لاریجانی دقایقی برای نمایندگان توضیح داده بود که قرار است چه روالی طی شود و حالا وقت اجرای برنامه بود». سه پیشنهاد اصلاحی، به‌سرعت مطرح و با آرای بیش از ٢٠٠ نماینده تصویب شد. پس از پایان این مرحله، لاریجانی خطاب به دبیر جلسه گفت متن ماده واحده و اصلاحات آن به‌همراه ٩ بند و دو تبصره را برای رأی‌گیری درباره طرح نهایی قرائت کند. این اعلام ناگهانی لاریجانی همه را بهت‌زده کرد، مهدی کوچک‌زاده با فریادهای مکرر، خود را به مقابل جایگاه هیأت‌رئیسه رساند، دفترچه پیشنهادها را بالا برده بود و اصرار می‌کرد که پیشنهادها بايد قرائت شود. حمید رسایی هم خود را به جایگاه رسانده بود و می‌گفت می‌خواهد مخالفت کند و لاریجانی او را به پایین هدایت کرد: «بفرمایید پایین!» رأی‌گیری شروع شد و درحالی‌که فقط ٢٥ دقیقه از ورود به بررسی جزئیات گذشته بود، نتیجه آرای نمایندگان روی تابلوی مجلس نقش بست: ١٦١ رأی موافق، ٥٩ رأی مخالف و ١٣ رأی ممتنع از جمع ٢٤٥ نماینده حاضر در صحن و اعلام لاریجانی از جایگاه ریاست مجلس: «تصویب شد».
لحظات سخت دلواپسان پس از شوک تصویب
اما مخالفان این پایان غیرمترقبه را باور نمی‌کردند. حلقه معترضان به دور صندلی لاریجانی تشکیل شد و کوچک‌زاده هم در مقابل جایگاه هیأت‌رئیسه مشغول فریادکشیدن بود. حسینیان که دیگر مانند روز یکشنبه جوش و خروش نداشت، روی صندلی خود نشسته بود. حدادعادل مانند یکشنبه در جلسه حاضر نبود، زاکانی و زارعی که شب قبل در جلسه تصمیم‌گیری حاضر بودند، ابتدا کوچک‌زاده و برخی دیگر از معترضان را به سمت صندلی‌هایشان هدایت کردند، اما لحظاتی بعد خود زارعی نیز به صف معترضان پیوست و در این میان ظریف هم صحن علنی را ترک کرد. گفته می‌شد تصویب طرح بدون دفاع ظریف باعث شده بود تا فرصت حمله به وزیر خارجه در حین سخنرانی هم از دست برود و حالا مخالفان در همه جبهه‌ها خود را شکست‌خورده می‌دیدند. نه مجالی برای طرح پیشنهادهايشان فراهم شده بود و نه حتی فرصتی برای تسویه‌حساب با ظریف. کوچک‌زاده حالا از جایگاه هیأت‌رئیسه به سمت انتهای مجلس و زیر جایگاه خبرنگاران آمده بود و فریاد می‌زد: «این تصمیم رهبری نیست. این تصمیم لاریجانی و شمخانی و حجازی است که مجلس به آن تن داده». زارعی هم لحظاتی بعد به انتهای مجلس آمد و چهره‌هایی مانند سلیمانی، کریمی‌قدوسی، کارخانه، زاکانی، آصفری و کوچک‌زاده به دورش حلقه زده بودند. او حرف می‌زد و رسایی با موبایل خود فیلم‌برداری می‌کرد و چند لحظه بعد، زارعی درحالی‌که اشک می‌ریخت، جمع را ترک کرد. رسایی به محل نشستن خود که صندلی مجاور حسینیان است، برگشت. بالای سر حسینیان ایستاده بود و با انگشت به سمت لاریجانی اشاره می‌کرد و می‌گفت: «گفتم این نمی‌گذارد!»
مجلس دقایقی بود که وارد دستور کار بعدی خود یعنی ادامه بررسی قانون شوراهای شهر و روستا شده بود و نمایندگان بی‌اعتنا به این تب‌وتاب و سرگشتگی معدود مخالفان برجام مشغول رأی‌دادن به مواد طرح شوراها بودند. رسایی و کوچک‌زاده دوباره دست‌نوشته‌های خود را در مخالفت با مصوبه مجلس به دست گرفتند و شروع به راه‌رفتن میان صندلی‌ها و نشان‌دادن این دست‌نوشته به دوربین‌های خبرنگاران کردند. بهروز نعمتی، از اعضای فراکسیون رهروان، هنگامی که از کنار رسایی رد شد به او گفت: «بس کن دیگر، تمام شد».
برخی نمایندگان هم با لبخندهای خود این معترضان را همراهی می‌کردند و در نهایت طاقت کوچک‌زاده سر آمد و خود را به جایگاه خبرنگاران رساند. هنوز عصبانی بود و می‌گفت به کدام یک از شما می‌توانم اعتماد کنم که حرف‌هایم را کامل منتشر کنید؟ او ادامه داد: «صبح قبل از اینکه شما خبرنگاران به صحن بیایید، آقای لاریجانی گفت کشور تصمیم گرفته پیشنهادهای نمایندگان درباره جزئیات طرح مطرح نشود. من پرسیدم چه کسی تصمیم گرفته است که جواب داد، همانی که خودت می‌دانی. آقای باهنر آمد پیش من و گفت دیشب آقایان لاریجانی،شمخانی و حجازی این تصمیم را گرفتند. ما فقط می‌خواهیم بگوییم این تصمیم طبق فرمایش خود آقای باهنر، تصمیم رهبری نیست که به مجلس ابلاغ شده است. این تصمیم لاریجانی و شمخانی و حجازی است».
شوخی‌های لاریجانی با تذکرات معترضان
دقایقی بعد از اینکه کوچک‌زاده به صحن برگشت، آرامشی عجیب بر مخالفان حکمفرما شد. همه روی صندلی‌های خود نشسته بودند و به جز رسایی که طول و عرض مجلس را مدام می‌پیمود دیگر از کسی صدای اعتراض بلند نمی‌شد. رسایی یک‌بار هم به مقابل جایگاه هیأت‌رئیسه رفت و گفت که می‌خواهد تذکر بدهد و لاریجانی به او گفت که طرح تصویب شده و دیگر نمی‌شود راجع به آن تذکر داد. رسایی، کوچک‌زاده و احمد توکلی اما همچنان درخواست بیان تذکر داشتند. یک ساعت بعد از تصویب طرح برجام و در میانه‌های بررسی طرح شوراها، لاریجانی به رسایی وقت داد تا تذکر خود را بیان کند. اما ابتدا از او پرسید: «تذکر شما مربوط به دستور کار است؟» رسایی دفترچه آیین‌نامه را بالا برد و گفت: «آقای لاریجانی! براساس آیین‌نامه به من می‌گویی که درباره دستور کار جلسه تذکر بدهم؟ کدام آیین‌نامه؟» رسایی در این لحظه دفترچه آیین‌نامه را به کناری پرتاب کرد و گفت: «شما در ابتدای این جلسه آیین‌نامه را زیرپا گذاشتید. دیگر آیین‌نامه‌ای وجود ندارد! نگذاشتید مخالفان حرف بزنند و اجازه طرح پیشنهادات را هم ندادید». لاریجانی هم در پاسخ به او گفت: «همه نمایندگان در جریان بودند و شما هم می‌دانستید که قرار است با اعمال اصلاحاتی، این طرح به تصویب برسد. بالاخره هم من و هم شما همگی باید تابع یک قواره‌هایی باشیم». جملات بعدی لاریجانی خطاب به رسایی، خنده را بر لب نمایندگان نشاند و رسایی ساکت روی صندلی نشست: «تذکرتان همین بود؟ گفتید؟ راحت شدید؟ ادامه دستور کار!» چند دقیقه بعد و پس از بررسی چند ماده دیگر از طرح شوراها، نوبت تذکر به احمد توکلی رسید. او هم سخن خود خطاب به لاریجانی را این‌گونه آغاز کرد: «شما سوگند خورده‌اید که به آیین‌نامه داخلی پایبند باشید و من نمی‌دانم بابت این نقض سوگندهایی که داشته‌اید باید چند گوسفند قربانی کنید؟!» لاریجانی هم در پاسخ گفت: «گوسفندهای شما را از بهشهر می‌آوریم و قربانی می‌کنیم». بار دیگر خنده بر لبان نمایندگان و خبرنگاران نشست و توکلی با بیان اینکه «من نه گاو دارم و نه گوسفند»، درباره اینکه تصویب این طرح با رعایت آیین‌نامه هم ممکن بود، از اینکه بدون طرح پیشنهادات طرح تصویب شده انتقاد کرد و این را، هم خلاف قانون و هم خلاف سیاست دانست. لاریجانی هم در پاسخ گفت که اصل طرح روز یکشنبه تصویب شده بوده و درباره جزئیات هم قبل از جلسه توضیح داده شده که با توجه به مشکلات کشور دوستان از پیشنهادات خود صرف‌نظر کنند و دوستان هم لطف کردند و کمک کردند. لاریجانی در ادامه باز هم بر واژه‌ای که خطاب به رسایی گفته بود تأکید کرد و گفت: «همه شما مطلعید که یک قواره‌هایی بود و قرار شد رعایت کنیم». بلافاصله بعد از توکلی، نوبت به کوچک‌زاده رسید. او هم در بیان تذکر خود گفت: «هم کسانی که رأی موافق داده‌‌اند و هم کسانی که رأی مخالف داده‌‌اند تصورشان این بوده که نظر ولی‌امرشان این‌گونه است. اما ما که رأی موافق نداده‌ایم به این نتیجه نرسیدیم که نظر شما (لاریجانی) و آقای شمخانی و آقای حجازی که هرسه برای ما محترم هستید، نظر رهبری تلقی شود». لاریجانی هم در پاسخ به او گفت این تصمیمی بود که ما در مجلس به آن رسیدیم و خودمان تصمیم گرفتیم و دلیلی ندارد که مسائل را به رهبری ربط دهیم.
بازگشت حداد و پایان کار مخالفان
این توضیحات آخرین سکانس سریال دنباله‌دار دلواپسان در مجلس بود؛ دلواپسانی که حالا بعد از تصویب طرح اجرای برجام در مجلس، آن‌هم تنها با ٥٩ رأی مخالف دیگر حرفی برای گفتن نداشتند. وقتی این غائله به پایان رسید، حدادعادل هم در صحن علنی حاضر شد. به گفته مهرداد بذرپاش، غیبت حداد در جلسه یکشنبه و دیروز ناشی از بیماری او بوده است. به‌این‌ترتیب در روزی که حداد و حسینیان از بستر بیماری به صحن بازگشتند، فراکسیون آنها به سکوتی سنگین فرورفت؛ سکوتی که مشخص نیست قابلیت شکستن مجدد را دارد یا تا پایان عمر روبه‌اتمام مجلس نهم ادامه خواهد داشت.
-------------------------------------------
کمال خرازی:
رهبری موضوع برجام را به شورای‌عالی امنیت ملی و مجلس سپردند
ایسنا: کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، در مورد اظهارات یک نماینده مجلس که گفته بود رهبری با برجام مخالف است، گفت: مقام معظم رهبری نظرات خود را صریح و شفاف اعلام کردند و همچنین فرمودند آنچه که به طور علنی می‌گویند همان است که به مقامات در جلسات خصوصی بیان می‌کنند و تفاوتی بین آنها نیست. ایشان موضعی در رد یا تصویب برجام نگرفتند. او ادامه داد: رهبری موضوع برجام را به شورای‌عالی امنیت ملی و مجلس شورای اسلامی سپردند و اینها رفتارهای دموکراتیک ایران است که در رابطه با برجام موضع می‌گیرند و امروز هم در مجلس شاهد بودیم که برجام تصویب شد. رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ادامه داد: آنچه مهم است آینده برجام و اجرای آن است. جلوگیری از سوءاستفاده‌هایی که ممکن است از آن شود باید در مرحله پسابرجام مدنظر باشد. خرازی در پاسخ به این سؤال که بنابراین آنچه از سوی شورای نگهبان اعلام خواهد شد نظر نهایی جمهوری اسلامی ایران درباره برجام خواهد بود و نباید منتظر نظر مراجع دیگر بمانیم؟ گفت: طبیعی است که هرچه مجلس شورای اسلامی و شورای‌عالی امنیت ملی بیان کنند و تصمیم بگیرند مقبول همگان قرار می‌گیرد.
-----------------------------------------------------
توضیح حسینیان درباره تهدید صالحی و تصویب برجام
جدی گفتم، عذاب وجدان هم ندارم
شرق: روح‌الله حسینیان دیروز هم بر تهدید سیمانی خود تأکید کرد و البته درباره تصویب جزئیات طرح اجرای برجام نیز صراحتا اعلام کرد که اگر صد بار دیگر هم این طرح تصویب شود، آن را قبول ندارد. پیش از این عباس عراقچی، عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای، در این مورد گفته بود: «فکر نمی‌کنم نماینده محترمی که چنین جمله‌ای گفتند قصد جدی داشتند البته حالتشان جدی بود»... حسینیان اما دیروز و پس از پایان جلسه علنی مجلس در جمع خبرنگاران پارلمان حاضر شد و درباره علت بستری‌شدنش در بیمارستان گفت: «بنده در وسط معرکه روز مجلس حضور داشتم، همین مسئله موجب ناراحتی‌ام در شب شد و از آنجا که قرص قلب می‌خورم، شب به بیمارستان رفتم». این عضو جبهه پایداری در ادامه دلیل عیادت صالحی از خود را سوءتفاهم دانست و گفت صالحی فکر کرده بود بیماری قلبی من به خاطر برخورد با او بوده و به همین دلیل به عیادت من آمد. او دلیل اصلی بستری‌شدنش را نخوردن قرص‌های قلبش در دو روز گذشته دانست و در پاسخ به این سؤال که آیا واقعا صالحی را تهدید کرده یا شوخی بود، گفت: من این موضوع را جدی مطرح کردم و در این‌باره عذاب وجدانی ندارم. ولی اصل مطلب این نبود که در رسانه‌ها مطرح شده است. او ماجرا را این‌گونه توضیح داد: «پس از بیانیه لوزان در کمیسیون امنیت که صالحی چند وقت پیش آمده بود، ما از او ایراد گرفتیم و گفتیم این چیزی را که شما پذیرفتید کارخانه آب سنگین اراک که تولیدکننده پلوتونیوم بوده است را از بین برده‌اید و حربه روانی به دست دشمن داده‌اید. با اینکه ما دنبال ساخت بمب اتم نیستیم ولی دشمن خیال می‌کرد که ما این توانایی بالقوه را داریم». او افزود: «از این پس اسرائیل هر دقیقه می‌تواند ما را به بمباران هسته‌ای تهدید کند». حسینیان یادآوری کرد که دراین‌باره در همان جلسه تذکر داده است که وقتی این دو اصل از بین برود، دشمنان به خودشان جرئت تهدیدکردن می‌دهند. او همچنین ادامه داد که در همان روزها به ظریف نیز هشدار داده است که: «اگر اسرائیل و آمریکا به خاطر برجام به ایران حمله کردند، مردم آنها را دستگیر و محاکمه خواهند کرد و اگر من در آن زمان کاره‌ای باشم، آقای صالحی را می‌برم تا بتون‌هایی که در قلب رآکتور اراک ریخته‌اند را خارج کند و بعد خودش را داخل آن رآکتور می‌گذارم و دورش هم سیمان می‌ریزم». حسینیان در پاسخ به این سؤال که چرا در زمان احمدی‌نژاد در مذاکرات آلماتی و امضای بین ایران، ترکیه و برزیل که ایران به توافق نزدیک شد دلواپس نبوده؟ گفت: «قرار بود در آن زمان مقداری از اورانیوم غنی‌شده ٣,٥درصد را بدهیم و در مقابلش اورانیوم غنی‌شده ٢٠درصد بگیریم اما حق غنی‌سازی ما به رسمیت شناخته نشده بود و بسیار به نفع ایران بود. همین افرادی که الان دنبال آن هستند که این برجام را به تصویب برسانند، مخالفت کردند و قرارداد را به هم زدند. اگر آن توافق اتفاق افتاده بود، امروز به اینجا نمی‌رسیدیم». حسینیان در پاسخ به سؤال دیگری که آیا پس از تأیید این طرح توسط شورای نگهبان، شما آن را به‌عنوان قانون قبول خواهید کرد یا خیر، گفت: «صد بار دیگر هم اگر این طرح به مجلس بیاید و نمایندگان به آن رأی دهند، من آن را خلاف قانون اساسی می‌دانم و هیچ‌گاه تبعیت نمی‌کنم. یعنی اگر زمانی به قدرت رسیدم زیر این قرارداد می‌زنم».
منبع: شرق