پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
صفحه خواندنی ها را از اینجا دنبال کنید
شايد اولين راه‌حلي كه براي كنترل شرايط به
ذهن‌تان برسد، نوشيدن يك ليوان دوغ شور باشد اما تنها چند دقيقه بعد از
مصرف آن، سرگیجه بيشتر مي‌شود. سرگيجه ممكن است به علل مختلفي ايجاد شده
باشد اما مشكلاتي كه گوش داخلی را درگير مي‌كنند، يكي از علل شايع گيجي و
سرگيجه هستند. دكترمحمد افضل‌زاده، متخصص گوش، حلق و بيني در اين مطلب به
شما مي‌گويد سرگيجه شما ناشي از مشكلات گوش داخلي‌تان است يا مشكل ديگري
سلامت شما را تهديد مي‌كند و خود را به شكل سرگيجه‌هاي آزار‌دهنده نشان
مي‌دهد.
بچرخ تا بچرخيم
شايع‌ترين
سرگيجه، سرگيجه‌اي است كه به علت آسيب گوش داخلي ايجاد مي‌شود كه سرگيجه
چرخشي نام دارد. اگر دنيا دور سرتان به صورت دوراني مي‌چرخد يا هنگامي كه
در تختخواب هستيد احساس سرگيجه مي‌كنيد، احتمال دارد به سرگيجه چرخشي مبتلا
شده باشيد. سرگيجه چرخشي با تهوع و استفراغ همراه است و ممكن است، چند
دقيقه تا چند روز طول بكشد و مدام تكرار شود. افرادي كه اين سرگيجه را
دارند علائم‌شان با چرخاندن سر تشديد مي‌شود و گاهي چنان سرگيجه‌ها زياد
میشود كه ممكن است تعادل‌شان را هم از دست بدهند كه در اين حالت بهتر است
با آغاز سرگيجه بنشينند تا آسيبي نبينند. تحرك رسوباتي كه از داخل ديواره
مجاري گوش در مايع داخل گوش آزاد مي‌شود، علت به وجود آمدن اين سرگيجه‌هاست
اما چون عاملش در گوش است، دليل نمي‌شود كه حتما شنوايی‌تان هم دچار
اختلال شده باشد. سرگيجه چرخشي تاثيري در شنوايي شما ندارد و گوش‌هاي‌تان
همچنان تيز مي‌ماند.
سرتان گیج نرود!
شما هم در خطريد؟
براي
دچار شدن به اين مشكل، شما و مادر و حتي مادربزرگ‌تان به يك اندازه در
معرض خطر قرار داريد. به عبارت ديگر برخلاف تصور بعضي افراد، بالا رفتن سن
در اين بيماري تاثير زيادي ندارد اما افرادي كه در سنين ۳۰ تا ۴۰ سالگي
قرار دارند بيشتر به اين بيماري دچار مي‌شوند پس در هر سني كه هستيد، در
صورت ديدن نشانه‌ها با يك متخصص مشورت كنيد.
با مانورحركتي درمان شويد
اگر
سرگيجه چرخشي داريد به احتمال زياد تنها با انجام يك‌بار مانور حركتي از
شر اين سرگيجه‌ها خلاص مي‌شويد. ۸۰ تا ۹۰ درصد بيماران با انجام اين مانور
بهبود پيدا مي‌كنند. مانور حركتي Repositioning يك شيوه درماني است كه
درواقع نوعي ورزش خاص محسوب میشود. مانور توسط پزشك در مطب انجام مي‌شود.
انجام اين حركات تنها دو تا سه دقيقه طول مي‌كشد. با انجام اين حركات
سلول‌هايي كه در گوش‌تان جابه‌جاشده‌اند سر جاي اوليه‌شان بازمي‌گردند. بعد
از انجام اين حركات سر بايد تا 24ساعت، بالا‌تر از شانه‌ها باشد و هنگام
خواب هم از بالش بلند استفاده شود.
شايد گوش‌تان عفونت كرده باشد
اگر
جوان هستيد و سرگيجه داريد، ممكن است به عفونت ويروسي مبتلا شده باشيد.
درواقع مايع دروني گوش شما عفونت كرده است. اين عفونت بيشتر در فصل پاييز و
زمستان اتفاق مي‌افتد. عفونت گوش مياني شما پيشرفت كرده و به گوش داخلي
رسيده است و التهابات گوش داخلي موجب سرگيجه شده و تعادل‌تان را بر هم زده
است. اگر اين سرگيجه‌ها حاد شود، ممكن است عصب داخلي گوش را درگير كند كه
در اين حالت بهتر است عمل جراحي صورت بگيرد تا اوضاع بدتر نشده و آسيبي به
مغزتان وارد نشود. بيماري‌هاي خودايمني هم مانند بيماري‌هاي عفوني ممكن
است باعث سرگيجه شوند. اگر هم ميانسال هستيد، بهتر است براي تشخيص دقيق
سرگيجه‌تان« ام‌آرآي» انجام دهيد.
گوش‌تان وزوز هم مي‌كند؟
اگر
علاوه بر سرگيجه گوش‌تان وزوز مي‌كند و شنوايي‌تان هم كم شده است، ممكن
است به سرگيجه «منير» مبتلا شده باشيد. در منير، ترشح مايع داخل گوش افزايش
مي‌يابد و فشار در گوش داخلي ايجاد مي‌شود. منير بيشتر در خانم‌هاي مسن
شيوع دارد. اين بيماري با شرح حال نزد پزشك تشخيص داده مي‌شود و ممكن است
نياز به انجام تست شنوايي باشد. منير با كاهش شنوايي همراه است. افرادي كه
به این بیماری مبتلا شده‌اند، سرگيجه‌هایی را به صورت دوراني تجربه
مي‌كنند.
منير
معمولا يك گوش را درگير مي‌كند و ممكن است چند روز طول بكشد. گاهي هم ممكن
است، ادامه پيدا كرده و زندگي فرد را مختل كند و باعث از كارافتادگي شخص
شود. علت اين بيماري ربطي به خون‌تان ندارد و ديابت هم علت به وجود آمدن آن
نيست اما در بيماران خودايمني شيوع بيشتري دارد. اگر سرگيجه بهبود پيدا
نكرد، مرحله بعدي تزريق جنتامايسین است كه سيستم تعادلي را كلا از بين
مي‌برند. دكمپرسيون هم شيوه درماني است كه با برداشتن استخوان‌هاي داخل
گوش، فشار داخل گوش كم مي‌شود. اگر هم اين سرگيجه‌ها خيلي شديد باشد و با
درمان‌ها بهبود پيدا نكند، مرحله آخر جراحي است كه اين درمان، شنوايي را هم
از بين مي‌برد.
ماشين‌زده شده‌ايد؟
اگر
در مسافرت با خودرو يا هنگامي كه در كشتي و قايق هستيد، سرتان گيج مي‌رود،
دچار نوعی سرگیجه هستید که خیلی‌ها آن را تجربه می‌کنند. اين سرگيجه به
علت جابه‌جايي مايع درون گوش‌تان به دليل حركت مردمك چشم‌تان بدون حركت
بدن‌تان و ارسال پيام‌هاي نادرست از وضعيت تعادلي‌تان به مغز ايجاد مي‌شود و
در نهايت اين تداخل حسگر‌هاي متفاوت، باعث تهوع مي‌شود. اولين نشانه
دريازدگي خواب‌آلودگي است.
دريازدگي
ممكن است با حالت تهوع يا خشكي دهان نيز همراه باشد. براي پيشگيري قبل از
سفر مايعات كافي بنوشيد. در زمان مسافرت با ماشین روي صندلي عقب بنشينيد.
اگر هم سفر دريايي داريد، روي عرشه كشتي نرويد و به دريا هم نگاه نكنيد. در
قسمت مركزي كشتي حركات كمتري وجود د ارد. كتاب خواندن حين سفر را هم
فراموش كنيد. اگر هم تجربه بدي از دريازدگي داريد، مي‌توانيد شب قبل از سفر
از داروي ضد سرگيجه استفاه كنيد و غذاي‌تان سبك و كم‌چرب باشد. اگر هم
دريازده شديد دراز بكشيد و مايعات كمتري بنوشيد.
ميگرن داريد؟
سردرد‌هاي
ميگرني هم ممكن است باعث سرگيجه‌تان شود كه با درمان ميگرن سرگيجه‌تان خوب
مي‌شود. ممكن است ميگرن روي گوش‌تان هم اثر گذاشته باشد. سرگيجه ميگرني
معمولا با سردرد همراه است. اين نوع از سرگيجه هم ناشي از به هم خوردن
تعادل گوش مياني يا عملكرد نادرست گره‌هاي مغزي است. اگر سرگيجه با اختلال
بينايي و تهوع همراه باشد به احتمال زياد ناشي از ميگرن است كه با درمان
آن، سرگيجه هم بهبود پيدا مي‌كند. در سرگيجه‌هايي با علت ميگرن، ممكن است
حساسيت به صدا و نور هم وجود داشته باشد که علت اصلي آن ملانتونين است.
سرتان گیج نرود!
دارو‌ها هم ممكن است مقصر باشند
مصرف
برخي دارو‌ها هم ممكن است باعث سرگيجه شود. محتویات برخی از داروهاي
ضدتشنج، داروهاي مدرو داروهاي ضد فشار خون ممكن است باعث سرگيجه شوند پس
اگر براي درمان سرگيجه به مطب پزشك مي‌رويد فهرست دارو‌هاي‌تان را هم با
خودتان ببريد. در مراحل اوليه درمان سرگيجه پزشك آنتي‌هيستامين تجويز
مي‌کند.
چه بخوريم و چه نخوريم؟
محققان می‌گویند
شايد
در ابتداي ابتلا به اين مشكل، آن را با پايين بودن فشار خون اشتباه بگيريد
و براي رها شدن از درد سراغ خوراكي‌هاي شور برويد اما خوردن اين خوراكي‌ها
يكي از بزرگ‌ترين اشتباهاتي است كه مي‌توانيد انجام دهيد. براي اينكه
زود‌تر از شر اين سردرد‌ها خلاص شويد، رژيم غذايي كم‌نمك داشته باشيد و از
مواد غذايي مدر استفاده كنيد. مصرف غذاهاي پرچرب و روغني هم مي‌تواند به
تشديد سرگيجه‌هاي‌تان منجر شود با اين وجود بهترين كمكي كه مي‌توانيد به
خودتان بكنيد، خوردن غذاهاي كم‌نمك و حتي بي‌نمك است.
علاوه
بر نظر كارشناس كه رژيم غذايي فاقد نمك و چربي را توصيه مي‌كند، تحقيقاتي
در مورد اينكه مواد غذايي خاص مي‌توانند در كاهش سرگيجه و وزوز گوش تاثير
بگذارند، وجود دارد. مواد غذايي كه كلسترول بالا دارند و قهوه و تنباكو
سرگيجه شما را بدتر مي‌كند. مواد غذايي شور فشار خون‌تان را بيشتر مي‌كند و
در نهايت باعث بدتر شدن سرگيجه‌تان مي‌شود. اما تنها چنين خوراكي‌هايي
نيستند كه حال شما را بدتر مي‌كنند. اگر به‌خاطر مشكلات گوش مياني دچار
سرگيجه شده‌ايد، سيگار نكشيد و غذاهاي پرادويه هم مصرف نكنيد. تحقيقات حاكي
از این است كه ويتامين B6 و B12 هم باعث كاهش وزوز گوش در بيماري منير
مي‌شود. ويتامين B12 بيشتر در ميوه‌ها، تخم‌مرغ، مواد لبني و موز وجود دارد
و كمبود اين ويتامين مي‌تواند منجر به مشكلاتي در گوش داخلي و ايجاد صداي
وزوز گوش شود. براي دريافت اين ويتامين از روغن ماهي، سبزيجات فيبردار
استفاده كنيد و تا مي‌توانيد زردآلو و طالبي بخوريد.