پايگاه اينترنتي نشنال اينترست در گزارشي به قلم زاخاري کک تحت عنوان « ادعاي اسرائيل : آيا چين به ايران جت هاي جنگنده پيشرفته مي فروشد ؟ » نوشت: گفته مي شود چين آماده است تا تعدادي از جت هاي جنگنده چند منظوره خود را از نوع جي - 10 به ايران بفروشد.
در طول يک هفته گذشته برخي منابع اعلام کرده اند که چين و ايران در حال نهايي کردن توافقنامه اي هستند که به موجب آن پکن جت هاي چنگدو جي- 10 را که چين تحت عنوان اف - 10 صادر مي کند ،به تهران مي فروشد . اين هواپيماها در غرب به نام ويگروس دراگون Vigorous Dragon شناخته مي شوند .
ريشه بسياري از اين گزارشها به خبر سايت دبکا فايل باز مي گردد ؛ سايت نظامي و اطلاعاتي اسرائيل که اعتبار اخبار و گزارش هاي آن زير سئوال قرار دارد . هفته گذشته دبکا فايل ادعا کرده بود چين قصد دارد حدود 150 فروند جت جنگنده جي - 10 به ايران بفروشد. اين گزارش به نقل از برخي منابع نظامي و اطلاعاتي ناشناس منتشر شده بود.
افزون بر آن نشريه وانت ديلي Want Daily در تايوان اين هفته گزارش داد :« چين در مجموع حدود 24 فروند هواپيما از نوع ويگروس دراگون در اختيار نيروي هوايي ايران قرار خواهد داد که نوع صادراتي جي - 10 محسوب مي شوند.
در متن انگليسي زبان اين گزارش به منبع اين خبر اشاره اي نشده است. با اين همه در اين گزارش ادعا شده است ايران پولاين هواپيماها را از طريق واگذاري يک امتياز نفتي قابل ملاحظه و چشمگير به چين پرداخت خواهد کرد. به موجب گزارش وانت ديلي ، هزينه يک فروند هواپيماي جت جي - 10 حدود چهل ميليون دلار است و بدين ترتيب هزينه کل قرارداد فروش اين هواپيماها بالغ بر يک ميليارد دلار خواهد بود.
هواپيماهاي جي - 10 اغلب به عنوان نسل چهار و نيم جت هاي جنگنده ، قابل مقايسه با اف- 16 بلاک 60 ( موجود در ناوگان نيروي هوايي امارات عربي متحده ) ، رافال فرانسوي و نيز جت هاي يوروفايتر تايفون Eurofighter Typhoon شناخته مي شوند.
گفته مي شود منشا اين هواپيماها پروژه لاوي Lavi project است که در دهه 1980 به طور مشترک توسط اسرائيل و آمريکا پيگيري ولي بعدها رها شد. برخي گزارش ها در طول چندين سال گذشته حاکيست اسرائيل نقشه اوليه هواپيماهاي لاوي را بر خلاف ميل آمريکا ، به چين فروخته است.
گفته مي شود اين هواپيماها حدود سه هزار کيلومتر يعني خيلي بيشتر از برد پروازي هواپيماهاي جت کنوني ايران ، برد دارند.
نوع پيشرفته تر جت هاي جي - 10 موسوم به جي - 10 بي J-10B ، به رادارهاي فعال الکترونيکي اسکن(AESA)مجهر هستند که در بردارنده برد طولاني تر فرکانس براي خنثي کردن پارازيت هاي راداري دسمن و قدرت بيشتر براي رديابي جت هاي رادار گريز استيلث است ( مانند بمب افکن هاي بي دو آمريکايي ، اف - 22 و اف - 35 ) .
اين نخستين بار نيست که شايعات متعددي درباره علاقمندي ايران به خريد جت هاي جي - 10 از چين منتشر مي شود. به عنوان مثال در سال 2007 رسانه هاي دولتي روسيه اعلام کردند « نمايندگان شرکت صنعتي توليد هواپيماي ايران اعلام کرده اند که چين در طول سالهاي 2008 تا 2010 ، در مجموع 24 فروند جت به ايران مي فروشد. »ولي مقامات چيني بعدها اين گزارش ها را تکذيب کردند.
چين همچنين در سال 2009 توافقنامه اي به ارزش يک ميليارد و چهارصد ميليون دلار با پاکستان براي فروش سي و شش فروند هواپيماي جي - 10 به اسلام اباد امضا کرد. اجراي اين توافق پس از آنکه صندوق بين المللي پول شرايط مالي سختگيرانه اي براي پاکستان به ازاي دريافت يک وام مطرح کرد ، به تعويق افتاد.
بنابراين تازه ترين گزارشها را درباره فروش اين هواپيماهاي چيني به ايران بايد با ديده ترديد نگريست. دبکا فايل در خصوص انتشار اخبار اينچيني درباره ايران يدي طولاني دارد. و با وجود اينکه چين در گذشته نيز به ايران سلاح فروخته است ولي فروش جت هاي جي - 10 به تهران خيلي فراتر از قراردادهاي تسليحاتي قبلي است.
افزون بر آن يک مقام بلندپايه صنايع فاعي چين در اواخر سال 2013 اعلام کرده بود که موضوع صادرات جت هاي نظامي جي - 10 بايد ابتدا در اين کشور به تصويب برسد. و تاکنون مجوز صادرات اين گونه هواپيماها صادر نشده است.
با توجه به برچيده شدن تحريمهاي تسليحاتي بر ضد ايران در ساليان اينده ، تهران به منظور تقويت قواي نظامي متعارف خود در صدد خريد تسليحات خارجي بر خواهد آمد. کشورهاي حوزه خليج ( فارس) و اسرائيل در شرايط کنوني در آسمان برتري کيفي بهتري بر ايران دارند. بنابراين ارتقا و بهينه سازي نيروي هوايي ايران احتمالا در صدر اولويت هاي نيروهاي مسلح ايران در سالهاي اينده قرار خواهد داشت.