USA Today: درهای ایران همچنان به روی شرکت های آمریکایی بسته است

به گزارش فرهیختگان آنلاین FDN.ir، این روزنامه نوشت: توافق هسته ای باراک اوباما با ایران با هدف جلوگیری از اشاعه تسلیحات هسته ای حاصل شد، اما کاهش تحریم های اعمال شده علیه ایران بر اساس توافق هسته ای از برخی جهات به ضرر شرکت ها و تجار آمریکایی است.

با وجود آن که مذاکرات هسته ای به رهبری آمریکا برگزاری شد، اما شرکت های دیگر کشورها می توانند بر فرصت های اقتصادی در ایران سرمایه گذاری کنند،‌ فرصت هایی که به سبب دست یابی به توافق هسته ای ایجاد شده اند. اما شرکت های آمریکایی مجبور خواهند بود در حاشیه قرار گیرند و شاهد حضور رقبای اروپایی خود، روس ها و چینی در ایران و بهره برداری آنها از این فرصت ها باشند.

اما این سوال مطرح می شود که چرا شرکت های آمریکایی در حاشیه قرار می گیرند؟ چند دهه است که ایران با آمریکا دشمنی دارد. از سال هزار و نهصد و نود و پنج تحریم ها علیه ایران اعمال شدند.

در مذاکرات اخیر، ایران خواستار برداشته شدن فوری تحریم ها شد. آمریکا تأکید کرد تنها تحریم های مرتبط با برنامه هسته ای رابر می دارد اما در تلاش نهایی برای حصول توافق هسته ای، آمریکا با برداشته شدن تحریم های تسلیحاتی پس از پنج سال و همچنین لغو تحریم های موشکی پس از هشت سال موافقت کرد. این در حالی است که دیگر تحریم های آمریکا همچنان بر سر جای خود باقی خواهند ماند.

تحریم های مرتبط با فعالیت های هسته ای که آمریکا آنها را لغو خواهد کرد، بیشتر شرکت های خارجی را هدف قرار داده بودند تا شرکت های آمریکایی، از این رو برداشته شدن آنها نیز سبب منفعت شرکت های خارجی خواهند شد تا شرکت های آمریکایی.

این تحریم ها شرکت های خارجی را از سرمایه گذاری در بخش نفتی ایران، تجارت نفت و مبادلات مالی و بیمه این معاملات و همچنین از انجام مراوده با بانک های ایرانی و دیگر شرکت هایی که در فهرست تحریمی آمریکا قرار گرفته بودند، منع می کردند.

بر خلاف تحریم های هسته ای، دیگر تحریم های آمریکا -تحریم هایی که همچنان بر سر جای خود باقی خواهند ماند- تحریم هایی هستند که به صورت مستقیم اعمال شده اند و شرکت های آمریکایی را انجام معاملات تجاری با ایران باز می داند.

اعمال این تحریم ها بر ایران موثر واقع شدند زیرا تحریم هایی چند جانبه بودند. اتحادیه اروپا نیز تحریم های خاص خود مرتبط با برنامه هسته ای را بر ایران اعمال کرده بود، تحریم هایی که شرکت های اتحادیه اروپا را از انجام معاملات تجاری با ایران باز می داشتند.

روسیه و چین نیز تلاش کردند معاملات شرکت های خود را با ایران محدود کنند. اما بر اساس توافق هسته ای ایران؛ محدودیت های دیگر کشورها برداشته خواهد شد. مشکل تداوم تحریم های آمریکا نیست. بلکه مشکل عدم تقارن بین آمریکا و دیگر کشورهایی است که وارد توافق با ایران شدند .

از نظر شرکت های آمریکایی، این بدین معناست که قوانینی که اتباع آمریکایی را از صادرات کالاها یا خدمات به ایران باز می دارند، همچنان بر سر جای خود باقی هستند. این قوانین مانع از انجام سرمایه گذاری در ایران می شوند. این قوانین همچنین صادرات کالاها و فن آوری های آمریکایی را به ایران ممنوع می کنند.

به صورت خلاصه باید گفت درهای ایران همچنان به روی شرکت های آمریکایی بسته است، به استثناء موارد محدودی که بر اساس توافق هسته ای مجوز آنها صادر شده است از جمله فروش هواپیماهای مسافربری و واردات فرش، پسته و خاویار ایرانی. در حالی که شرکت های تابعه آمریکایی که در خارج از این کشور مستقر هستند مجوز انجام معاملات تجاری را با ایران به دست آورده اند، اما شرکت های مادر آمریکایی نمی توانند معاملات این شرکت های تابعه را با ایران تسهیل کنند. و بانک های امریکایی قادر نخواهند بود معاملات خارجی را به دلار پرداخت کنند زیرا این پرداخت ها تنها باید از طریق حساب در بانک های آمریکایی انجام شوند.

گزارش های منتشر شده حاکی است ایران به سرمایه گذاری صد هشتاد و پنج میلیارد دلاری خارجی در بخش نفت و گاز خود پس از برداشته شدن تحریم ها چشم دارد. شرکت های آمریکایی قادر نخواهند بود در این طرح ها مشارکت داشته باشند و همچنین نمی توانند تجهیزات سنگین به ایران بفروشند یا در بخش های دیگر فعالیت داشته باشند. همچنین باید گفت ورود نفت ایران به بازارهای جهانی سبب کاهش بیش از پیش بهای نفت خواهد شد و این موضوع فضار بیشتری بر تولید کنندگان انرژی در داخل آمریکا وارد خواهد کرد.

و دستاوردهای اقتصادی شرکت های رقیب از بین خواهد رفت اگر که تحریم ها بار دیگر علیه ایران اعمال شوند -البته در صورتی که ایران مفاد توافق هسته ای را نقض کند. حتی اگر این تحریم ها بار دیگر علیه ایران اعمال شوند، قراردادهایی که شرکت های اتحادیه اروپا، روس و چینی که طی دوره کاهش تحریم های منعقد شده اند؛ تحت تأثیر قرار نخواهند گرفت.

همچنین باید گفت شرکت های آمریکایی نیز از لغو تحریم های باقی مانده آمریکا علیه ایران حمایت می کنند البته نه همه آنها. دلایل خوبی برای اعمال تحریم علیه ایران وجود دارد. اما با این حال، این گونه به نظر می رسد که باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا برای دست یابی به اهداف خود در زمینه سیاست خارجی در حال قربانی کردن شرکت های آمریکایی است.