پشت صحنه گفت‌وگوی تلویزیونی رییس‌جمهور

حسن عابدینی که شامگاه یکشنبه با رییس‌جمهور گفت‌و‌گوی زنده تلویزیونی داشت، به این نکته اشاره کرد که پیش از انجام این مصاحبه، درباره‌ی ارائه‌ی پرسش‌ها هماهنگی قبلی انجام نشده بود.

این مجری کارشناس برنامه‌های سیاسی در گفت‌وگو با ایسنا خاطرنشان کرد: نکته‌ی جالب برای من این بود که شاید فقط کمتر از یک ربع، پیش از شروع مصاحبه با رییس جمهور صحبت کردم و بحثم این بود که محورهایی که من می‌خواهم درباره آن‌ها صحبت کنم، بحث هسته‌ای است و ایشان هم استقبال کردند؛ بدون اینکه حتی به این صورت باشد که ما پیش از مصاحبه راجع به نوع سوال‌ها با یکدیگر هماهنگ کرده باشیم و یا با مسوولان و مشاوران رییس‌جمهور چک کرده باشیم.

عابدینی در ادامه مطلب بالا تاکید کرد: این ویژگی نشان می‌دهد که مصاحبه‌شنونده حرفه‌ای است و این آمادگی را دارد که در حوزه‌های مختلف پاسخگو باشد؛ یعنی بدون اینکه لازم باشد حتما مجری سوال‌ها را از قبل مطرح کند و به عنوان مثال اگر یک سوال دیگری به جای سوال چک شده مطرح شد، ایشان پاسخ ندهند.

او درباره‌ی دلایلی که به کم شدن حاشیه‌های این گفت‌وگو انجامید، گفت:‌ به عنوان مصاحبه‌کننده تمام تلاشم این بود، دغدغه‌هایی که بعضا منتقدان راجع به آنها بحث می‌کنند را در چارچوب برنامه‌های زنده از رییس جمهور بپرسم که ایشان هم استدلال‌های خودشان را بیان کردند و این گفت‌و‌گو در نهایت به یک گفت‌و‌گوی آرام و خوب انجامید.

این مجری کارشناس برنامه‌های سیاسی که پیش از این هم تجربه گفت‌و‌گوی زنده با رییس‌جمهور را داشته است، در ادامه مطلب بالا توضیح داد: در گفت‌و‌گوی شامگاه گذشته با رییس‌جمهور که به همراه خانم سپانلو انجام شد، به عنوان مثال موضوعاتی چون دغدغه‌های حوزه بازرسی‌ها، رفتار تبعیض آمیز آژانس در قبال ایران و یا محدودیتی که ممکن است برای توان دفاعی و موشکی کشور ایجاد شود و یا حتی ریاست جمهوری اسلامی بعد از برجام در قبال کشورهای منطقه، مطرح بودند که تمام این‌ها موضوعی نبود که من بخواهم پیش از شروع برنامه با رئیس جمهور و یا مشاوران و معاونان ایشان چک کرده باشم. طبعا در مصاحبه‌های ویژه و جایگاهی که رییس‌جمهور دارد، ممکن است من به عنوان یک خبرنگار این انتظار را داشته باشم که ایشان به عنوان مثال دربارهِ بحث تبعیض آمیز آژانس، با صداقت و صراحت بیشتری صحبت کنند و ممکن است که یک مخاطب هم این انتظار را داشته باشد، اما ما باید بدانیم که رییس‌جمهور یک جایگاه حقوقی دارد، بنابراین شاید اگر من به عنوان کارشناس حتی اگر اسم یک کشور را ببرم که به عنوان مثال سعودی به یمن حمله کرده است و در این زمینه صحبت تندی هم داشته باشم، برای شخص من مشکل ایجاد نشود ولی یک مقام رسمی باید ملاحظات دیگری را هم مدنظر قرار دهد.

عابدینی سپس به پرسش‌هایی که از رییس‌جمهور در گفت‌وگوی تلویزیونی اخیر داشت، اشاره کرد و یادآور شد: به عنوان مجری تلاش کردم پرسش‌هایی را در این گفت‌وگو مطرح کنم که بیشترین فراوانی را دارند؛ البته ممکن است ده‌ها پرسش دیگر هم مطرح باشد که در روزهای گذشته کارشناسان مختلف آن‌ها را بررسی کرده‌اند ولی این بحث‌ها کارشناسی است و در حوزه پرسش از رییس جمهور نیست.

او در ادامه به مدت زمان محدود گفت‌وگو با رییس‌جمهور و لزوم رعایت آن اشاره کرد و گفت: نکته بعدی درباره‌ی مصاحبه با شخص رییس جمهور، زمان یک گفت‌وگو است. وقتی به عنوان مثال یک ساعت و نیم با رییس جمهور گفت‌وگو می‌کنیم، طبعا نباید مخاطب این انتظار را داشته باشد که تمام آنچه که در ذهنش می‌گذرد در این فرصت یک ساعت و نیمه بتوان از رییس‌جمهور پرسید؛ ضمن اینکه ناگفته نماند آقای رییس‌جمهور در گفت‌وگوی شامگاه گذشته حتی این آمادگی را داشت که درباره جزییات بیشتر صحبت کند اما به دلیل فرصت کم ما طبعا نمی‌توانستیم خیلی وارد جزییات شویم.

مجری کارشناس گفت‌و‌گوی تلویزیونی رییس‌جمهور همچنین در همین راستا تأکید کرد: هر گفت‌وگوی زنده سیاسی آن هم با شخص رییس‌جمهور میلیون‌ها مخاطب دارد و مسلما میلیون‌ها اظهار نظر هم راجع به آن می‌شود. ممکن است فردی از پاسخ به یک سوال مصاحبه‌شونده را مورد انتقاد قرار دهد و در مقابل فرد دیگری هم از اینکه چرا صراحت بیشتری در طرح این پرسش صورت نگرفته است، انتقاد کند، بنابراین در هر حال ما باید برآیند افکار عمومی را در نظر بگیریم و موضوعاتی که مطرح است را بپرسیم.

وی در ادامه همین مطلب نیز توضیح داد: ما باید بدانیم که مصاحبه تلویزیونی رییس‌جمهور از شبکه‌های گوناگون به زبان‌های مختلف به صورت زنده پخش می‌شود و از طرفی دیگر هم فقط ایرانی‌ها نیستند که این گفت‌وگو را می‌بینند، بلکه کلمه به کلمه این گفت‌وگوها از طرف رقبا و حتی دشمنان رصد و دنبال می‌شود؛ بنابراین طبعا شخص رییس جمهور آن هم آقای روحانی که یک سابقه 35، 36 ساله در بالاترین سطوح مدیریتی، امنیتی، سیاسی و دیپلماتیک دارد، باید این ملاحظات را هم رعایت کند، بر این اساس من فکر می‌کنم با توجه به صحبت‌هایی که کردم مصاحبه شامگاه گذشته یک مصاحبه خوب و آرام از دید من بود، حالا ممکن است مخاطبان دیگر دیدگاه‌های متفاوتی را داشته باشند که البته ما به عنوان خبرنگار وظیفه داریم آنچه را که مخاطب بیان می‌کند را بپذیریم.

عابدینی در بخشی دیگر از این گفت‌وگو با بیان اینکه این حق رییس جمهور است که به عنوان رییس قوه مجریه از طریق رسانه ملی با افکار عمومی سخن بگوید، خاطرنشان کرد: همان‌طور که رییس جمهور این حق را دارد که از طریق رسانه ملی با افکار عمومی سخن بگوید، رسانه هم این رسالت را برای خودش قائل است که زمینه این کار را فراهم کند. به نظرم تفاهم میان رسانه ملی و ریاست جمهوری حداقل در موضوع مصاحبه شامگاه گذشته که بنده کامل در جریانش هستم، در بالاترین حد خودش بود و یکی از موضوعاتی که شاید خوب است ما آن را مد نظر قرار بدهیم، این است که پرونده هسته‌ای یک موضوع ملی فارغ از سلایق و دیدگاه‌های مختلف است، بنابراین جامعه به این مساله به عنوان یک مساله تقویت‌کننده وفاق ملی نگاه می‌کند و از طرفی کارشناسان در سطوح مختلف آن‌را به عنوان موضوعی که اقتدار، امنیت و وفاق ملی را تأمین می‌کند، نگاه می‌کنند.

عابدینی در پایان بار دیگر یادآور شد: در مصاحبه شامگاه گذشته با رییس جمهور، نکته‌ای که از نظر من (به عنوان کسی که صدها مصاحبه با شخصیت‌های مختلف داخلی و خارجی انجام داده است) مهم این است که جناب دکتر روحانی - رییس جمهور محترم - یک مصاحبه شونده حرفه‌ای است؛ بنابراین تعامل و گفت‌وگو با مصاحبه‌شوندگان حرفه‌ای یک اقدام سهل و ممتنع است؛ سهل از این بابت که مصاحبه شونده حرفه‌ای با اصول و چارچوب رسانه کاملا آشناست و به دلیل مسوولیت فوق‌العاده‌ای که دارد، اشراف کاملی هم به موضوعات مختلف دارد؛ بنابراین به راحتی این امکان وجود دارد که با ایشان در حوزه‌های مختلف صحبت کرد.

چرا گفت‌وگوی تلویزیونی رییس‌جمهور کم‌حاشیه بود؟

 ندا سپانلو که شامگاه یکشنبه به عنوان یکی از مجری کارشناسان گفت‌وگوی تلویزیونی، مقابل رییس‌جمهور نشسته بود، از جواب‌های دکتر روحانی در قبال پرسش‌هایش ابراز رضایت کرد و در عین حال در پاسخ به پرسشی درباره‌ی علت کم حاشیه‌ بودن این گفت‌و‌گو نسبت به گفت‌وگوهای گذشته‌، نکاتی را یادآور شد.

این مجری و کارشناس که پیشتر هم اجرای گفت‌وگوهای تلویزیونی رییس جمهور را عهده‌دار بوده است‌، به خبرنگار سرویس تلویزیون و رادیو ایسنا گفت: خیلی نمی‌توانم درباره کم حاشیه یا پرحاشیه بودن گفت‌وگوی شب گذشته رییس جمهور قضاوت کنم. شاید پرحاشیه‌ترین گفت‌وگوی آقای رییس جمهور، اولین گفت‌وگوی ایشان - برای آن گزارش صد روزه - باشد که با سه مجری تولید و پخش شد. این مساله هم بی‌دلیل نبود چون اولین بار بود که سه مجری برای گفت‌وگوی تلویزیونی مقابل رییس‌جمهور نشسته بودند و از هر لحاظ جنبه‌های نویی داشت.

سپانلو اجرای گفت‌وگوی تلویزیونی رئیس جمهور در شامگاه گذشته را مثبت ارزیابی کرد و گفت: فیدبک‌هایی که تاکنون از این گفت‌وگو داشته‌ام خوب بوده است. اما شخصا تا خودم برنامه را نبینم نمی‌توانم قضاوت کنم. چون به هرحال اتفاقاتی که در اجرای برنامه می‌افتد کاملا متفاوت با آن چیزی است که بیننده می‌بیند و احساس می‌کند. به هر حال برنامه کارگردانی می‌شود، تصاویری که دیده می‌شود و شات‌هایی که گرفته می‌شود تاثیر دارد. پس اگر برنامه خوب بوده حتما کارگردانی و نور خوب داشته است و در کنار آن سوالاتی که پرسیده شده است.

این مجری تلویزیون در بخش دیگری از گفت‌وگو در پاسخ به این پرسش که آیا علت کم حاشیه بودن برنامه شامگاه گذشته به مباحثی که مطرح شد برمی‌گردد‌، اظهار کرد: در ارتباط با مباحثی که مطرح شد حداقل آن بخش اقتصادی که بنده پرسیدم سوال‌های ذهنی عموم مردم بود؛ یعنی تلاشم بر این بود واقعا پرسش‌هایی که مردم درباره دوران پسا تحریم و بعد از لغو تحریم‌های اقتصادی را دارند، بپرسم و اگر هم دقت کرده باشید خیلی وارد جزئیات سیاست‌های اقتصادی و اقدامات دولت و برنامه‌های دولت نشدیم.

وی گفت: مباحث اقتصادی که مطرح شد در سطح کلی و عمدتا همان چند سوال اصلی ذهن مردم بود.

سپانلو آن قسمت از صحبت‌های رییس جمهور که درباره بخش اقتصادی بود را تاثیرگذار عنوان کرد و گفت: فکر می‌کنم صحبت‌های آقای روحانی در بخش اقتصادی نسبت به بخش‌های دیگر به دلیل اینکه صریح‌تر بود، تاثیرگذار بود و خود من لذت بردم. همچنین توضیحات دیگری که درباره پشت صحنه مذاکرات عنوان کردند یا بخش‌هایی که درباره‌ی مشکلات اقتصادی صحبت کردند، جدید بود و کمتر به آن پرداخته شده بود. از این نظر خود من از جواب‌های دکتر روحانی راضی بودم.

این مجری و کارشناس تلویزیون همچنین گفت: همچنان قرار است در یک گفت‌وگوی مفصل، درباره جزء به جزء سیاست‌های اقتصادی صحبت کنیم، درباره اقتصاد مقاومتی و اینکه قرار است چه اتفاقی در آن بیفتد، به دلیل اینکه این مقوله جای صحبت زیادی دارد که تاکنون فرصت آن فراهم نشده است؛ امیدواریم این فرصت به وجود بیاید.

سپانلو همچنین در پایان در پاسخ به این پرسش که مجری و کارشناسی که مقابل رییس جمهور در یک گفت‌وگو می‌نشیند، تا چه میزان لازم است اشراف کامل به موضوعات داشته باشد و آنها را به خوبی مطرح کند‌، عنوان کرد: خبرنگاران و مجریانی بسیاری داریم که شاید حوزه‌ی تخصصی‌شان موضوع مورد بحث نباشد، اما به خوبی از عهده‌ی اجرا و طرح پرسش برآیند؛ بنابراین اینها مکمل هم هستند. اگر کسی بتواند بر موضوع احاطه داشته باشد و در عین حال خوب پرسیدن را بلد باشد، تکنیک‌های اجرا و گویندگی را هم بداند، بهترین شرایط ممکن برای برنامه را فراهم کرده است.