راه‌‌هاي اتحاديه اروپا براي مقابله با بحران آوارگان

سياستمداران اروپايي اين روزها به شدت درگير پيدا کردن راه‌حلي براي مقابله با بحران آوارگان هستند؛ بحراني که هزينه‌هاي انساني آن با تصوير دلخراش جنازه آيلان کردي در سواحل ترکيه به شدت مورد توجه قرار گرفته است.

روزنامه ديلي تلگراف در گزارشي به ارائه راه‌حل‌هايي پرداخته است که مقامات مختلف اروپايي و غيراروپايي تا امروز براي مقابله با بحران آوارگان آنها را مطرح کرده‌اند:

«سوال ذهني اين روزهاي مقامات اروپايي در يک جمله خلاصه مي‌شود: کشورها چگونه مي‌توانند به پناهجويان کمک کنند؟

1) تقسيم 160 هزار پناهجو در سراسر اروپا

ژان کلود يونکر، رئيس کميسيون اروپا در حال بررسي برنامه‌اي است که براساس آن 160 هزار آواره که وارد ايتاليا، يونان و مجارستان شده‌اند را در تمامي کشورهاي اتحاديه اروپا پراکنده کند حتي اگر اين کشورها تمايلي به پذيرفتن آنها نداشته باشند. يکي از مقامات اتحاديه اروپا پيشتر اعلام کرده بود: سياست‌ها تغيير کرده‌اند؛ اکنون مخالفان با ورود پناهجويان در اقليت قرار دارند.

آلمان، فرانسه و ايتاليا با وجود مخالفت کشورهايي چون بلغارستان، روماني و اسپانيا با اين طرح موافقند. با اين حال گفته مي‌شود اين طرح در جلسه 14 سپتامبر وزراي کشور اعضا به راي گذاشته خواهد شد.

در همين حال انگليس، دانمارک و ايرلند صراحتاً اعلام کرده‌اند که هيچ پناهجويي را حتي به اجبار اتحاديه اروپا نخواهند پذيرفت.

با اين حال يونکر به تلاش‌هاي خود براي متقاعد کردن دولت‌ها جهت پذيرش پناهجويان و پراکنده کردن آنها در سراسر کشورهاي اتحاديه ادامه خواهد داد. وي پيشتر پيشنهاد داده بود که کشورهاي اتحاديه اروپا هرکدام 40 هزار مهاجر و آواره را پناه دهند.

2) خريد يک جزيره براي اسکان پناهجويان

نقيب ساويريس، ميلياردر مصري پيشتر در مصاحبه با خبرگزاري فرانسه با پيشنهادي عجيب به حل اين بحران آمد. وي پيشنهاد کرد، براي اسکان پناهجويان به صورت موقت تا پيدا کردن يک راه‌حل نهايي يک جزيره در درياي مديترانه خريداري شود. ساويريس با وجود اينکه ابتداي امر خودش نيز پيشنهادش را «ديوانه‌وار» توصيف کرد بعدتر آن را «عملي» خواند و خطاب به ايتاليا و يونان گفت: شما چندين جزيره بي‌سکنه داريد و مي‌توانيد صدها هزار پناهجو را در يکي از آنها به صورت موقت جاي دهيد، سپس استخدام آنها براي ساختن خانه، مدرسه، دانشگاه و بيمارستان در اين جزيره را آغاز کنيد.

نکته جالب اينکه جيسون بوزي، ميلياردر اسرائيلي بلافاصله به حمايت از اين طرح پرداخت. او پيشتر با تاکيد بر ايده‌اي به نام ايجاد «ملت آوارگان» گفته بود: راه‌حل‌هاي انساني و غيرانساني بسياري براي اين بحران مطرح شده است اما تعجب‌آور است که چگونه تنها تعداد محدودي از آنها بلندمدت هستند. ما يک وظيفه اخلاقي و حقوق بشري براي حل آسيب‌پذيري آوارگان داريم. ديگراني مانند پروفسور ديويد لتينيا، تحليلگر نيويورک تايمز نيز بوده‌اند که ايده‌هاي مشابهي مطرح کرده‌اند.

3- راه‌حل استراليايي

توني ابوت، نخست‌وزير استراليا سياستي خشن پيشنهاد داده است و آن متوقف کردن قايق‌هاي حامل پناهجويان و مهاجران در درياست پيش از آنکه آنها به کشور برسند. خود استراليا نيز تقريباً با سياست مشابهي ورود پناهجويان به کشورش را ممنوع کرد و به جاي آن آنها را در مراکزي در سواحل نگهداري مي‌کند؛ جايي که به آنها گزينه‌اي براي استقرار در کامبوج ارائه مي‌شود.

ابوت معتقد است پيروي اروپا از اين نمونه تنها راه توقف يورش پناهجويان و آوارگان به درياست. به همين دليل بسيار ضروري است که کشورهاي اروپايي سياست‌هاي بسيار شديدي اتخاذ کنند تا به قاچاق انسان در سراسر درياي مديترانه خاتمه دهد. برخي از سران اروپايي از اين طرح حمايت کرده‌اند.

4) کمک‌هاي بيشتر

استفن اوبرين، رئيس امور کمک‌هاي سازمان ملل از کشورهاي ثروتمند خواسته تا کمک‌هاي بين‌المللي خود را بيشتر کنند تا پناهجويان براي امنيت بيشتر مجبور به ورود به اروپا نشوند.

5) مثل آلمان باشيد و بيشتر به مردم کمک کنيد

آلمان درهاي خود را به روي پناهجويان باز کرده و صدراعظم آلمان، آنگلا مرکل اعلام کرده است که تمامي پناهجويان سوري مقدمشان براي ماندن در آلمان مقدم است. اين کشور در سال 2011 و همزمان با آغاز جنگ داخلي در سوريه 2634 درخواست پناهندگي دريافت کرد. در سال‌جاري اما درخواست‌هاي پناهندگي به 41700 افزايش يافته است. اين کشور در سال 2014، 41100 درخواست پناهجويي تنها از سوي سوري‌ها دريافت کرده بود و به 31565 نفر آنها پاسخ مثبت داد. آلمان در مجموع بين سال‌هاي 2011 تا 2014 به 38180 سوري پناهندگي داده است.

6) انتقال هوايي پناهجويان به مقصد براي کاهش خطر جاني آنها در دريا

براساس کنوانسيون ژنو، اروپا موظف است تا از تمامي افرادي که به دليل آسيب‌هاي نژادي، مذهبي، ملي و عضويت در گروهي خاص يا داشتن عقيده سياسي مخالف به صورتي رانده شده‌اند، حمايت کند.

بر اين اساس يکي از ايده‌ها براي حفظ جان پناهجويان و کاهش خطر جاني آنها در سفرهاي دريايي انتقال هوايي آنها به پايگاه‌هاي پناهندگي موقت است تا اينکه پرونده‌هاي آنها مورد بررسي قرار گيرد.

برخي تحليلگران معتقدند انتقال هوايي اين پناهجويان کم‌هزينه‌تر خواهد بود و خطر کمتري دربر دارد.

7) متد ميشل

اندرو ميشل، وزير توسعه بين‌المللي سابق انگليس پيشنهاد کرده است تا اين مشکل از ريشه حل شده و نيروهاي زميني آن براي حفاظت وارد خاک سوريه شوند.

وي در گفت‌وگو با بي‌بي‌سي در اين باره گفته بود: ما به تلاش گسترده ديپلماتيک در سطح جهاني نياز داريم تا بتوانيم مناطق امني ايجاد کنيم. شايد صلاح نباشد که انگليس نيروهاي زميني خود را در سوريه مستقر کند اما به هر حال اين گزينه‌اي است که ما بايد آن را بررسي کنيم و متوجه باشيم که اين يک برنامه تهاجمي نخواهد بود بلکه يک اقدام دفاعي است.

ميشل ادامه داد: ما درباره يک گروه بين‌المللي صحبت مي‌کنيم که از نيروهاي کشورهايي چون اردن، مصر و ساير کشورهاي منطقه تشکيل شود. مهم اين است که اين گروه بايد ظرفيت گسترده‌اي براي دفاع از خود و کساني داشته باشند که در خطر هستند. اما اين گروه قرار نيست به کسي حمله کند تنها از مردم دفاع مي‌کند.